Technische Universiteit Delft
Prospect Theorie
door M&C
Promotie van dhr. E.J. van de Kaa: "Extended Prospect Theory. Findings
on Choice Behaviour from Economics and Behavioural Sciences and their
Relevance for Travel Behaviour"
02 oktober 2008 | 15:00 uur
plaats: Aula TU Delft
De heer E.J. van de Kaa | civiel ingenieur, Nederland
promotor | Prof.dr. G.P. van Wee (TBM)
Een uitbreiding van Prospect Theorie
In de economie, de transportwetenschappen en veel andere sociale
wetenschappen worden verschillende vormen van Nutstheorie gebruikt
voor de beschrijving en voorspelling van keuzegedrag. Maar nu bijna 30
jaar geleden hebben twee psychologen, Kahneman en Tversky een
alternatief gedragseconomisch model, Prospect Theorie, ontwikkeld.
Anders dan Nutstheorie gaat Prospect Theorie er van uit dat iemands
voorkeuren afhangen van de omstandigheden waarin hij een keuze maakt.
Dit boek laat zien dat "Uitgebreide Prospect Theorie", een aanvulling
van Prospect Theorie met enkele aannamen uit andere sociale
wetenschappen, in veel gevallen het keuzegedrag van mensen beter
verklaart dan Nutstheorie. Dat wordt met name voor keuzen met
betrekking tot verkeer en vervoer aangetoond. Ook is een mathematisch
model ontwikkeld waarmee de reacties van autobezitters in Singapore op
de invoering en allerlei veranderingen in de tarieven van rekening
rijden tussen 1975 en 2005 beter voorspeld kon worden dan met een
overeenkomstig model gebaseerd op Nutstheorie.
Afgezien van een aantal verschillen die vooral van belang zijn in
specifieke omstandigheden, zoals loterijen of de koop van effecten,
zijn de belangrijkste verschillen tussen Uitgebreide Prospect Theorie
en Nutstheorie: voorkeuren van mensen voor het ene alternatief ten
opzichte van het andere zijn niet stabiel maar hangen af van de
omstandigheden; ze beschouwen alternatieven als veranderingen ten
opzichte van een "referentie"; ze passen die referentie vrijwel direct
aan nadat ze een keuze hebben gemaakt; en ze hechten veel meer waarde
aan een verlies van bijvoorbeeld vrije tijd dan aan een winst daarin
van dezelfde omvang. In samenhang verklaart dat bijvoorbeeld waarom
bestaande vervoermodellen de afname in autoverkeer als gevolg van het
invoeren van rekening rijden, een sterke toename in brandstofprijzen
of een nieuwe openbaar vervoerlijn meestal overschatten.
Meer informatie?
Voor inzage in proefschriften van de promovendi kunt kijken in de TU
Delft Repository op: repository.tudelft.nl. TU Delft Repository is de
digitale vindplaats van openbare publicaties van de TU Delft.
Proefschriften zullen binnen een paar weken na de desbetreffende
promotie in de Repository te vinden zijn.
Laatst gewijzigd: 25 september 2008