Nederlands Vaccinatie Instituut
Mazelen onder Utrechtse kinderen
zondag, 05 oktober 2008
Nederland kampt met een mazelenuitbraak. Bij achttien kinderen in
Utrecht is onlangs de mazelen geconstateerd. De besmette kinderen
waren vanwege levensbeschouwelijke motieven niet gevaccineerd. Eerder
dit jaar was er al een mazelenuitbraak in Den Haag onder
antroposofische kinderen. Nederland heeft een vrij hoge
vaccinatiegraad voor mazelen: maar liefst 96% van de zuigelingen is
ingeënt tegen de ziekte. De vaccinatiegraad voor de zogenoemde
BMR-ziekten (bof, mazelen, rodehond) is daarmee één van de hoogste in
Europa. Toch doet zich hier eens in de zeven à acht jaar een epidemie
voor. De laatste was in 1999/2000, waarbij in ieder geval meer dan
3000 mensen (vooral kinderen) besmet raakten en drie kinderen
overleden.
Eilanden met ongevaccineerden
De mazelenuitbraken in Nederland vinden vrijwel steeds plaats omdat de
(weinige) kinderen die niet gevaccineerd zijn, meestal dicht op elkaar
leven. Zowel bij de epidemie in 1999/2000 als bij de huidige uitbraak
onder Utrechtse kinderen, gaat het om groepen die op
levensbeschouwelijke gronden afzien van vaccinatie, zoals bevindelijk
gereformeerden en antroposofen. 'Zo ontstaan eilanden met een zeer
lage vaccinatiegraad', vertelt Susan Hahné van het RIVM in Vaste Prik
van september 2008.
In de afgelopen zomer was er al een mazelenuitbraak in Den Haag. Deze
uitbraak speelde zich voornamelijk af op twee scholen met een
antroposofische identiteit. Hahné vreesde toen al dat de uitbraak zou
overslaan naar de 'Bible belt'. 'Als dat gebeurt, is de kans op een
nieuwe uitgebreide epidemie zeer groot', sprak zij toen. De uitbraak
in Utrecht lijkt haar vrees te bevestigen. Tussen 28 april en 1
oktober 2008 werden 98 patiënten met mazelen gemeld: 53 in Den Haag en
18 (tot nu toe) in Utrecht. Het overgrote deel van deze patiënten was
niet gevaccineerd tegen mazelen.
Ernstige complicaties
Mazelen kan op kinderleeftijd vrij onschuldig verlopen, maar kinderen
kunnen van mazelen ook zeer ziek zijn. Voor volwassenen geldt dat nog
veel sterker. Daarom worden kinderen in Nederland sinds 1976 ingeënt
tegen mazelen via de BMR-prik. We vaccineren vooral tegen mazelen om
ernstige complicaties te voorkomen zoals longontsteking,
middenoorontsteking, bronchitis en hersenontsteking (encefalitis). In
5 tot 10 procent van de gevallen ontstaan secundaire bacteriële
infecties, zoals oorontstekingen en longontsteking. Encefalitis is
zeldzamer: één tot drie per 10.000 gevallen. Mazelen kan dodelijk
zijn. Een geneesmiddel is er niet.
De meeste kinderen zijn tegen mazelen gevaccineerd via de zogeheten
BMR-prik (bof, mazelen, rode hond), die in het
Rijksvaccinatieprogramma is opgenomen. Kinderen krijgen die
BMR-vaccinatie bij 14 maanden en 9 jaar. De kans dat gevaccineerde
kinderen de mazelen krijgen, is erg klein.
Bronnen:
AD, maandag 29 september 2008:
Mazelen onder Utrechtse kinderen
Cijfers: Nationale Atlas Volksgezondheid
Artikel Vaste Prik, nummer 03, september 2008:
Smeulende vuurtjes in Europa