Leeuwarden 31 oktober 2008
Persbericht
Archeologisch onderzoek Oldehoofsterkerkhof gereed
Vanaf het voorjaar 2005 tot het voorjaar van 2006 is grootschalige terponderzoek uitgevoerd op het Oldehoofsterkerkhof in Leeuwarden. Aanleiding was de bouw van de parkeergarage aan de voet van de Oldehove. Bij deze bouw zou een groot deel van de terp, die als de oudste woonkern van het huidige Leeuwarden wordt beschouwd, verdwijnen.
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Leeuwarden en gefinancierd door de gemeente Leeuwarden, de provincie Fryslân en het Rijk. Het archeologisch veldwerk is uitgevoerd door ADC ArcheoProjecten (Amersfoort) in samenwerking met het Groninger Instituut voor Archeologie van de Rijksuniversiteit Groningen. Onlangs is de wetenschappelijke rapportage van dit onderzoek voltooid. Het lijvige rapport telt 400 pagina's en geeft een uitgebreide omschrijving van de aangetroffen vondsten en sporen.
Romeinse tijd
De belangrijkste conclusie is dat de terp al in de Romeinse tijd is ontstaan. De vroegste Romeinse sporen concentreerden zich in de zuidwesthoek van het Oldehoofsterkerkhof. Ze dateren uit de tweede helft van de 1e eeuw na Christus. Spectaculair was het aantreffen van houten boerderijresten uit de 2e en 3e eeuw na Christus. De vondst van goed geconserveerde plattegronden uit de Romeinse tijd is voor Friesland bijzonder. Tot nu toe was weinig bekend over de huizenbouwtraditie uit de eerste eeuwen na Christus.
Na de Romeinse tijd wordt de terp een eeuw lang verlaten, waarna nieuwe bewoners komen met een andere huizenbouwtraditie. De nieuwe aardewerkvormen en nieuwe typen fibulae (mantelspelden) wijzen op herkomst van de immigranten uit de Elbe-Weser-driehoek, Sleeswijk-Holstein en Jutland. Vanaf de 5e eeuw wordt de terp geleidelijk opgehoogd en uitgebreid. Verder bleek uit het onderzoek dat er aan het begin van de 10e eeuw een functieverandering van de terp plaatsvond: de boerennederzetting maakte plaats voor een religieus centrum. De oudst bewaarde sporen van de St. Vituskerk bestaan uit keienfunderingen die behoorden tot een tufstenen kerkgebouw.
Mijlpaal
Met het voltooien van het archeologisch onderzoek en het wetenschappelijk rapport is voor de gemeente Leeuwarden een mijlpaal bereikt in het project Oldehoofsterkerkhof. Hiermee is weer een stukje historie, vooral de ontstaansgeschiedenis van Leeuwarden, voor iedereen ontsloten. Volgend jaar verschijnt ook een publieksboek over de geschiedenis van de Oldehoofsterterp. Daarnaast staat een tentoonstelling op stapel, waarin de vondsten van het archeologisch onderzoek te zien zullen zijn.
---
Gemeente Leeuwarden
Gemeente Leeuwarden