Toxoplasma ijskoud veilig

30 okt 2008

Onderdeel: Animal Sciences Group

Onderzoekers van de Animal Sciences Group van Wageningen UR pleiten voor een toxoplasmaveilige vleesketen door het vlees van met toxoplasma besmette dieren in te vriezen. Toxoplasma is een eencellige parasiet waarmee zowel mens als dier besmet kan raken. In Nederland worden jaarlijks ongeveer 200.000 mensen besmet met de parasiet. De meesten worden er nauwelijks ziek van, maar bij 15-20% treden griepachtige verschijnselen op die soms weken tot maanden kunnen aanhouden. Als de infectie chronisch wordt kan er een inwendige oogontsteking (chorioretinitis) ontstaan. Als een vrouw voor het eerst tijdens de zwangerschap met de parasiet in aanraking komt, kan dit ernstige aangeboren afwijkingen of een miskraam veroorzaken. Het RIVM heeft recent berekend dat 18 op de 10.000 pasgeboren kinderen in Nederland de besmetting in de baarmoeder heeft opgelopen. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat toxoplasmose een rol speelt bij het ontstaan van psychotische aandoeningen. Reactivatie van de infectie bij immuungecomprommiteerden kan leiden tot een dodelijke hersenontsteking. Er is geen humaan vaccin voor toxoplasma en de behandeling met antibiotica verloopt helaas teleurstellend. De enig overblijvende optie is dus preventie. Momenteel richt preventie zich vooral op de voorlichting aan zwangere vrouwen. Echter: niet alleen zwangere vrouwen behoren tot de risicogroep, de gehele bevolking is âat riskâ om toxoplasmose op te lopen, waarbij de geschatte ziektelast niet beduidend lager is dan die van salmonellose of campylobacteriose.

Katten vormen de belangrijkste bron van een toxoplasmabesmetting. Met de kattenpoep komen eitjes van de parasiet terecht in het milieu. Schapen, geiten of buitenlopende varkens nemen deze eitjes weer op, waardoor het vlees van deze dieren besmet raakt. Ook kunnen varkens door het opeten van besmet ongedierte de infectie oplopen. Mensen kunnen ziek worden als ze na het werken in de tuin hun handen niet goed wassen (kattenpoep) of krijgen de parasiet binnen via besmet vlees: onvoldoende verhit vlees of rauwe vleesproducten. Europees onderzoek toont aan dat tweederde van de besmettingen toe te schrijven is aan vleesoverdracht.

Invriezen vlees
De kat als bron is moeilijk aan te pakken. Het vlees toxoplasmavrij krijgen, is niet zo moeilijk: de parasiet kan namelijk niet tegen invriezen. De onderzoekers pleiten ervoor om de verantwoordelijkheid niet alleen bij de consument te leggen, maar ook bij de sector, die een belangrijke rol kan spelen door vooraf de besmette dieren op te sporen en dit vlees door invriezen te ontsmetten.

De ontwikkeling van een toxoplasmaveilige vleesketen hebben de onderzoekers beschreven in een publicatie in het toonaangevende vakblad Trends in Parasitology.

Contact
Aize Kijlstra
Tel. 0320 - 238 095
aize.kijlstra@wur.nl