Nivel
NIVEL international
International activities
Dokter wordt vrouwenberoep 3 oktober 2008
De geneeskunde feminiseert in hoog tempo. Was in 1987 nog maar 20% van
de artsen en 15% van de specialisten vrouw, in 2007 liep dit al op tot
40% van alle artsen en 34% van de specialisten. In 2027 zal 66% van
alle artsen en 55% van de specialisten vrouw zijn.
Dat meldt het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde zaterdag in een
onderzoek naar de toename van vrouwen in de geneeskunde. Het onderzoek
werd uitgevoerd door de sociologen dr. L.F.J. van der Velden en dr. J.
Hansen, sociaal geograaf dr. L. Hingstman en psycholoog mw. dr. P.J.M.
Heiligers. De onderzoekers zijn verbonden aan het NIVEL (Nederlands
instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg). Er werd gebruik
gemaakt van cijfers van onder meer het CBS, Register voor beroepen in
de individuele gezondheidszorg (BIG), Medisch Specialisten Registratie
Commissie en analyses van het NIVEL die de toekomst in kaart brengen.
Steeds meer vrouwen kiezen voor een studie geneeskunde. Bij de keuze
voor een specialisme is het opmerkelijk dat vrouwelijke
geneeskundestudenten kiezen voor een specialisme waarin al relatief
veel vrouwen werken. Volgens de onderzoekers hangt dat mogelijk samen
met een vrouwvriendelijke cultuur en een meer geaccepteerde
deeltijdbaan binnen deze specialismen. Populairste specialismen bij
vrouwen in 2007 waren klinische genetica (69% van totale
beroepsgroep), arts verstandelijk gehandicapten (61%) en klinische
geriatrie (60%). Daarmee lijkt het aandeel vrouwen groter in
specialismen die zich exclusief richten op kinderen
(kindergeneeskunde) of ouderen (klinische geriatrie en
verpleeghuiskunde). In de specialismen die zich bezighouden met de
voortplanting (klinische genetica, obstetrie en gynaecologie) is het
aandeel vrouwen eveneens relatief hoog.
Bij de snijdende specialismen was daarentegen een veel kleiner aantal
vrouwen in opleiding of werkzaam als specialist dan bij niet-snijdende
beroepen. Het laagst scoorden neurochirurgie (5%), orthopedie (7%) en
urologie (10%). Bij deze snijdende vakken zal het aandeel in 2027 nog
steeds laag zijn met 19% in de neurochirurgie en 15% in de orthopedie.
Het stijgende aandeel vrouwen in de geneeskunde betekent ook dat er
snel meer artsen en specialisten bij moeten komen, doordat vrouwen
vaker in deeltijd werken. In 2027 zijn 6% meer werkzame specialisten
nodig en om dat te bereiken moeten er vanaf nu 11% meer specialisten
worden opgeleid, aldus de onderzoekers.
De onderzoekers zetten nog wel een kanttekening bij de feminisering
van de geneeskunde. Hoewel het aantal vrouwelijke artsen binnen
afzienbare tijd gelijk is aan het aantal mannen, is de positie van de
vrouw nog niet gelijk. Onder meer in termen van hun doorstroming
binnen bestuurlijke en leidinggevende functies, zoals hoogleraar,
afdelingshoofd of opleider. Wat dat betreft is er ook anno 2008 nog
steeds een wereld te winnen.
Zie ook
* alle NIVEL publicaties
* het NIVEL onderzoeksprogramma Beroepen in de gezondheidszorg
* NIVEL rapporten bestellen