Mededeling inzake Industriële eigendomsrechten strategie
Communication from the Commission to the European Parliament, the
Council, The European Economic and Social Committee and the Committee
of the regions: An industrial property rights strategy for Europe
(Nederlandse versie niet beschikbaar)
* Basisgegevens
* Essentie voorstel
* Subsidiariteit en proportionaliteit
* Nederlandse positie
Basisgegevens
Datum Commissiedocument: 16 juli 2008
Nr. Commissiedocument: COM(2008)465/3
Pre-lex:
http://ec.europa.eu/prelex/detail_dossier_real.cfm?CL=nl&DosId=197283
Nr. impact assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board:
niet opgesteld
Behandelingstraject Raad: Behandeling zal plaatsvinden in
Raadswerkgroep Intellectuele eigendom en Raad voor
Concurrentievermogen van 25 en 26 september 2008.
Eerstverantwoordelijk ministerie: Ministerie van Economische Zaken
Essentie voorstel
Het intellectuele eigendomsrecht bestaat uit industriële
eigendomsrechten (octrooirecht, merkenrecht, handelsnaamrecht,
kwekersrecht, geografische aanduidingen en tekeningen- en
modellenrecht), en het auteursrecht en naburige rechten. De
onderhavige mededeling van de Commissie "An industrial property rights
strategy for Europe", heeft voor het grootste deel betrekking op de
industriële eigendomsrechten. Daar waar de term "intellectuele
eigendomsrechten" wordt gebruikt (par. 3.4 over mededinging en par. 5
over handhaving, namaak en piraterij), ziet de mededeling echter op
industriële eigendomsrechten én het auteursrecht en naburige rechten.
Industriële eigendomsrechten vervullen een belangrijke rol bij de
ontwikkeling van de kenniseconomie in Europa. De Commissie doet in
deze mededeling een aantal voorstellen om het bestaande systeem van
industriële eigendomsrechten te verbeteren. In dit kader hanteert de
Commissie vier uitgangspunten, te weten kwaliteit, betaalbaarheid,
consistentie en evenwichtigheid.
In de uitwerking wordt aangesloten bij reeds in gang gezette
communautaire initiatieven (zoals het Gemeenschapsoctrooi en een
communautaire octrooi-jurisdictie , alsmede aanbevelingen met
betrekking tot kennisoverdracht ), bij mondiale ontwikkelingen (zoals
met betrekking tot de harmonisatie van het materiële octrooirecht), en
bij de discussies die reeds in het verband van WIPO worden gevoerd
over de rol van de industriële eigendomsrechten in
ontwikkelingslanden.
Subsidiariteit en proportionaliteit
Het merendeel van de door de Commissie aangekondigde maatregelen ziet
op onderzoek, consultaties en flankerende maatregelen. Er wordt geen
concrete wet - en regelgeving aangekondigd. De belangrijkste acties
worden hieronder weergegeven.
Octrooien
De Commissie kondigt aan de kwaliteit van octrooiverlening en de
problemen die kunnen ontstaan uit niet-gebruik van octrooien te
bestuderen. De onderhandelingen in het kader van het Substantive
Patent Law Treaty (verdrag ter harmonisering van het materiële
octrooirecht) worden voortgezet.
Merkenrecht / Geografische aanduidingen
Met betrekking tot reeds op communautair niveau geregelde industriële
eigendomsrechten kondigt de Commissie aan de werking van het
merkenrechtsysteem te willen evalueren en een uitbreiding van het
stelsel van geografische aanduidingen naar niet-landbouwproducten te
willen onderzoeken. De Commissie zal in 2008 een groenboek uitbrengen
over agrarische productkwaliteit (inclusief geografische
aanduidingen). De Commissie zal toetreding van de EG tot het Verdrag
van Singapore inzake het merkenrecht voorbereiden en zal de lidstaten
stimuleren het verdrag te ratificeren.
Mededinging
De Commissie kondigt een onderzoek aan naar de wisselwerking tussen
intellectuele eigendomsrechten en standaarden. Daarnaast stelt de
Commissie een consultatiedocument op over de relatie tussen
standaardisatie en industriële eigendomsrechten in de ICT sector.
MKB
Om de toegankelijkheid van industriële eigendomsrechten voor
MKB-bedrijven te stimuleren wordt de lidstaten, in afwachting van het
Gemeenschapsoctrooi, in overweging gegeven om met name voor
MKB-bedrijven octrooieringskosten te verlagen en het bewustzijn van
industriële eigendomsrechten onder MKB-bedrijven en onderzoekers te
vergroten. Om de toegankelijkheid van geschilbeslechting voor
MKB-bedrijven te vergroten zal de Commissie de mogelijkheden van
mediation en arbitrage onderzoeken.
Handhaving, namaak en piraterij
Veel aandacht gaat uit naar de handhaving van intellectuele
eigendomsrechten en de bestrijding van namaak en piraterij, al dan
niet via internationale initiatieven zoals de Anti-Counterfeiting
Trade Agreement (ACTA). Het idee achter ACTA is, tezamen met een
aantal andere landen, te komen tot een standaard op het gebied van
handhaving van intellectuele eigendomsrechten teneinde de productie
van en handel in nagemaakte en illegaal gekopieerde goederen effectief
te bestrijden. In dit kader wijst de Commissie op het belang van de
Handhavingsrichtlijn en kondigt aan te bezien hoe de
grensoverschrijdende tenuitvoerlegging van civiele vonnissen op het
gebied van intellectuele eigendomsrecht kan worden verbeterd.
De Commissie geeft aan dat de distributie, en uiteindelijk ook de
vervaardiging, van inbreukmakende goederen moet worden aangepakt. Het
belang van een goede informatie-uitwisseling door rechthebbenden van
intellectuele eigendomsrechten en de douane bij de bestrijding van
namaak en piraterij wordt benadrukt. Samenwerking met de douane in
landen waar veel inbreukmakende goederen worden geproduceerd, zoals
China, is van cruciaal belang. Hierom zal de Commissie tezamen met de
Chinese autoriteiten een actieplan tegen namaak en piraterij
opstellen. Met betrekking tot internetverkeer in inbreukmakende
goederen wil de Commissie zelfregulering stimuleren.
IP en ontwikkelingslanden
De Commissie herbevestigt het belang van de Doha Verklaring over TRIPS
(Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights) en Publieke
Gezondheidszorg uit 2001, alsmede het belang van het EU voorstel uit
2004 om de aanvrager van een octrooi te verplichten om de oorsprong
van genetische bronnen, welke voorkomen in het octrooi, te onthullen
("disclosure of origin").
Subsidiariteit en proportionaliteit
Het Nederlandse oordeel over de subsidiariteit is positief. Uit
oogpunt van de goede werking van de interne markt en bevordering van
de concurrentiekracht en innovatiekracht van de Europese economie,
waardeert Nederland de inzet van de Commissie op het gebied van de
industriële en intellectuele eigendomsrechten.
Voor zover tot een voorlopige beoordeling over de proportionaliteit
van de door de Commissie aangekondigde maatregelen ziet op onderzoek,
consultaties en flankerende maatregelen kan worden overgegaan, is het
Nederlandse oordeel positief. Nederland onderschrijft de
uitgangspunten van de Commissie en de door de Commissie voorgestelde
acties.
Financiële gevolgen
Nederland zal de Commissie vragen precies aan te geven wat de
financiële gevolgen van de toekomstige acties zullen zijn, die volgen
op deze mededeling. Nationale financiële gevolgen dienen te worden
ingepast op de begroting van de beleidsverantwoordelijke
departementen, conform de regels budgetdiscipline.
Nederlandse positie
Nederland verwelkomt de mededeling en deelt met de Commissie de mening
dat een sterk stelsel van industriële eigendomsrechten van groot
belang is voor de ontwikkeling van de kenniseconomie. Daarvoor is van
groot belang dat reeds in gang gezette initiatieven, zoals de
totstandkoming van een Gemeenschapsoctrooi, krachtig worden doorgezet.
Octrooien
Nederland verwelkomt de door de Commissie aangekondigde onderzoeken en
de voortzetting van de onderhandelingen in het kader van het
Substantive Patent Law Treaty. Nu, zoals in de mededeling zelf wordt
opgemerkt, in het kader van de Europese octrooiorganisatie reeds
initiatieven worden ontwikkeld op het gebied van de kwaliteit van
octrooiverlening, ligt aansluiting hierbij voor de hand opdat
doublures voorkomen kunnen worden.
Merkenrecht / Geografische aanduidingen
Nederland onderschrijft de aanpak voor wat betreft de evaluatie van
het merkenrechtsysteem, alsmede het onderzoek naar de uitbreiding van
het stelsel van geografische aanduidingen naar niet-landbouwproducten.
Bij dit laatste acht Nederland de bijzondere aandacht voor de
verhouding tussen merken en geografische aanduidingen van groot
belang. Tevens verwelkomt Nederland het aangekondigde groenboek over
agrarische productkwaliteit. Voor wat betreft de ratificatie van het
Verdrag van Singapore kan Nederland zich vinden in de toetreding van
de EG en het stimuleren van lidstaten om toe te treden tot dit
verdrag.
Mededinging
Nederland verwelkomt het door de Commissie aangekondigde onderzoek
alsmede het aangekondigde consultatiedocument.
MKB
Nederland acht de initiatieven om de toegankelijkheid van industriële
eigendomsrechten voor MKB-bedrijven te stimuleren van belang.
Daarnaast
verwelkomt Nederland het onderzoek naar de mogelijkheden van mediation
en arbitrage.
Handhaving, namaak en piraterij
Nederland deelt met de Commissie de mening dat inbreuken op
intellectuele eigendomsrechten schade toebrengen aan handel en
economie en ook een gevaar voor de veiligheid en de volksgezondheid
kunnen opleveren. Effectief optreden tegen grootschalige inbreuken op
intellectuele eigendomsrechten is daarom geboden. Een internationale
ontwikkeling als ACTA, in aanvulling op de reeds voorhanden zijnde
verdragen, richtlijnen en nationale wetgeving, verdient daarom
aanmoediging. Nederland ziet de aangekondigde aanpak van
grensoverschrijdende executie van vonnissen via de verordening Rome I
met belangstelling tegemoet. Nederland heeft de Handhavingsrichtlijn
reeds geïmplementeerd op 1 mei 2007.
Ten aanzien van de bestrijding van namaak en piraterij wordt een
veelheid aan maatregelen voorgesteld. Zo kunnen de genoemde
bewustmakingscampagnes een bijdrage leveren aan de taak die de
rechthebbenden op dit terrein in eerste instantie zelf hebben. Mede in
dat verband kan gedacht worden aan publiek-private samenwerking bij de
bestrijding van namaak en piraterij. Ook het bevorderen van
zelfregulerende afspraken tussen rechthebbenden en andere betrokkenen
kan hieraan een bijdrage leveren. Nederland staat positief tegenover
het verbeteren van informatie-uitwisseling en samenwerking tussen alle
betrokkenen, wanneer dit een bijdrage levert aan een doeltreffender
bestrijding van namaak en piraterij.
IP en ontwikkelingslanden
Nederland is verheugd over de herbevestiging van het belang van de
Doha Verklaring over TRIPS en Publieke Gezondheidszorg uit 2001.
Nederland zal er bij de Commissie op toe zien dat ontwikkelingslanden
gebruik kunnen maken van deze TRIPS flexibiliteiten om zo de toegang
tot medicijnen te vergroten.
Tevens steunt Nederland de inzet van de Commissie ten aanzien van
"disclosure of origin". Nederland zal ervoor waken dat, cf. het
bestaande EU voorstel, de werkbaarheid van het octrooisysteem niet in
het geding zal komen.
Verder zal voor het vormen van een definitief standpunt moeten worden
afgewacht hoe de Europese Commissie deze aangekondigde voorstellen
verder wil vormgeven en zal uitvoeren.
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
Ministerie van Buitenlandse Zaken