Gemeente Nuenen


Gemeente Nuenen gaat inwoners actief ondersteunen met de bestrijding van zwarte ratten

Binnen de bebouwde kom van de gemeente Nuenen is de laatste tijd steeds meer overlast van zwarte ratten. Dit blijkt uit het toegenomen aantal meldingen door inwoners.

De gemeente Nuenen ligt in het leefgebied van de zwarte rat dat zich uitstrekt van Noord Limburg, Noord-Brabant tot delen van Zeeland. Zwarte ratten komen al langere tijd voor in de omgeving van agrarische bedrijven, maar de problemen dringen nu vaker door tot in de bebouwde kom. Dit gebeurt hoofdzakelijk wanneer in het buitengebied voor de ratten minder voedsel te halen is of het aantal ratten groeit. De zwarte rat vestigt zich dicht bij een voedselbron en kan zich dus ook in woningen vestigen bijvoorbeeld op zolders en in dakgoten.

Verantwoordelijkheid plaagdierpreventie/-bestrijding

De zwarte rat is een dier dat bijzonder lastig te bestrijden is. Een effectieve bestrijding vraagt om een gedegen en specialistische aanpak. Voor burgers zijn alleen niet-professionele middelen te koop en de ervaring heeft nu geleerd dat deze te weinig effect opleveren.

Daarop heeft het college besloten om de bestrijding van ratten actief te gaan ondersteunen.

In beginsel is de overheid niet verantwoordelijk voor dierplaagbestrijding als het gaat om de individuele woning. Dat was tot voor kort ook het beleid van de gemeente Nuenen. Gezien de huidige situatie, is door het college besloten dat de gemeente inwoners gaat ondersteunen met een professionele en actieve bestrijding om de overlast van zwarte rat terug te dringen. Deze actieve bestrijding in en om woningen zal plaatsvinden over een periode van een half jaar (medio oktober tot medio april). De kosten hiervan worden betaald door de gemeente.

Dit is een oplossing op korte termijn, om te komen tot een duurzame, gestructureerde, deskundige en controleerbare aanpak zal in het komend halfjaar het vervolgbeleid nader worden geformuleerd en uitgewerkt. Het Kenniscentrum Dierplagen (KAD) heeft in opdracht van de gemeente Nuenen een onafhankelijk onderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek had een inventariserend karakter en had tot doel inzicht te krijgen in de omvang van het probleem; de aanwezigheid, de verblijf- of schuilplaatsen en mogelijke voedselplaatsen van de zwarte rat binnen de bebouwde kom. Dit onderzoek wordt gebruikt bij het opstellen van het vervolgbeleid. Ook is er een servicecontract met het KAD om medewerkers van de gemeente Nuenen te adviseren en ondersteunen.

Bestrijding ratten

De bestrijding van ratten moet op twee samenhangende manieren gebeuren. Aan de ene kant moeten de aanwezige ratten bestreden worden, bijvoorbeeld door het uitzetten van vergiftigd lokaas. Maar het is ook belangrijk om te voorkomen dat plaagdieren zich in en rond gebouwen schuilhouden of ontwikkelen.


1 Preventie

Het voorkomen van ratten is de eerste stap bij de bestrijding van overlast. Hierbij kunt u zelf een aantal maatregelen nemen.

Zwarte ratten zijn omnivoren, alleseters, die naast hun oorspronkelijke eten zoals zaden, noten, groenten en fruit, zich ook tegoed kunnen doen aan andere etenswaren en middelen zoals bijvoorbeeld zeep en papier. De zwarte rat is een knaagdier en moet dus ook voortdurend aan materialen knagen om de alsmaar groeiende tanden af te slijten. De zwarte rat is een uitstekende klimmer en doet dit ook graag, vandaar dat hij vaak op hoge plaatsen gevonden wordt. N.B. De schuilplaats van een rat is altijd dicht bij een voedselbron.

Ratten vinden hun voedsel vaak in compostvaten en composthopen waar mensen veelal ook etensresten in doen. Wij raden u daarom aan om geen etensresten in het compostvat of op de composthoop te deponeren.

Een snelle bestrijding van ratten is noodzakelijk. De draagtijd van vrouwtjes is namelijk + 3 weken en een nest is 6-10 jongen groot. Een groep ratten kan dus snel groter worden. En aangezien ratten zich kunnen gaan verspreiden over een groter gebied als een populatie te groot wordt voor het territorium of als er een tekort aan voedsel en/of schuilplaatsen optreedt, is tijdig ingrijpen belangrijk.

Hoe kun je zien of er ergens zwarte ratten zitten?

De aanwezigheid van zwarte ratten is te herkennen aan de volgende sporen:


· Uitwerpselen: donker, licht gekromd met spitse uiteinden, gemiddeld
1 cm lang en 2-3 mm dik;


· Voetsporen ("prenten") en staartafdrukken in stof;


· Veegsporen op plaatsen waar ratten steeds dezelfde route kiezen;


· Ontbreken van stof en/of spinnenwebben op vaste looppaden, terwijl er in de omgeving wel stof en spinnenwebben aanwezig zijn;


· Knaagsporen aan ondermeer struiken met vruchten (druiven, passievrucht), verpakkingsmateriaal, houten vloeren, isolatiemateriaal, kabels en leidingen.

Hoe kunt u bijdragen aan het weren van ratten?


· Houd volières muis- en ratdicht, dit kan bijvoorbeeld door de onderste 50 cm van de volière te voorzien van een gladde, dichte plaat.


· Ruim voer in kippenhokken en volières dat niet meteen opgegeten wordt, op.


· Strooi geen etensresten buiten en gooi ze ook niet op een composthoop (alleen tuinafval).


· Voer vogels alleen bij als het vriest en zo mogelijk op een voerplaat.


· Ruim afgevallen fruit (van appels en perenbomen) op. Bij vraatsporen fruit onmiddellijk weghalen.


· Wees in het najaar ook alert op vraatsporen aan kiwi's, druiven en passievruchten.


· Let bij het bewaren van noten op dat uw voorraad geen voedselbron wordt.


· Stapel openhaardhout zodanig dat de achterzijde geen nestplaats wordt, dit kan bijvoorbeeld door vrij van wanden te blijven.


· Zorg ervoor dat ze de woning niet binnen kunnen dringen. Als u de ventilatieopeningen in spouwmuren afdicht met gaas of ventilatieroosters voorkomt u dat niet alleen ratten, maar ook muizen kunnen binnendringen.


· Voorkom begroeiïng aan gebouwen. Ratten (en ook muizen) kunnen vrij gemakkelijk via klimop omhoog klimmen, door de beplanting vrij van de muren te houden, voorkomt u dat zij omhoog kunnen klimmen.


2 Bestrijding van ratten in en om woningen

Wanneer er overlast door ratten is, is naast preventie ook daadwerkelijk bestrijding nodig. De gemeente Nuenen gaat hierin actief de inwoners ondersteunen, op kosten van de gemeente.

Bewoners die eerder dit jaar een melding hebben gedaan, worden door de gemeente benaderd of er nog actief ondersteund moet worden met de bestrijding.

Bij nieuwe meldingen is de procedure als volgt:


1. Hebt u een of meerdere ratten gesignaleerd of zelfs gevangen dan kunt contact opnemen met de balie Openbare Werken, te bereiken onder telefoonnummer 040 - 2631699.
Geef bij de melding een zo duidelijke mogelijke omschrijving van waar u ze gezien heeft en uw adres- en contactgegevens.


2. De meldingen worden elke week doorgegeven aan een professionele plaagdierbestrijder.


3. De plaagdierbestrijder neemt (zomogelijk) binnen twee dagen met u contact op voor een afspraak.


4. De bestrijder geeft zonodig adviezen over voorkoming en wering van ratten.


5. Na de bestrijding wordt aan u gevraagd om een bevestiging te tekenen dat de bestrijder het meldingsadres heeft bezocht en (zonodig) advies heeft gegeven.


6. De bestrijder zal eventueel een na-controle uitvoeren. Het Kenniscentrum Dierplagen kan namens de gemeente Nuenen een controle houden op de uitgevoerde werkzaamheden. Ook de gemeente controleert en evalueert de uitgevoerde werkzaamheden.


7. Alle noodzakelijke gegevens worden door de bestrijder in een logboek opgenomen. De logboekgegevens worden periodiek door de bestrijder aan de gemeente doorgegeven.