Emissienormen leiden tot schone lucht

AMERSFOORT, 20081018 -- Het Congres `Norm of Middel', openbaar vervoer(OV) als inzet voor schone lucht', dat op 16 oktober in Amersfoort plaatsvond heeft geleid tot flinke discussies tussen bestuurders, politici, adviseurs en producenten van bussen en brandstoffen. Centraal hierin stonden het voorschrijven van normen of middelen door de overheid, de rol van de overheid, de milieuvriendelijkheid en kosten van aardgas- versus dieselbussen en alternatieve brandstoffen.

Bij het uitschrijven van openbaar vervoersconcessies moet op emissienormen gestuurd worden en niet op middelen. Dat was de conclusie tijdens de lezingen in het ochtendprogramma van het congres. De moderne EEV dieselmotor is schoner en stukken goedkoper dan een bus op aardgas. Voor overheden is het onmogelijk dit soort ontwikkelingen bij te houden. Aardgas is een brandstof die door provincies en gemeenten veel wordt ingezet, mede ingegeven door de invoering van het besluit luchtkwaliteit. Concessieverleners moeten niet komen met lokale oplossingen, dit leidt tot versnippering en daardoor hogere kosten en een lagere milieuopbrengst. Bij het voorschrijven van aardgas zit veel symboolpolitiek. Ook halverwege een concessie periode kan flinke milieuwinst gemaakt worden. Zo zouden oudere bussen moeiteloos kunnen overschakelen op GTL (Gas to Liquid) en daarmee direct tegen geringe meerkosten flinke milieuwinst kunnen boeken.

Zijn dieselbussen nou schoner dan aardgasbussen of andersom?
Jan Mooren, directie VDL groep nodigde Raymond Gense van PON/MAN uit om een VDL Ambassador met EEV dieselmotor op emissies te testen naast een MAN bus op aardgas. Aan deze test verbond hij een weddenschap. De vuilste bus betaalt het onderzoek. PON/MAN ging niet in op deze uitdaging.

Drenthe neemt voorschot op Congres
Rijden op groengas is in Drenthe van de baan. Woensdag 15 oktober discussieerden de leden van de Statencommissie voor Omgevingsbeleid over het plan om Drentse bussen te laten rijden op groen gas. Geïnspireerd door de aan hen toegestuurde informatie over het congres heeft de statencommissie besloten de EEV norm als milieueis in de nieuwe concessie voor te schrijven en niet in te zetten op aardgas als brandstof. De commissieleden complimenteerden Gedeputeerde Staten met het streven naar duurzaamheid, maar vinden middelvoorschriften daar niet mee in lijn. Daarnaast zien zij voor aardgas efficiëntere en milieuvriendelijker toepassingen dan als brandstof voor bussen. Rijden op aardgas is niet a-priori een energie efficiënte oplossing.

Voor quotes en achtergronden uit het congres zie onderstaande informatie. Voor meer informatie over het Congres www.normofmiddel.nl.

---

Quotes en achtergronden uit het Congres `Norm of Middel? OV als inzet voor schone lucht', 16 oktober 2008

Lezingen ochtendprogramma

De visie van VROM op de ontwikkeling van alternatieve brandstoffen en innovatie (CO2 reductieplan)
Minister Cramer van het ministerie van VROM, bij monde van Angelique Berg, Directeur directie Klimaat en Luchtkwaliteit stelde dat een blijvende trendbreuk nodig is in de snel groeiende uitstoot van broeikasgassen van de verkeersector. `Als dat niet gebeurt dan neemt de verkeerssector in 2050 evenveel emissieruimte in als alle andere sectoren. Op lange termijn zijn radicale innovaties nodig om het wegverkeer zuiniger te maken. Om deze voor elkaar te krijgen stuurt de overheid op normen. De inzet is om Euro VI normering in 2014 ingevoerd te krijgen'. Daarnaast werkt het ministerie van V&W samen met VROM aan een richtlijn voor aanbestedingen. Kerngedachte van deze richtlijn is om alle milieueffecten in de hele levensloop in kaart te brengen en in geld uit te drukken.

Een update over actuele innovaties en toekomstige ontwikkelingen van motoren voor het openbaar vervoer
Ron Borsboom, directeur productontwikkeling DAF Trucks NV is van mening dat overheden zich op het gebied van technologie keuze neutraal moeten opstellen maar duidelijke emissie-eisen moeten voorschrijven. Daarna is het aan de industrie en aan de eindgebruikers de keuze voor de beste technologie te maken. En dat is volgens DAF de komende tien, vijftien jaar nog altijd dieseltechnologie. `De dieselmotoren zijn behalve schoner ook veel zuiniger geworden. Van de door DAF onderzochte routes naar een duurzame toekomst kiezen we tussen
brandstofcel, hybride, aardgas en diesel voor diesel. Zeker voor de korte termijn. Deze afweging is gemaakt op aanschafkosten, onderhoudskosten, actieradius, betrouwbaarheid, restwaarde en milieuprestaties die voor diesel significant gunstiger zijn'.

De rol en verantwoordelijkheden van de rijksoverheid
`De rijksoverheid is in de eerste plaats ervoor om te zorgen dat er kwalitatief en kwantitatief hoogwaardig OV is. In 2e plaats moet onze regering ervoor zorgen dat via Europese normstelling de eisen aan de bron, de emissie-eisen zo snel mogelijk zo scherp mogelijk worden aangedraaid', aldus Paul de Krom, lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal voor de VVD.

De rol van concessieverleners
Cora Steffens, Gedeputeerde van de Provincie Noord-Brabant zet in eerste instantie in op een brongerichte aanpak om de negatieve effecten van mobiliteit te voorkomen. Bij de aanbesteding voor het OV is de EEV norm voor stadsbussen en euro 4 norm voor streekbussen opgenomen. De EEV norm is thans de meest strenge milieunorm.

Paneldiscussie

Cora Steffens,Paul de Krom,Ton Smit (voorzitter Aardgas Mobiel), Nico Venema (senior inkoper Connexxion) en Raymond Gense (manager duurzame ontwikkeling PON/MAN) maakten deel uit van het panel dat onder leiding van dagvoorzitter Job van den Berg inging op stellingen in interactie met de zaal.`Aardgas is een intrinsiek schone brandstof', aldus Smit. De opdracht van Smit is het uitbreiden van het netwerk van vulpunten voor het tanken van aardgas. Daarnaast wees hij op de leveringszekerheid van Nederlands aardgas. Hierop ontspon zich een discussie over het aardgas uit Slochteren en de import uit Rusland. Paul de Krom: `We moeten ons realiseren dat bij het stimuleren van aardgas voor bussen de schatkist per bus 12.000 Euro aan accijns misloopt. De vraag is enerzijds of aardgas zonder deze extra subsidie een economisch aantrekkelijk alternatief is. Anderzijds hoe de minister van financiën dit compenseert'.

Raymond Gense (PON/MAN) vroeg zich tijdens de paneldiscussie af of concessieverleners wel voldoende normeringsmogelijkheden in handen hebben. In specifieke gevallen pleit hij voor het voorschrijven van aardgas zoals in Stadsgewest Haaglanden. Ook geeft Gense aan dat aardgas een voordeel op de uitstoot van NOx heeft. Belangrijk voor het verbeteren van de luchtkwaliteit. `Brandstofinnovaties voor de bestaande bussenvloot leiden direct tot milieuwinst', aldus Nico Venema (Connexxion). Hij vraagt hierin aandacht voor het bestaande wagenpark. De bussen van Connexxion zijn gemiddeld 6 jaar oud. Wanneer je versneld de alleroudste bussen zou kunnen vervangen boek je enorme milieuwinst. Venema beaamt dat in de praktijk het rijden op aardgas duurder is dan het rijden op diesel door extra uitval, onderhoud en extra tankbeurten. Uiteindelijk heeft Connexxion als doel zoveel mogelijk mensen in de bus krijgen tegen zo laag mogelijke kosten.

Workshops middagprogramma
In de middagsessie waren er verschillende workshops waaruit de congresdeelnemers konden kiezen en een afsluitende presentatie.

Gas to liquid, de (on)mogelijkheden van 100% biodiesel en het risico van versnipperde lokale initiatieven
Uiteindelijke doel is uitstoot verminderen waardoor de lucht schoner wordt. Shell kiest hierin overduidelijk voor de norm. Zo kan voor elke situatie de beste methode worden gezocht voor minder uitstoot en dus een schonere lucht. GTL (Gas to Liquid) is een van deze brandstoffen. GTL ontstaat door aardgas via een chemisch proces om te zetten in een vloeibare brandstof en dit kan ook uit biomassa. Belangrijk voordeel is dat er geen nieuwe infrastructuur hoeft te worden aangelegd. Connexxion en Shell hebben samen in een test met GTL Fuel (gas-to-liquids) laten zien dat de locale luchtkwaliteit op een economisch verantwoorde manier kan worden verbeterd. In het verlengde van GTL ligt in de toekomst BTL (2e generatie biomass-to-liquids) dat naast verbetering van de locale luchtkwaliteit een zeer gunstige CO2 prestatie laat zien. Voor Connexxion is dit een middel om ook de milieuprestaties van de bestaande bussen te verbeteren. Connexxion wenst vanuit haar maatschappelijke verantwoordelijkheid een bijdrage te leveren aan het bevorderen van leefbaarheid door gebruik te maken van minder milieubelastende voertuigen, emissiebeperkende technieken en alternatieve brandstoffen. Daarbij wordt Gas to Liquid als een aantrekkelijke optie gezien. Lokale invulling door concessieverleners van brandstofsoort(en) leidt tot suboptimalisatie en zal uiteindelijk niet kostenefficiënt zijn. Het stellen van doelen in tenders verdient de voorkeur, waarna door de vervoerder het meest optimale middel kan worden aangeboden.

De optimale brandstofmix in binnensteden: de studie van de TU Delft Eindhoven en ervaringen uit de provincie Noord-Holland
Voor verschillende verkeerssegmenten bieden andere brandstoffen de beste tot milieu- en kostenefficiëntie. Gekeken is naar taxi's, bussen, vrachtwagens, personenauto's etc. LPG blijkt een kostenefficiënte brandstof voor de automobilist, maar minder voor het openbaar vervoer. Met de bestaande infrastructuur en de lage kosten kan LPG een direct voordeel bieden bij het verminderen van uitstoot door het verkeer. Uit de studie door adviesbureau DHV komt duidelijk naar voren dat de urgentie voor duurzaam verkeer wordt gedeeld. Daarbij spelen wagenparkbeheerders een cruciale rol. Marktinnovaties zijn een kwestie van lange adem, waarbij je moet kijken naar zowel de korte (wat is nu beschikbaar) als de lange termijn (wat komt beschikbaar).

De milieuvoordelen van de verschillende brandstoffen in het OV
De noodzaak voor duurzaamheid in het openbaar vervoer wordt onder druk van lokale luchtkwaliteitproblemen en de wens van overheden tot CO2 uitstootreductie steeds groter. De combinatie van schone voertuigtechniek, biobrandstoffen en het juiste rijgedrag kan nadrukkelijk bijdragen tot een duurzaam OV. Op dit moment heeft aardgas een NOx voordeel. Na de introductie van groengas ontstaat er ook een CO2 voordeel. Tijdens deze workshop ontstond een discussie over cijfers en feiten. Zijn dieselbussen nou schoner dan aardgasbussen of andersom? Jan Mooren, directie VDL groep nodigde Raymond Gense van PON/MAN uit om een VDL Ambassador met EEV dieselmotor op emissies te testen naast een MAN bus op aardgas. Aan deze test verbond hij een weddenschap. De vuilste bus betaalt het onderzoek. PON/MAN ging niet in op deze uitdaging.

Presentatie

Aanbestedingen lokale luchtkwaliteitsnormen, niet lokaal klimaatsbeleid, overheid geen technologie keuze
Vooral in de meer stedelijke gebieden vervult het openbaar vervoer een essentiële rol in het bereikbaar, maar ook leefbaar houden van de steden. Daarnaast vervult het openbaar vervoer in de meer landelijke gebieden, maar ook in de steden ook een sociale functie. VNG vindt, aldus Henk Aalderink, voorzitter van de VNG commissie Milieu en Vervoer, dat er door het kabinet ook financiële ruimte moet worden gecreëerd om het lokale en regionale openbaar vervoer in gelijke mate met het landelijke spoor mee te laten groeien. Eind vorig jaar hebben Rijk en gemeenten het Klimaatakkoord getekend waarin afspraken staan over duurzaamheidsmaatregelen. Daarin zijn ook afspraken gemaakt om schoon openbaar vervoer te bevorderen. Duurzame gemeenten is een belangrijk aandachtspunt.

http://www.normofmiddel.nl





Ingezonden persbericht

zaterdag 18 oktober 2008