Gemeente Amersfoort

Embargo tot donderdag 2 oktober, 16.00 uur

Persbericht

Raadsgriffie

nummer: 2008/05

datum: 2 oktober 2008

Uitkomsten onderzoekscommissie Vathorst

De onderzoekscommissie Vathorst heeft het onderzoek naar de rol van de raad bij de ontwikkeling van Vathorst afgerond. De belangrijkste conclusie is dat de gemeenteraad nauwer betrokken dient te worden bij ruimtelijke ontwikkeling. De commissie doet in totaal 24 aanbevelingen om onder andere de rol van de raad te versterken. De bevindingen zijn vastgelegd in het rapport 'Het Vathorst Onderzoek - Van monistisch volgen naar dualistische waakzaamheid'.

Conclusies

De onderzoekscommissie concludeert dat de gemeenteraad in het dossier Vathorst zijn kaderstellende en controlerende rol niet waar heeft gemaakt. Oorzaken daarvoor liggen onder andere in de meer reactieve en volgende houding van de raad toentertijd, onvoldoende (formele) informatievoorziening aan de raad, het verloop van het proces, grote belangen van derden, onvoldoende communicatie met de provincie en aandacht voor andere onderwerpen op de politieke agenda (zoals het Centraal Stadsgebied). De commissie stelt dat invloed van de raad slechts mogelijk is als de betrokkenheid van de raad zich niet beperkt tot enkele formele momenten en de raad de intentie heeft ergens een meerderheid voor te vinden. De raad moet vooral ook haar kaderstellende en controlerende rol bij grote projecten beter invullen. Kijkend vanuit de huidige werkwijze van het gemeentebestuur stelt de commissie dat de raad niet tijdig is betrokken bij de besluitvorming over Vathorst. Er is echter geen aanleiding om te veronderstellen dat er, binnen de nog niet gedualiseerde bestuurscultuur in de periode 1988-1994, opzet is geweest bij het buiten de besluitvorming houden van de raad.

Aanbevelingen

De commissie heeft, op basis van haar bevindingen, een aantal aanbevelingen geformuleerd. Het gemeentebestuur van Amersfoort moet een eigen, helder ruimtelijk beleid ontwikkelen in plaats van reactief te reageren op initiatieven van andere overheden. De gemeenteraad moet zich beter informeren over besluiten op provinciaal niveau die invloed hebben op het Amersfoortse beleid. Het college moet de raad intensiever betrekken bij ruimtelijke processen. Indien samenwerking met private partijen gewenst lijkt, moet de raad in een vroeg stadium bij de afweging worden betrokken en op de hoogte zijn van afspraken die met private partijen worden gemaakt. Voor de verdere ontwikkeling van Vathorst stelt de commissie voor de raad intensiever over de voortgang te informeren. Kort voor de besluitvorming van de gemeenteraad over het vestigen van een voorkeursrecht op gronden in Vathorst-West zijn door private partijen grondposities verworven. Dit is naar de mening van de commissie een nader onderzoek waard, maar valt niet binnen de aan de onderzoekscommissie verstrekte opdracht. De gemeenteraad wordt geadviseerd op dit punt opdracht te geven voor een aanvullend onderzoek.

Opdracht en werkwijze
De raad besloot tijdens de discussie over de toekomst van Vathorst-West in januari 2007 tot het doen van onderzoek naar het besluitvormingsproces rondom Vathorst en de baggerstortlocatie aan de Zevenhuizerstraat. Op 19 juni 2007 werd de onderzoekscommissie ingesteld en stelde de raad de onderzoeksvragen vast. Binnen de onderzoekscommissie waren een groot aantal fracties vertegenwoordigd. De commissie werd bijgestaan door een vanuit de raadsgriffie aangestelde secretaris. Het onderzoek is door de commissieleden uitgevoerd.

Om tot haar eindrapport te komen, heeft de commissie een uitvoerige studie gemaakt van het besluitvormingsproces. Een overzicht hiervan is in het rapport opgenomen. Er zijn tien personen geïnterviewd. De commissie heeft haar rapport voor een second opinion voorgelegd aan Professor Mr. D.J. Elzinga voor de bestuurskundige aspecten en de heer J.A.M. van den Brand voor juridische aspecten. Het college heeft op 23 september 2008 een bestuurlijke reactie gegeven. Deze wordt tegelijkertijd met het rapport gepubliceerd.

Behandeling in de raad
De commissie stelt de gemeenteraad voor om de conclusies en aanbevelingen over te nemen. Naar verwachting zal op dinsdagavond 28 oktober 2008 een Rondetafelgesprek worden gehouden. Daarna wordt het onderwerp geagendeerd voor besluitvorming in De Raad.

Informatie: de voorzitter van de commissie, de heer Raphaël Smit, telefoon 033 465 1830 of 06 55 39 64 04, of de secretaris, de heer Adrie-Jan de Korte, telefoon 033 4694379 of email aj.dekorte@amersfoort.nl

Bijlage: onderzoeksrapport commissie Vathorst

Het persbericht en het onderzoeksrapport zijn onder embargo tot donderdag 2 oktober, 16.00 uur. Op dat moment is het persgesprek met de onderzoekscommissie Vathorst, waarvoor u afgelopen dinsdag een uitnodiging heeft ontvangen.


---- --
---
File: Het Vathorst Onderzoek deel 1.pdf
Result: pdftotext returned 256: Invalid request code



|                                      |Fout! Bladwijzer niet            |
|                                      |gedefinieerd.Postbus 4000        |
|                                      |3800 EA  Amersfoort              |
|                                      |Telefoon (033) 469 51 11         |
|                                      |Telefax (033) 469 54 54          |
Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.Burgemeester en Wethouders Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.

Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.Aan
de Onderzoekscommissie Vathorst
t.a.v. de heer G.J.A.Smit
Postbus 4000
3800 EA AMERSFOORT

|Uw brief/kenmerk                      |Ons kenmerk                      |
|10 september 2008                     |SOB/EO/PM/2867938                |
|                                      |                                 |
|Onderwerp                             |Datum                            |
|Bestuurlijke reactie op               |23 september 2008                |
|onderzoeksrapport Vathorst            |                                 |
Geachte heer Smit,

Dank voor de toezending van het onderzoeksrapport Vathorst van september 2008 en voor de mogelijkheid om daarop onze reactie te geven. We hebben met belangstelling en waardering kennis genomen van het rapport.

In het onderzoek stond de rol van de gemeenteraad in besluitvormingsprocessen rond Vathorst centraal. Wij vinden daarom dat het vooral aan de raad is om over de inhoud van het rapport, de daarin opgenomen conclusies en geformuleerde aanbevelingen van gedachten te wisselen en de politiek-bestuurlijke balans daarover op te maken. Politieke en daarmee normatieve opvattingen kleuren namelijk voor een belangrijk deel de waardering van besluitvormingsprocessen in het publiek domein, zoals in dit geval rond Vathorst. Het past ons daarom dat wij ons terughoudend opstellen in het geven van een reactie. Op een aantal hoofdzaken gaan wij kort in.

Meer sturing door de raad

Uit de rapportage maken wij op dat de hoofdaanbeveling (voor de toekomst ) is: 'meer sturing door de raad'. Wij zien dat in de eerste plaats als een politieke keuze, zoals dat in het verleden ook steeds het geval is geweest bij besluiten van de raad. Of het nu ging om besluiten die betrekking hadden op de ruimtelijke ontwikkeling van Amersfoort of op de wijze waarop de gemeente publiek-private samenwerking is aangegaan. 'Sturing door de raad' zien wij daarom als een onderwerp dat voortdurend in de politiek-bestuurlijke arena besproken en bediscussieerd behoort te worden. Immers, omstandigheden, inzichten en opvattingen wijzigingen. De praktijk van de afgelopen jaren wijst dat ook uit.

Wij vinden overigens dat de laatste jaren de raad van Amersfoort ten opzichte van het verleden al veel werk heeft gemaakt van 'meer sturing'. De Amersfoortse gemeenteraad was vóór de invoering van het dualisme in 2002 al 'volop dualistisch aan het experimenteren'. Bijvoorbeeld in 2000 toen de raad het visieproces van het Stadsperspectief 2015 regisseerde. Die lijn heeft de raad na 2002 doorgetrokken en versterkt, vooral ook bij ruimtelijke processen. Een sprekend voorbeeld daarvan, vinden wij de voorbereiding van de mogelijke ontwikkeling van Vathorst-West en Vathorst-Noord.

Goede informatievoorziening

Zonder een goede informatievoorziening kan de raad zijn werk niet (goed) doen. De onderzoekscomissie Vathorst komt op dit punt ook tot een belangrijke aanbeveling. Wij noteren in dit kader woorden als: 'beter, meer, intensiever en continue'. Ook over deze aanbeveling horen wij graag de opvattingen van de gemeenteraad. Zodat wij daarmee rekening kunnen houden in de wijze waarop wij onze bestuurlijke verantwoordelijkheid inhoud geven.

Ook ten aanzien van deze aanbeveling merken wij op dat wij de afgelopen jaren voortdurend alert zijn geweest en uitvoering hebben gegeven aan een optimale informatievoorziening aan de raad, zowel actief als passief. Daarvoor staan ons ter beschikking de in de afgelopen jaren, in samenspraak met de griffie c.q. de raad, ontwikkelde bestuursinstrumenten.

'Nabijheid en distantie'

Dit zijn de woorden van professor Elzinga die hij tot de raad richt in zijn second opinion op het onderzoeksrapport. Wij herkennen ons hierin: dat het bij beide genoemde aanbevelingen steeds gaat om een goede balans te vinden tussen nabijheid en distantie van de raad. Met ook gevolgen voor de relatie tussen politiek en bestuur c.q. tussen raad en ons college. Maar de raad geeft hier zelf leiding aan.

Overige aanbevelingen

In het rapport wordt de aanbeveling gedaan om voor Vathorst een apart programma in de begroting op te nemen. In hoeverre dat voor Vathorst - gelet op de stand van zaken in de ontwikkeling van deze wijk- nog nodig en zinvol is, vragen wij ons af. Wij denken van niet. Immers, op een tweetal gebieden na, is Vathorst uitontwikkeld. Bovendien is de gevraagde informatie ook op een andere, meer directe wijze te geven. Aan de wens van de raad meer betrokkenheid te hebben bij de ontwikkeling van de grondexploitatie Vathorst, hebben wij de afgelopen jaren al invulling gegeven, vanzelfsprekend binnen de afspraken zoals vastgelegd in de Grondexplotatie-overeenkomst (GROK).

De commissie doet de aanbeveling om onderzoek te doen naar de grondverwervingen door marktpartijen waarmee de gemeente samenwerkt in de PPS voor Vathorst, rond de vestiging van het voorkeursrecht in april 2006 voor Vathorst-West. In opdracht van de wethouder Grondzaken heeft de directeur Stedelijke Ontwikkeling en Beheer een externe deskundige al in 2006 gevraagd deze grondverwervingen te evalueren. Vertegenwoordigers van betrokken marktpartijen hebben hun medewerking verleend aan deze evaluatie onder de voorwaarde van vertrouwelijkheid. Wij hebben kennisgenomen van de conclusies van die evaluatie. Die conclusies gaven ons geen aanleiding verder enige bestuurlijke actie te ondernemen, behoudens het maken van nadere werkafspraken met OBV.

Wij zien uit naar de presentatie van uw rapport en vooral naar de bespreking daarvan in de gemeenteraad van Amersfoort.

Met vriendelijke groet,
burgemeester en wethouders van Amersfoort,
de secretaris, de burgemeester,


---- --