4. Antwoorden op kamervragen van Leijten over de gevolgen van de
nieuwe aanbestedingen in de thuiszorg
Antwoorden op kamervragen van Leijten over de gevolgen van de nieuwe
aanbestedingen in de thuiszorg
Kamerstuk, 24 oktober 2008
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
DMO-U-K-2880656
24 oktober 2008
Antwoorden van staatssecretaris Bussemaker op de vragen van het
Kamerlid Leijten (SP) over de gevolgen van de nieuwe aanbestedingen in
de thuiszorg (2080900390).
Vraag 1
Wat is uw reactie op het bericht dat in de regio Leiden de
thuiszorgaanbieder Valent niet meedoet met de nieuwe aanbestedingen,
omdat de tarieven die de gemeente hanteert te laag zijn om kwaliteit
van zorg te leveren? 1)
Antwoord 1
Elke thuiszorgaanbieder beoordeelt zelf of het verantwoord is om mee
te doen aan een aanbesteding of niet. De uren die Valent nu levert in
het kader van hulp bij het huishouden in de regio Leiden kunnen door
andere aanbieders worden ingevuld.
Vraag 2
Erkent u dat door het wegvallen van deze zorgaanbieder het
compensatiebeginsel voor de 600 cliënten, die tot nu toe via Valent
huishoudelijke zorg ontvingen, onder druk staat? Zo ja, welke
maatregelen gaat u treffen om er voor te zorgen dat deze mensen hun
vertrouwde zorgverlener kunnen behouden? Zo neen, waarom niet?
Vraag 3
Hoe worden de 140 medewerkers die werkzaam zijn in de huishoudelijke
zorg via Valent behouden voor de huishoudelijke zorg in deze regio?
Antwoord 2 en 3
Nee, de gemeenten in de regio Leiden hebben de hulp bij het huishouden
opnieuw aanbesteed. Dat wil zeggen dat er voor 1 januari 2009 nieuwe
contracten worden afgesloten met 13 aanbieders. Door de systematiek
van aanbesteden kan het zo zijn dat er vanaf 1 januari andere
aanbieders in de regio Leiden actief worden dan nu. De aanbieders die
worden gecontracteerd kunnen het gewenste aantal uren leveren zodat de
gemeente aan haar compensatieplicht kan blijven voldoen.
De gemeenteraad is de aangewezen partij is om de aanbesteding op
lokaal niveau te volgen en waar nodig het college van burgemeester en
wethouders aan te spreken, wanneer de vrees bestaat dat de gemeente
niet voldoet aan de compensatieplicht.
In het boekje Sociaal overwogen aanbesteden heb ik suggesties gedaan
voor het opnemen van bepalingen in het bestek om te zorgen dat er zo
min mogelijk wisselingen van hulpen zijn. Als gevolg van de
aanbesteding kunnen mensen toch geconfronteerd worden met een nieuwe
hulp. De praktijk leert dat dat echter niet tot grote ontevredenheid
leidt (onderzoek Research voor Beleid, voorjaar 2008).
De gemeente heeft in het bestek voor de hulp bij het huishouden de eis
opgenomen dat de nieuwe aanbieders bezien hoe personeel van de oude
aanbieders overgenomen kan worden.
Vraag 4
Wat is de reden dat de gemeente Leiden geen gehoor heeft gegeven aan
uw oproep sociaal aan te besteden, en in deze aanbestedingsronde te
lage tarieven hanteert? 2)
Antwoord 4
Ik heb geen reden om te veronderstellen dat de gemeente Leiden geen
gehoor heeft gegeven aan mijn oproep om sociaal overwogen aan te
besteden. De gemeente Leiden heeft voor de nieuwe aanbesteding gekozen
voor een hoger maximum tarief dan in de huidige contracten is
afgesproken (EUR 21,-). Aangezien 13 aanbieders hebben ingeschreven
voor dit tarief constateer ik dat het mogelijk is om voor dit tarief
hulp bij het huishouden te leveren. Het is altijd mogelijk dat een
individuele aanbieder vanwege zijn bedrijfsvoering of andere redenen
niet wenst in te schrijven.
Vraag 5
Hoeveel thuiszorginstellingen hebben inmiddels besloten niet mee te
doen met nieuwe aanbestedingsronden in de thuiszorg, en wat is
daarvoor de reden? Zo ja, hoeveel instellingen doen niet meer mee, en
om welke redenen? Zo neen, bent u bereid dit te onderzoeken, en
wanneer kunt u de Kamer informeren?
Antwoord 5
Op basis van berichten in de media is mij één andere gemeente bekend
waar dit onderwerp speelt, vanwege tarieven die naar de mening van de
aanbieders te laag zijn. Om te bezien op welke schaal dit zich
voordoet in Nederland, zet ik een enquête onder gemeenten uit. Als de
resultaten daarvan bekend zijn, zal ik u daarover informeren.
Vraag 6
Erkent u dat er grote problemen gaan ontstaan indien
thuiszorginstellingen niet meer mee doen met nieuwe aanbestedingen
voor zowel de mensen die hun hulp verliezen als voor de medewerkers
die hun baan verliezen?
Antwoord 6
Als in een regio geen enkele aanbieder inschrijft, dan zullen de
gemeenten in die regio problemen krijgen met het invullen van de
compensatieplicht. In zo'n geval is een gemeente genoodzaakt een
nieuwe aanbesteding te starten. Afhankelijk van de redenen waarom niet
wordt ingeschreven, moet het bestek worden aangepast.
Vraag 7
Erkent u dat de nieuwe aanbieders van huishoudelijke zorg, de
schoonmaakbedrijven, ook sociaal zullen moeten aanbesteden en mensen
in de huishoudelijke zorg conform de CAO Verpleging en Verzorging in
moeten schalen en betalen? Zo neen, waarom niet?
Antwoord 7
Als schoonmaakbedrijven zich inschrijven voor een aanbesteding hulp
bij het huishouden, worden zij beoordeeld op basis van de eisen die
een gemeente in haar bestek heeft vastgelegd. Bepalend voor welke CAO
van toepassing is, is bij welke werkgeversorganisatie de werkgever is
aangesloten en hoe de omschrijving van het werkingssfeerartikel van de
CAO luidt. In een bestek kunnen gemeenten niet bepalen welke CAO van
toepassing is. De gemeente kunnen wel in het bestek opnemen dat áls er
een CAO van toepassing is (dus om het even welke), dat die ook moet
worden nageleefd.
Ook in de schoonmaaksector geldt een CAO waarvan beide partijen, zowel
werkgevers als werknemers, vinden dat die een aanvaardbaar
arbeidsvoorwaardenpakket regelt.
Voor hulp bij het huishouden in het kader van de Wmo gelden specifieke
kwaliteitseisen. Zo geldt de Kwaliteitswet op grond waarvan de
Inspectie een toezichthoudende taak heeft. In dat licht is onlangs met
alle betrokken partijen, zoals de VNG, Actiz, BTN, Sting en LOC, een
kwaliteitskader opgesteld (Kamerstukken II 2007/08, 29 538, nr. 87).
1)
http://www.leidschdagblad.nl/nieuws/regionaal/leidenenregio/article386
7884.ece/Valent_stopt_met_huishoudelijke_hulp
2)
http://www.minvws.nl/kamerstukken/lz/2008/antwoorden-op-vragen-van-kam
erlid-leijten-sp-over-financiele-problemen-in-de-thuiszorg.asp
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport