Eetbaar Rotterdam: haal landbouw binnen de stadsgrens
Braakliggend terrein kan gebruikt worden voor nomadische stadsboer
BUNSCHOTEN, 20081023 -- "Voedsel moet geproduceerd en verbouwd worden binnen de steden. Dat kan met behulp van mobiele stadsboerderijen." Dat zegt Dr. Jan Willem van der Schans, onderzoeker aan de Wageningen UR, op de European Eemland Conference in Bunschoten.
Van der Schans wijst op wereldwijde groei van het fenomeen 'Urban Farming'. Volgens hem moeten Europese steden het een onderdeel maken van hun beleid, zodat ze minder afhankelijk worden van fluctuerende voedselprijzen en het landbouwbeleid van Brussel. Als voedsel dichterbij wordt geproduceerd, scheelt dat bijvoorbeeld in transportkosten.
Daarnaast doen steden sowieso al meer hun best om groener te worden. Zo ook Rotterdam, waar Van der Schans, samen met anderen onder de naam Eetbaar Rotterdam, op dit moment bezig met verschillende projecten. Een daarvan is een oud trein-emplacement waar een winkelgalerij gepland is. In overleg met de gemeente onderzoekt Van der Schans de mogelijkheid om op het dak van deze lokatie een bescheiden hoeveelheid boerenland aan te leggen. Deze plek zou dan een permanente stadboerderij kunnen worden. Maar op andere plaatsen in de stad ligt terrein soms tot vijftien jaar braak. "Dat is ideaal voor stadboerderijen met een nomadisch karakter. Zodra het terrein gebruikt wordt voor bebouwing, kan de stadsboer verder trekken naar een andere braakliggende lokatie binnen de stad."
Van der Schans vermeldt enthousiast de multiculturele functie van boeren binnen de stadsgrens: "Er wonen veel allochtonen, vaak met een agrarische achtergrond. Veel van hen willen graag zelf hun voedsel verbouwen. Dat gebeurt al in volkstuintjes, maar er is veel te weinig ruimte om aan de vraag te voldoen."
Cijfers van UNDP/FAO tonen aan dat 'urban farming' een wereldwijde trend is: voor sommige wereldsteden komt meer dan een kwart van de voedselvoorziening uit de stad zelf. Voor Nederland zijn cijfers niet bekend, maar afgelopen jaar zijn voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog meer groentenzaden dan bloemenzaden verkocht aan particulieren (bron: vakblad AGF).
Onderdeel van het onderzoek van Eetbaar Rotterdam is dat er samen met de gemeente gekeken wordt op welke manier stedelijke landbouw in en om de stad een plek kan krijgen. Een nog niet gepubliceerde enquête toont namelijk aan dat een aantal al langer bestaande regionale parken maar heel matig bezocht wordt en dat de bezoekers vooral hoog opgeleide ouderen zijn. Die gebieden zouden gedeeltelijk nog aangekocht moeten worden door de gemeente. Voor aankoop en inrichting is onvoldoende geld. En dus wil de stad onderzoeken of een mix van gebruik en inrichting met stedelijke landbouw mogelijk is.
De EEConference duurt nog tot vrijdag 24 oktober. Op 23 oktober geeft Jan Willem van der Schans 's middags een workshop over het thema.
Op 6 november 2008 is in Rotterdam het symposium Green & the City, waar diverse ideeën worden toegelicht.