minister reageert op
Artikel Agrarisch Dagblad over versnelde realisatie van natuur
02 oktober 2008 - kamerstuk
Directie Natuur
De Voorzitter van de Tweede kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA 's-GRAVENHAGE
uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum
3 september 2008
08-LNV-B-93
DN. 2008/2914 2 oktober 2008
onderwerp bijlagen
Artikel Agrarisch Dagblad over versnelde
realisatie van natuur
Geachte Voorzitter,
Onderstaand treft u mijn reactie aan op het artikel op de voorpagina van het Agrarisch
Dagblad van 28 augustus jl. met de kop "Streep door plan versnelde realisatie van natuur".
Het betreffende artikel stelt dat de EHS niet versneld kan worden aangelegd omdat
volledige schadeloosstelling bij grondaankoop juridisch onvoldoende onderbouwd zou
zijn. Bovendien zouden de provincies financieel in de knel komen doordat de agrarische
grondprijzen stijgen.
Met betrekking tot grondverwerving heb ik met de provincies in de bestuursovereen-
komsten afgesproken dat maximaal 10% van de grond door middel van onteigening of
volledige schadeloosstelling kan worden aangekocht. Deze afspraak heb ik gemaakt
omdat ik er aan hecht de gronden zoveel mogelijk op basis van vrijwilligheid te
verwerven. Alleen in die gevallen waar onteigening strikt noodzakelijk is, kan hiertoe
worden overgegaan.
Om vrijwillige grondoverdracht te bevorderen kunnen provincies financiële prikkels een
prijstoeslag of aanvullende schadeloosstelling - inzetten om overdracht te stimuleren. Op
grond van Europese voorschriften inzake staatssteun is het in beginsel verboden financiële
voordelen aan ondernemingen te verlenen, indien die voordelen niet op de reguliere
markt kunnen worden verkregen en de Europese mededinging potentieel verstoren.
Indien overheden grond dan wel andere onroerende zaken verwerven tegen een waarde
hoger dan de marktwaarde moet de vergoeding van het meerdere in beginsel worden
beschouwd als staatssteun. De provincies zijn hiervan op de hoogte.
Volledige schadeloosstelling op onteigeningsbasis bij verwerving van grond voordat
formeel een besluit tot onteigening (of een ander publiekrechtelijk besluit bij gebieds-
ontwikkeling) is genomen, is onder omstandigheden geen staatssteun.
In samenspraak met de provincies worden de nadere uitgangspunten geformuleerd die bij
deze vorm van volledige schadevergoeding in acht genomen moeten worden.
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
2 oktober 2008 DN. 2008/2914 2
Ten aanzien van de grondprijzen zijn de ontwikkelingen op de grondmarkt een aandachts-
punt. Zoals ik ook in mijn eerste voortgangsrapportage EHS Groot Project, die ik reeds aan
de Tweede Kamer heb toegezonden, heb gemeld is over het algemeen een stijging van de
grondprijzen waarneembaar. Dit onder andere als gevolg van stijgende landbouwprijzen.
Dit beeld verschilt overigens sterk per provincie. Hierdoor wordt het voor sommige
provincies lastiger de hectares EHS te verwerven voor het budget dat in de bestuurs-
overeenkomsten is opgenomen. In het kader van de `midtermreview' in 2010 van de
bestuursovereenkomsten zal blijken of er sprake is van een financieel probleem.
Aankopen behoeven vanwege gestegen grondprijzen niet te worden uitgesteld omdat de
provincies de beschikbare middelen uit de bestuursovereenkomsten `ontschot' kunnen
inzetten. Zo kunnen zij in de eerste helft van de ILG-periode de tot nu toe niet benutte
middelen voor inrichting van de EHS gebruiken voor grondaankopen. In de tweede helft
van de ILG-periode werkt het weer andersom: verwervingsgeld wordt dan weer gebruikt
voor het inrichten van natuurterreinen. Mede door deze flexibiliteit in de bestuurs-
afspraken tussen Rijk en provincies blijft de kabinetsambitie om de EHS in 2018
gerealiseerd te hebben, overeind.
DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,
G. Verburg
---- --
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit