Resultaten OK Experiment: waar zijn onze boeren gebleven?

18/10/2008 15:13

Oktober Kennismaand

Leiden, 18 oktober 2008

Opvallend weinig Nederlanders zijn als boer ons land binnengetrokken vanaf circa 9.500 jaar voor heden. Dit is de belangrijkste conclusie uit het 'Het Genoom van Nederland', het experiment dat in het kader van de landelijke Oktober Kennismaand is opgezet. Vanmiddag zijn de resultaten van dit bekend gemaakt in Naturalis te Leiden. Aan de hand van DNA-analyses is geprobeerd vast te stellen welke migratieroutes Nederlanders hebben genomen vanaf het moment dat de mens vanaf ca. 60.000 jaar geleden vanuit Afrika over de wereld heeft verspreid. Aan 'Het Genoom van Nederland' hebben ruim 200 scholieren - uit Den Haag, Leeuwarden, Maastricht, Nijmegen, Silvolde, Terneuzen en Utrecht - meegewerkt. Het experiment stond onder wetenschappelijke leiding van Prof. Peter de Knijff (LUMC).

Resultaten

De analyses laten zien hoe de onderzochte groep scholieren, Nederland is binnengekomen:

77,5% kwam als jager/verzamelaar 35.000 jaar geleden in de Oude Steentijd (Paleolithicum) West-Europa binnen

20% kwam als boer 7.000 jaar geleden in de Nieuwe Steentijd (Neolithicum) Nederland binnen, en

2,5% kwam als recente immigrant

Er is dus maar een beperkte immigratie van boeren op de overgang van Nieuwe Steentijd - Oude Steentijd Dit betekent dat het beeld wat we tot nog toe hadden, genuanceerd moet worden: er zijn wel oorspronkelijke boeren naar Nederland gekomen maar de meeste Nederlandse jager/verzamelaars die toen op het Nederlandse grondgebied aanwezig waren, hebben de leefstijl van de nieuwkomers overgenomen. De Oude Steentijd duurde van 2,5 miljoen tot 9.500 jaar voor heden, de Nieuwe Steentijd vanaf ca. 9.500 jaar voor heden.

Nederland en Europa

De resultaten van het OK Experiment: 'Het Genoom van Nederland' zijn vergeleken met die van recent onderzoek van De Knijff onder 2.000 Nederlandse mannen, en reeds bekende Europese gegevens. De resultaten van beide Nederlandse onderzoeken komen goed overeen, terwijl er wel verschillen te zien zijn tussen het Nederlandse onderzoek en resultaten van onderzoek in andere Europese landen. Uit onderzoek onder Duitse mannen blijkt dat het merendeel van hen afstamt van de boeren. In andere delen van Europa, bijvoorbeeld Spanje, Frankrijk en België, komen juist meer jagers/verzamelaars voor.

Regionale verschillen?

De veronderstelling vooraf, was dat er tussen bevolkingsgroepen in Nederland - met name tussen de Zeeuwen enerzijds en Groningers/Friezen anderzijds -verschillen in het DNA-profiel te zien zouden zijn die wijzen op verschillende periodes van immigratie. Dit is niet gebleken. Er zijn in het onderzoek geen grote verschillen tussen de diverse Nederlandse regio's gevonden. Op het ogenblik wordt het historisch genetisch landschap rond 1700 gereconstrueerd, opdat er meer gezegd kan worden over de migratie tussen delen van het land.

'Het Genoom van Nederland' sluit aan bij Genographic, een mondiaal project geïnitieerd door het tijdschrift National Geographic en IBM. Dit project probeert voor de wereldbevolking de vraag te beantwoorden: Welke migratieroutes hebben onze voorouders gevolgd toen zij zich zo'n 60.000 jaar geleden vanuit Afrika over de wereld verspreidden?

'Het Genoom van Nederland' is uitgevoerd in het kader van landelijke Oktober Kennismaand, het evenement op het gebied van wetenschap en technologie.

Oktober Kennismaand

Oktober Kennismaand, voorheen beter bekend als de WetenWeek, biedt bezoekers gedurende een hele maand een kijkje in de fascinerende wereld van wetenschap en technologie. Denk hierbij onder meer aan festivals, proefjes, theater, workshops, rondleidingen, excursies, lezingen, debatten en experimenten door heel het land voor jong en oud. Diverse (onderzoeks)instellingen, bedrijven, universiteiten, science centra en sterrenwachten openen tijdens deze maand hun deuren. Daarnaast vinden er ook diverse festivals plaats rondom het thema Kraak de code! De activiteiten zijn veelal gratis.

Bij dit persbericht is een bijlage zichtbaar op www.perssupport.nl

http://www.oktoberkennismaand.nl