Ingezonden persbericht
BREEK DE CONTROLETOREN OPEN
Van verplichte instrumenten naar een facultatief controleprogramma
De voorzitter van de Griffiers pleit in zijn jaarrede voor het afschaffen van de gebureaucratiseerde controletoren van de overheid. Het controlebreiwerk is vervilt! In plaats van de verplichte controle-instrumenten moet er een controleprogramma komen dat de volksvertegenwoordiging in staat stelt om vrijwillige keuzes te maken over de inzet van de verschillende instrumenten en de beoogde opbrengst daarvan.
Sinds de wijziging van de nieuwe Gemeentewet in 2002 en Provinciewet in 2003, is er een groot aantal verplichte controle-instrumenten:
Doelmatigheidsonderzoek, doeltreffendheidonderzoek, rechtmatigheidonderzoek, rekenkamer(functie), ombudsman, enquête-, vraag- en onderzoeksrechten, burgerjaarverslag. Voeg daarbij nieuwe vrijwillige 'loten' als het Huis van de Benchmark en het pallet is compleet.
Paans signaleert dat met deze berg aan instrumenten de focus is verschoven naar controle op het voorkomen van incidenten. Niet de realisatie van beleid en ambitie staat nu voorop maar het verantwoorden van het handelen. Voorzitter Paans houdt een pleidooi voor een vergelijking op prestaties en op het najagen en realiseren van ambities. Hierdoor staan niet de diskwalificaties, maar de kwalificaties centraal.
Opname van een controleprogramma in Gemeentewet en Provinciewet en het schrappen van de verplichte instrumenten biedt de mogelijkheid voor efficiëntere middeleninzet en doelmatige controle. Het zal duidelijk zijn dat de focus op inhoud hiermee wordt versterkt.
Een controleprogramma dwingt de volksvertegenwoordiging om weloverwogen en vrijwillige keuzes te maken in de mate waarin instrumenten worden ingezet. Hierbij kan de mate waarin gemeente of provincie in control is een medebepalende factor voor de afweging zijn. Standaardisatie van ICT-toepassingen, horizontaal toezicht en benchmarking - de eerste producten van het nieuwe Kwaliteits Instituut Nederlandse Gemeenten - kunnen hierin als grondslag voor een basisbeoordeling dienen.
Gebruik makend van het momentum van de oprichting van het KING en redenerend vanuit het hoofdschap van de raad zijn de griffiers de voor de hand liggende 'eigenaren' van het controleprogramma van de raad.
Met ondersteuning van de griffie kan elke raad (lees ook: staten) komen tot een jaarlijks Programma waarin vastgelegd hoe, wat en in welke mate hij gerapporteerd wil hebben.