Rijksuniversiteit Groningen

Legal principles and Chinese law. A philosophical investigation

Datum: 02 oktober 2008

Promotie: B. Zhao, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Legal principles and Chinese law. A philosophical investigation

Promotor(s): mw.prof.dr. P.C. Westerman

Faculteit: Rechtsgeleerdheid

Rechtsbeginselen belangrijk voor langetermijnbelangen samenleving

Rechtsbeginselen zijn essentieel voor het beschermen van de langetermijnbelangen van een samenleving, aldus promovendus Bo Zhao. Het begrip `rechtsbeginsel' is omstreden in de rechtstheorie. Zowel wat betekenis als wat inhoud van rechtsbeginselen betreft hebben rechtsgeleerden zeer verschillende opvattingen. In zijn proefschrift benadert Bo Zhao het concept `rechtsbeginsel' vanuit een functioneel perspectief. Hij beargumenteert dat rechtsbeginselen juridische instrumenten zijn waarmee de langetermijnbelangen van een samenleving behartigd kunnen worden. In China, bijvoorbeeld, faalt het recht volgens hem in het beschermen van die langetermijnbelangen.

Zhao schetst eerst de situatie waarvoor hij juridische remedies zoekt: de toenemende en vernietigende sociale spanningen tussen de langetermijnbelangen en de kortetermijnbelangen in de recente ontwikkeling van de Chinese samenleving. Hij stelt vervolgens dat rechtsbeginselen hierbij behulpzaam kunnen zijn en beargumenteert hoe rechtsbeginselen de langetermijndoelen en -belangen van een wettelijk systeem of van de samenleving als geheel kunnen vertegenwoordigen. Daarbij distantieert Zhao zich van wettelijk instrumentalisme en legt hij uit hoe twee tegengestelde karakteristieken van rechtsbeginselen, namelijk de op het eerste gezicht onverzoenlijke kenmerken dat ze tegelijkertijd zacht en hard zijn, begrepen kunnen worden. Zhao verdedigt de stelling dat `balanceren' van cruciaal belang is voor het optimaal functioneren van rechtsbeginselen en dat in het verlengde daarvan de verhouding tussen regels en beginselen opnieuw gewaardeerd moet worden. Na de bovengenoemde theoretische discussie keert Zhao ter verdere illustratie terug naar de praktijk. Door middel van een analyse van de Chinese juridische ontwikkeling toont hij aan hoe het recht faalt in het beschermen van de langetermijnbelangen van een samenleving wanneer rechtsbeginselen worden genegeerd.

Bo Zhao (China, 1974) studeerde international law aan de Rijksuniversiteit Groningen en verrichte zijn promotieonderzoek bij de vakgroep rechtstheorie van de Faculteit Rechtsgeleerdheid.