Artsen zonder Grenzen


'De hoge voedselprijzen verergeren de ondervoeding' Interview met onze voedingsdeskundige Saskia van der Kam

'Jaarlijks lijden er al 60 miljoen kinderen aan ondervoeding, waarvan 20 miljoen aan acute ernstige ondervoeding. Elk jaar leidt ondervoeding tot de dood van 5 miljoen kinderen. Dit heeft te maken met de "bekende" oorzaken: een onderontwikkelde economie, armoede, droogte, gebrek aan gezondheidszorg. In de conflictgebieden waar wij werken, kunnen mensen door de onveiligheid bovendien niet naar de markt of naar hun akkertje. Ze kunnen niet zaaien, niet oogsten, of hun oogst wordt geplunderd.'

© Olga Overbeek Acute voedselschaarste
'Nu worden de problemen verergerd door de acute wereldwijde voedselschaarste die tot hoge voedselprijzen heeft geleid. De oorzaken: een grote vraag naar biobrandstoffen en voedsel, vooral in opkomende landen als Rusland en China, in combinatie met tegenvallende oogst en lage voedselreserves. Mensen in arme landen besteden meestal al iets van 70-80% van hun inkomen aan voedsel. Door de hoge voedselprijzen wordt dat zo'n 90-95% en zelfs dan is het niet genoeg.'

Aanlengen
'Ze kopen goedkoop eten en nauwelijks meer gezonde etenswaren. Op het laatst kunnen ze alleen nog een pap maken van het allergoedkoopste meel. Dat lengen ze dan weer aan met water om het ergste hongergevoel te stoppen. Op den duur zijn ze mager en verzwakt. Kinderen tot drie jaar zijn het kwetsbaarst. Zij zitten in hun intensieve groeifase en hebben hoogwaardig, geconcentreerd voedsel nodig. Krijgen ze dat niet, wordt hun stofwisseling aangetast en stopt de groei.'

Plumpy'nut
Wat doet Artsen zonder Grenzen hieraan? 'We houden de vinger aan de pols. We letten op de ontwikkeling van prijzen en lonen en we checken alle kinderen die in onze klinieken komen op ondervoeding zodat we tijdig weten wanneer hulp nodig is. En we behandelen elk ondervoed kind dat we tegenkomen. De laatste vijf jaar is onze aanpak sterk veranderd. In plaats van melkpoeder gebruiken we speciaal kant-en-klaar voedsel: plumpy'nut. Het is een geconcentreerde pasta van pinda's, melk, olie en een mix van vitamines en mineralen die essentieel zijn voor groei en ontwikkeling. Ze zijn per portie verpakt: handig én hygiënisch.'

Meer bereiken
'Vroeger moesten ondervoede kinderen in een ziekenhuis opgenomen worden, 4 weken lang. Nu kunnen ze thuis worden behandeld en hoeven ze alleen voor controle terug te komen. We kunnen veel meer mensen bereiken omdat we nu een netwerk kunnen maken van posten die we eens per week bezoeken. 20% van de ernstig ondervoede kinderen die wij aantreffen, is in kritieke toestand. Die nemen we op voor verpleging. Het merendeel, 80%, kunnen we met plumpy'nut helpen. Na twee weken leven ze weer op en zijn ze op gewicht; vaak zetten we de behandeling nog 1 tot 2 weken voort zodat ze goed aansterken. Het valt reuze mee hoe snel dat gaat.'

Lobbyen
'Helaas gebruikt nog niet iedereen de bijzonder effectieve plumpy'nut. Het is duurder maar wel beter. Daarom lobbyen wij bij internationale donoren en andere hulporganisaties. Onze speciale internationale campagneorganisatie, "The Access Campaign", waar we vanuit Amsterdam heel nauw mee samenwerken, organiseert workshops en spreekt tijdens belangrijke conferenties. Dat hebben we bijvoorbeeld tijdens de Wereldvoedseltop van juni in Rome gedaan, en in september in New York tijdens een grote internationale conferentie. We hopen door deze inspanningen een groter draagvlak te creëren om ondervoeding effectief te bestrijden.'

Oktober 2008

De afgelopen 2 jaar hebben Artsen zonder Grenzen en haar zusterorganisaties meer dan 350.000 kinderen, in 22 landen, behandeld voor ernstige ondervoeding.