PNO media


Financieel kwartaalbericht, derde kwartaal 2008

Hoofdpunten


· De dekkingsgraad per 30 september 2008 is uitgekomen op 105,4%. Begin 2008 was deze 121,6%

· Het rendement op beleggingen voor het derde kwartaal bedraagt -5,8% inclusief valutaresultaat

· De kredietcrisis heeft grote impact op de rendementen. Vooral aandelen (-8,6%) en grondstoffen (-20,1%) zijn hard gedaald. Vastgoed (1,4%) dempte het negatieve effect

Hilversum, 23 oktober 2008- In het derde kwartaal van 2008 hebben de financiële markten een van de meest turbulente periodes van de laatste decennia meegemaakt. Wat begon als een probleem op de Amerikaanse hypothekenmarkt heeft zich verspreid tot een wereldwijde crisis op de financiële markten. In de VS zijn banken als Lehman Brothers, Bear Stearns en hypotheekgiganten als Freddy Mac en Fanny Mae ofwel failliet gegaan of door overheidsinterventie gered. Ook in Europa zijn banken door de overheid genationaliseerd, met Fortis/ABN AMRO als meest prominente voorbeeld. Om een (bancaire) systeemcrisis te voorkomen hebben overheden van Europa en de Verenigde Staten een reeks van vergaande maatregelen getroffen. Zo zijn er directe kapitaalinjecties in de banken gedaan, zijn er garanties afgegeven op interbancaire kredieten en is het depositogarantiestelsel aanzienlijk verhoogd. Dit alles om het vertrouwen in het financiële systeem te herstellen.

Ontwikkeling financiële positie

3e kwartaal 2008 2008 Kapitaaldekkingsgraad op basis van marktrente (%)
Aanvang periode 116,4 121,6 30 september 2008 105,4 105,4

Ontwikkeling veroorzaakt door (%):
Rendement beleggingen -5,8 -10,9 Rendement aandelenderivaten 1,2 2,0 Rendement rentederivaten 1,2 1,0 Rendement verplichtingen -5,9 -5,5 Rendement overige -0,2 0,1

Fondsrendement -9,5 -13,3

De vertrouwenscrisis heeft grote gevolgen gehad voor de financiële positie van het pensioenfonds. Zo is de dekkingsgraad ultimo derde kwartaal gedaald tot 105,4%. Dit werd met name veroorzaakt door de grote daling van de beleggingsportefeuille. Het rendement hierop was in derde kwartaal -5,8% inclusief valutaresultaat. De verplichtingen daalden met -5,9%, wat werd veroorzaakt door een daling van de swaprente. De voor pensioenfondsen belangrijke 30-jaars swaprente daalde in het derde kwartaal van 4,97% naar 4,53%.
Naast de beleggingsportefeuille heeft PNO Media een uitgebreide strategische derivatenportefeuille. De strategie van deze portefeuille is er op gericht het neerwaarts risico te reduceren. In de huidige neergaande markten bewijzen de derivatenstrategieën hun waarde. De daling van de dekkingsgraad is hierdoor minder dan wanneer deze strategieën niet aanwezig zouden zijn. In het derde kwartaal was het rendement op de aandelenderivaten en op de rentederivaten in totaal 2,4%.

Rendement beleggingsportefeuille

rendement benchmark rendement benchmark 3e kwartaal 2008 3e kwartaal 2008 ytd ytd Rendementen (%)
Aandelen -8,6 -5,9 -23,8 -23,1 Vastrentende waarden 0,5 1,7 -1,5 0,5 Vastgoed 1,4 0,5 2,7 0,2 Private Equity 0,8 2,5 2,3 7,7 Infrastructuur 0,4 1,4 2,7 4,3 Grondstoffen -20,1 -19,9 4,6 5,1

Rendement voor beleggingskosten en valuta- -3,1 -2,0 -9,9 -9,1 afdekking
Rendement na beleggingskosten en valuta- -5,8 -4,6 -10,9 -9,9 afdekking

De beleggingsportefeuille van PNO Media kan zich niet onttrekken aan de ontwikkelingen op de financiële markten. Het rendement op de beleggingsportefeuille was over het derde kwartaal -5,8% inclusief valutaresultaat. De eerste negen maanden van 2008 was het rendement -10,9% inclusief valutaresultaat.
De wereldwijde malaise op de beurzen zorgde ervoor dat in het derde kwartaal de categorie aandelen een fors negatief rendement behaalde van -8,6%%. De categorie vastrentende waarden behaalde een rendement van 0,5%. Het rendement op private equity was 0,8% en op grondstoffen -20,1%. De categorie vastgoed behaalde een rendement van 1,4% en infrastructuur 0,4%.
Het valutaresultaat van de dollar was sterk positief en is onderdeel van de rendementscijfers. Vanwege het beleid om de dollar standaard af te dekken heeft dat dit keer voor een negatieve bijdrage van 2,5% op de valutaderivaten opgeleverd wat de appreciatie weer neutraliseert.

Risico beheermaatregelen

In het derde kwartaal heeft PNO media een aantal maatregelen genomen om de risico's van het fonds te reduceren, zoals;


· PNO Media is volledig gestopt met het uitlenen van aandelen. In januari van dit jaar was al eerder de beslissing genomen om niet meer gebruik te maken van cash onderpand maar alleen nog maar van onderpand in stukken. Dit om het inherente koersrisico dat in cash onderpand zit te vermijden. Cash onderpand wordt namelijk door de bewaarbanken belegd in geldmarktfondsen


· PNO Media hanteert een strikt beleid om het tegenpartijrisico te reduceren. Met alle partijen waarbij aandelen- en rentederivaten zijn afgesloten is een overeenkomst van onderpand afgesloten. Dit zorgt ervoor dat bij een default van een van de tegenpartijen er waarborgen aanwezig zijn in geval er sprake is van positieve waarde van de derivaten voor PNO Media. In het derde kwartaal zijn de waarborgen verder versterkt


· Net als de meeste grote beleggers heeft ook PNO Media posities in Lehman Brothers, Merrill Lynch en AIG en in Fanny Mae en Freddy Mac die eerder al in de problemen kwamen. Door goede spreiding over de kernmarkten aandelen, vastrentende waarden en alternatives, en binnen deze kernmarkten naar verschillende typen mandaten, is de impact van het specifieke risico

(debiteurenrisico) op de beleggingen van PNO Media tot op heden verwaarloosbaar klein


· In juni is de bescherming op de rente verbeterd door het aanpassen van de rente swaption constructie. Gevolg hiervan is dat de bescherming bij een daling van de rente reeds bij een hoger niveau begint


· In oktober is de bescherming op de rente uitgebreid door het kopen van renteswaps. Met deze transactie is er een bodem gelegd op de totale verplichtingen en de vastrentende beleggingen.