Alterra krijgt opdracht opknapbeurt Bodemkundig Informatiesysteem
Wageningen, 16 oktober 2008
Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit trekt de komende zes jaar zes miljoen euro uit voor actualisatie en verbetering van het Bodemkundig Informatiesysteem. Alterra, het kennisinstituut voor de groene ruimte van Wageningen Universiteit en Researchcentrum, heeft de opdracht gekregen het systeem daar waar noodzakelijk te actualiseren, aan te passen aan het huidig en het toekomstig gebruik en te ontsluiten via www.bodemdata.nl. De bodemgegevens staan in de top-5 van de meest door de overheid gebruikte gegevens. Vaak zijn het deskundige onderzoekers die de data bewerken tot informatie waarop de overheid beleid baseert.
De bodemgegevens worden gebruikt door onder meer ministeries, waterschappen, provincies en gemeenten. Zij hebben betrouwbare, adequate informatie nodig over de bodem. Tegenwoordig wordt de informatie niet meer alleen gebruikt voor het beantwoorden van landbouwkundige vragen, maar evenzeer voor vragen die te maken hebben met ruimtelijke inrichting zoals het bepalen van geschiktheid van de grond voor bouwprojecten, geschiktheid voor bijvoorbeeld wateropslag, landbouw- of natuurgrond en eventuele aanwezigheid van bodemvervuiling. Daarnaast moeten gebruikers op provinciaal en rijksniveau het systeem in kunnen zetten om te voldoen aan de plichten die het toekomstige Europese bodembeleid met zich meebrengen. Voorbeelden zijn een rapportage van de status van en maatregelen op het gebied van erosie, verontreinigingen, verzilting, biodiversiteit en bodemdichtheid.
Bodemdata.nl
Het Bodemkundig Informatiesysteem (BIS) is in beheer bij Alterra. Het BIS bevat kaarten en gegevens die bij boringen verzameld zijn van het hele Nederlandse land- en wateroppervlak. De gegevens zijn op diverse schaalniveaus, waardoor ze zowel 'grof' als gedetailleerd beschikbaar zijn. De data beschrijven de fysische en chemische eigenschappen van de bodem, zoals de textuur (korrelgrootte), de waterdoorlatendheid, de beschikbaarheid van voedingsstoffen en het gehalte aan zware metalen. De gegevens zijn toegankelijk via www.bodemdata.nl.
Het is noodzakelijk dat de bodemgegevens openbaar beschikbaar zijn, want onvoldoende raadplegen van beschikbare gegevens kan leiden tot onnodige kosten. Aan de andere kant kan het ook voorkomen dat nieuwe gegevens verzameld worden, terwijl ze al beschikbaar zijn. De openbare beschikbaarheid kan dit verschijnsel van 'opnieuw het wiel uitvinden' helpen voorkomen.
Afwegingen bodemgebruik
In de loop der jaren is de vraag naar adequate informatie over bodem en ondergrond sterk toegenomen en veranderd. Eén van de typische vragen waarbij bodemgegevens noodzakelijk zijn, is de afweging die ontstaat bij de huidige toename van de vraag naar voedsel en bij die naar bijvoorbeeld biobrandstof. Zonder een deskundige beoordeling van de geschiktheid van onze bodem voor dergelijke doeleinden lopen we de kans dat we onze bodem beschadigen of inzetten terwijl elders veel betere grond beschikbaar is.
Gebruikers over de gegevens
Uit een inventarisatie onder gebruikers blijkt dat zij reeds zeer vertrouwd zijn met de informatie uit het systeem en dat de gegevens binnen allerlei disciplines voor zeer uiteenlopende toepassingen worden gebruikt. Wel zijn de kwaliteit en actualiteit van de gegevens voor de gebruikers soms onduidelijk; daarover willen zij graag beter geïnformeerd worden.
Om de veranderingen ten aanzien van het gebruik van de informatie blijvend op de behoefte van de gebruikers aan te sluiten wordt het systeem regelmatig geëvalueerd en aangepast.
Dit onderzoek is gepubliceerd als Alterra-rapport 1709.
Meer informatie:
Wageningen Universiteit en Researchcentrum
Alterra
Dr. Joop Okx, adviseur bodeminformatie
Telefoon (ook mobiel) +31 (0)317 485275
Email joop.okx(at)wur.nl