Nano-materialen, hoe verder
07/10/2008 09:00
JCO Communicatie & Tekst
Het gebruik van nano-materialen door de Nederlandse industrie en onderzoeksinstituten neemt sterk toe. Het is echter onduidelijk wat de risico's zijn voor de mensen die ermee werken. Ook ontbreekt het aan richtlijnen en regelgeving. Tijdens het symposium Nano4All op 15 oktober in Utrecht maken wetenschappers en ondernemers de balans op en debatteren ze over de vraag of een strikte richtlijn zinvol is.
In augustus van dit jaar verscheen het rapport 'Omgaan met nanodeeltjes op de werkvloer'. Een belangrijk rapport, omdat uit een inventarisatie onder 37 bedrijven en kennisinstellingen blijkt dat eigenlijk niemand weet hoe blootstelling aan nano-deeltjes (kleiner dan 100 nanometer) beperkt kan worden. Een publicatie in de NRC waarin de eigenschappen van koolstof nanobuisjes, gebruikt in bijvoorbeeld fietsonderdelen en tennisrackets, worden vergeleken met asbest, wakkerde de onrust verder aan.
Bewust
"Bedrijven en instellingen zijn zich heel goed bewust van de mogelijke risico's," zegt Paul Borm, medeopsteller van het rapport en lector life sciences aan de Hogeschool Zuyd in Heerlen, "dat is het goede nieuws. Men wil ook graag maatregelen nemen. Maar men weet niet goed wat men precies wel en niet moet doen. Er worden allerlei veiligheidsmaatregelen genomen zonder te weten of die effectief zijn. Er is ook onvoldoende communicatie. Producenten en verwerkers van nano-materialen krijgen vragen van klanten die ze niet kunnen beantwoorden. Het wordt hoog tijd om dit breed te bediscussiëren en beter te regelen."
Symposium
Dat gebeurt dus tijdens het dagvullende symposium op 15 oktober in de Jaarbeurs in Utrecht. Tijdens het ochtendgedeelte geven diverse sprekers een dwarsdoorsnede van de ontwikkelingen in de nanotechnologie. "Dat die ontwikkelingen razendsnel gaan, is duidelijk," zegt Paul Borm. "Het gebruik van nanodeeltjes in onder andere coatings, lakken, textiel en optische instrumenten is al gewoon. Nieuwe toepassingen worden internationaal en op brede schaal ontwikkeld. Belangrijk voor de toekomst en specifiek beleid ten aanzien van nanomaterialen, is de vraag hoe de productie zal groeien en in welke processen dit zal gaan plaatsvinden."
Belangstelling
Onderzoekers en ondernemers praten in Utrecht over de kansen, uitdagingen en risico's. In de middag zijn er diverse workshops. De belangstelling is groot. Een kleine honderd ondernemers en andere belangstellenden hebben zich aangemeld. Het symposium wordt afgesloten met een debat over de noodzaak van een specifieke richtlijn voor het werken met nano-materialen. "Ik zou zeggen van wel," zegt Paul Borm. "Een richtlijn kan veel onzekerheid wegnemen, hoewel die aan de andere kant weer vragen oproept met betrekking tot de basis, uitvoering, controle en de uitwerking op het publiek."
Debat
De deelnemers aan het debat komen uit de academische en vooral uit de ondernemende wereld. Deelnemers zijn onder andere Huub Salemink, TU Delft/NanoNed; Andrew Maynard, Woodrow Wilson Centre; Johan van den Brink, NanoTie. Paul Borm leidt de discussie.