Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Bètawetenschappen
28 oktober 2008
Onderzoeker laat wortels groeien waar normaal bladeren zitten
De Utrechtse celbioloog Pankaj Dhonukshe is er in geslaagd om plantenwortels te laten groeien op plekken waar normaal bladeren zitten. Deze belangrijke stap in het ontwerpen van planten kan grote voordelen hebben voor de opbrengst en efficiëntie van de landbouw. Het onderzoek is een samenwerking tussen de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Gent. De resultaten verschenen op 26 oktober in een Advance Online Publication van het tijdschrift Nature.
Het plantenhormoon auxine speelt een beslissende rol in de aansturing van stamcellen in een plant en daarmee in de vorming van organen. Het bevordert de vorming van wortels uit stamcellen en stuurt de groei van vruchten. Auxine wordt vooral in jonge bladen (scheuten) aangemaakt en wordt daarna van cel naar cel naar de wortels getransporteerd.
Wortels boven de grond
Pankaj Dhonukshe vond een moleculaire schakelaar voor het transport van auxine. Door deze schakelaar om te zetten kon hij het transport van auxine naar de wortels verminderen. Op de plaatsen in de scheuten waar auxine werd aangemaakt, hoopte het hormoon zich op en begonnen wortels te groeien op plaatsen waar normaal bladeren ontstaan.
Verhoogde opbrengst
Deze resultaten zijn een belangrijke stap in het gericht beïnvloeden van de plantarchitectuur. Ze scheppen mogelijkheden om in de toekomst bijvoorbeeld de vertakkingen van wortels en scheuten van een plant te sturen of om vruchten op een bepaalde plaats van de plant te laten groeien. Zo zou opbrengst en efficiëntie van oogsten in de landbouw verhoogd kunnen worden. Moleculaire schakelaars zijn met name interessant voor het beïnvloeden van de wortels omdat traditionele plantenveredeling daar moeilijk toepasbaar is. De Utrechtse groep onderzoekt momenteel vele mogelijkheden hiertoe.
Samenwerking
Dhonukshe voerde het ontwikkelingsbiologisch onderzoek uit aan de Universiteit Utrecht, en het celbiologisch onderzoek in samenwerking met de Universiteit van Gent.
Life Sciences and Biocomplexity
De Universiteit Utrecht heeft haar toponderzoek gebundeld in vijftien focusgebieden. Met deze focusgebieden wil de Universiteit Utrecht hoogwaardig onderzoek stimuleren en bijdragen aan het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken. Het hierboven beschreven onderzoek valt binnen het focusgebied 'Life Sciences and Biocomplexity'. Hierin wordt onderzoek gedaan naar alle processen in de cel vanaf de moleculaire schaal tot het ontstaan van meercellige organismen en de interactie tussen cellen. Genomics en proteomics vormen een belangrijk onderdeel van dit gebied. Meer informatie is te vinden op www.uu.nl/focusgebieden.
Figuurbijschrift
Links is een gewoon plantje te zien en rechts een plantje waarbij wortelweefsel is gaan groeien op het jonge blad (scheut). De scheuten zijn oranje gekleurd en de wortels groen.
Universiteit Utrecht
Universiteit Utrecht