Radboud Universiteit Nijmegen
Geld uit Bill Gatesfoundation voor malariaonderzoek
Epidemioloog dr. Teun Bousema van de Radboud Universiteit ontvangt van de Bill & Melinda Gates Foundation een bedrag van 100.000 dollar om samen met de Wageningen Universiteit hotspots van malaria-overdracht in Tanzania aan te pakken. Zijn onderzoek is een van de 104 gehonoreerde projecten van onderzoekers in 22 landen in de eerste van vijf rondes van de Grand Challenges Explorations, een 'honderd miljoen dollar initiatief' van de Gates Foundation voor innovatie op het gebied van de wereldgezondheidszorg.
Teun Bousema is als postdoc verbonden aan de afdeling Medische Microbiologie.
Met het geld gaan de onderzoekers 'hotspots' voor malaria-overdracht in Tanzania opsporen en gericht aanpakken met verschillende middelen: geurvallen, insectenschimmels, geïmpregneerde klamboes en antimalariamiddelen. Met deze gecombineerde aanpak in het project REDHOT hopen de onderzoekers malariaoverdracht terug te dringen en mogelijk zelfs uit te roeien.
Jaarlijks sterven in Afrika ongeveer 750.000 kinderen onder de vijf jaar aan malaria. Wetenschappers werken al jarenlang aan methoden om de ziekte te genezen en te voorkomen, maar vooralsnog met beperkt resultaat. Ook zijn er nog heel veel meer mensen die, vaak zonder dat ze zelf ziekteverschijnselen vertonen, malaria over kunnen dragen.
REDHOT
Duurzame malariacontrole en malaria-uitroeiing vragen dus om een alternatieve aanpak. Dat gaan Bousema en zijn Wageningse collega's doen met het project REDHOT. Ze gaan daarbij niet voor honderd procent dekking in de algemene populatie, maar ze zoeken naar de mensen die het meest belangrijk zijn voor de verspreiding van de ziekte.
Malaria verspreidt zich van mens tot mens door overdracht van de malariaparasiet via de malariamug. De mug steekt geïnfecteerd persoon A, wordt zo besmet met een malariaparasiet en draagt die vervolgens over op persoon B, die vervolgens ook weer gestoken kan worden door een malariamug enzovoort.
Voor de verspreiding van malaria zijn zowel muggen als geïnfecteerde mensen nodig en beiden zijn niet gelijkmatig verdeeld in de bevolking. Sommige huishoudens dragen de grootste ziektelast, zijn het meest blootgesteld aan muggen en dragen ook het meeste bij aan de verspreiding van de ziekte.
Multi-aanpak
De Nijmeegse en Wageningse onderzoekers gaan deze hotspots van malariaoverdracht opsporen door het in kaart brengen van ziektepatronen, immunologische reactiviteit en blootstelling aan malariamuggen. Ze gaan er daarbij van uit dat honderd procent dekking niet nodig is om de gehele bevolking te beschermen. Het overbrengen van malaria kan teruggebracht worden en malaria kan mogelijk worden uitgeroeid, als díe huishoudens geïdentificeerd kunnen worden die het meest belangrijk zijn voor malariatransmissie. Zodra deze hotspots bekend zijn, gaan de onderzoekers ter plekke de overdracht te lijf met behulp van geurvallen en insectenschimmels, geïmpregneerde klamboes en effectieve behandeling met antimalariamiddelen. Zo hopen de onderzoekers op zeer efficiënte wijze malaria in een groot gebied terug te dringen of zelfs geheel uit te roeien.