Partij van de Arbeid
Zaterdag 4 oktober: Fortis en ABN AMRO

04.10.2008 | Dossier Wouter Bos

Na een twee dagen durend debat in de Tweede Kamer over de kredietcrisis en Fortis, ben ik donderdagavond laat nog samen met de minister-president en de president van De Nederlandse Bank naar Brussel afgereisd.

Fortis had een spannende en vooral zorgwekkende week achter de rug. Na onze interventie van het vorige weekend, waarbij we een belang van 49% namen in de banktak van Fortis in Nederland, leek de beurskoers weer voorzichtig de weg omhoog in te zetten.

Wat voor de buitenwereld echter niet altijd zichtbaar was, was dat Fortis toch tegen liquiditeitsproblemen opliep. Het vertrouwen in Fortis was nog onvoldoende terug. Na de uitzonderlijke stap van het vorige weekend hebben we vrijdag besloten tot een nog meer uitzonderlijke stap: het nemen van een 100% belang in Fortis Nederland, inclusief de verzekeringstak en inclusief ABN AMRO. In plaats van de 4 miljard van vorig weekend zullen we nu op de geldmarkt 16,8 miljard lenen om de delen van Fortis in Nederland te kopen.

Dat is heel veel geld, maar daarvoor kopen we een in de kern gezond bedrijf, brengen we de cruciale systeemrelevante bancaire activiteiten in rustig vaarwater, behouden we het financieel vestigingsklimaat voor Nederland, maar het allerbelangrijkste is dat spaarders en klanten weten dat hun geld bij onze banken in veilige handen is.

De maatregel is tijdelijk. Als de financiële markten weer tot rust zijn gekomen, zullen we weer verkopen. Voor nu geldt vooral dat wij om de belangen van de spaarders en de klanten van Fortis en ABN AMRO in Nederland veilig te stellen, wij onze verantwoordelijkheid hebben genomen met deze uitzonderlijke maatregel.

Ik begrijp dat er ondertussen onduidelijkheid is ontstaan over wat er in de eerdere deal van het vorige weekend nu precies was gekocht, en dan vooral of ABN AMRO er nu wel of niet in zat (bijvoorbeeld bij NOVA vrijdag en het AD van zaterdag). Sommigen hadden blijkbaar wel erg veel vertrouwen in mijn onderhandelingstechniek, want voor 4 miljard een deelneming van 49% kopen in zowel de banktak van Fortis Nederland als in ABN AMRO zou werkelijk een prestatie van formaat geweest zijn. En de waarde van deze banken schromelijk onderschatten.

Overigens stond duidelijk in het communiqué na de eerste deal van vorig weekend: 'de Nederlandse regering investeert 4 miljard in Fortis Bank Nederland Holding in ruil voor een 49% deelneming' en dat Fortis ABN AMRO zou verkopen. Vervolgens is dat aan het begin van de week ook duidelijk in de openbare brief (lees de brief hier) aan de Tweede Kamer gecommuniceerd: 'De deelneming van Nederland ziet niet op ABN AMRO.' Dat lijkt me helder. Maar deze deal van vorig weekend is nu dus vervangen door een deelneming die ook op ABN AMRO betrekking heeft.

Ondertussen heeft het Amerikaanse congres ingestemd met het reddingsplan van mijn collega Paulson. Dit is een heel ander type plan dan de deelneming die wij zojuist hebben genomen. Zij kopen de giftige leningen van de banken over. Ik hoop echter van harte dat hun plan ook rust zal brengen op de Amerikaanse markt waar alle problemen zijn begonnen.

En dan het laatste nieuws: met de directie van Feyenoord heb ik inmiddels overeenstemming bereikt over het feit dat op de shirts van het eerste elftal niet langer Fortis maar 'schatkist' vermeld zal staan.