Amnesty International

Nederland

Amnesty International verwelkomt eerste stap Albayrak vreemdelingendetentie, maar vindt maatregelen nog onvoldoende

30 september 2008 In haar brief van 25 september gaat staatssecretaris Albayrak uitvoerig in op de aanbevelingen uit het rapport The Netherlands: The detention of irregular migrants and asylum-seekers, dat Amnesty International op 27 juni 2008 publiceerde.

Amnesty International constateerde in haar rapport dat vreemdelingendetentie in Nederland op een aantal punten op gespannen voet staat met internationale standaarden en deed aanbevelingen ter verbetering. De mensenrechtenorganisatie verwelkomt de eerste stappen die staatssecretarisAlbayrak in de brief zet, maar vind ook dat de aankondigde maatregelen nog onvoldoende zijn.

Amnesty International zal op haar beurt binnenkort uitgebreid reageren op de brief van de staatssecretaris. Hierop vooruitlopend constateert Amnesty International het volgende.

In vreemdelingendetentie geldt nu een regime dat bedoeld is voor mensen die een straf uitzitten, terwijl illegaal verblijf op zichzelf niet strafbaar is en iedereen het recht heeft om asiel te zoeken. Daarom moet er met spoed een meer open regime worden ontwikkeld en Amnesty International staat dan ook positief tegenover de mededeling van de staatssecretris dat vreemdelingendetentie een meer expliciet bestuursrechtelijk karakter dient te krijgen. Amnesty International ziet de maatregelen van de staatssecretaris op dit punt met belangstelling tegemoet en hopen dat deze tot een daadwerkelijke verbetering zullen leiden.

Amnesty International ziet met zorg dat het in Nederland vanzelfsprekend is geworden dat vreemdelingen worden opgesloten, terwijl vreemdelingendetentie volgens internationaal recht en internationale standaarden een laatste middel behoort te zijn.

De staatssecretaris stelt in haar brief dat vreemdelingbewaring in Nederland reeds een laatste middel is. Deze stelling zich niet laat rijmen met de huidige praktijk waarin circa 20.000 vreemdelingen per jaar worden gedetineerd en alternatieven in de meeste gevallen nauwlijks aandacht krijgen. Ook de recente mededeling van de staatssecretaris om de detentie van personen die een herhaalde asielaanvraag indienen te intensiveren, wijst eerder op een standaardtoepassing dan op een laatste middel.

De staatssecretaris wil geen algemeen verbod instellen op het detineren van kwetsbare personen en geeft aan dat per geval besloten kan worden of met een lichter middel, zoals verblijf in een vrijheidsperkende locatie of een meldplicht, volstaan kan worden. Amnesty International ziet dat deze belangenafweging tot nu toe niet heeft kunnen voorkomen dat kwetsbare personen gedetineerd worden en acht een verbod op de detentie van kwetsbare personen een noodzakelijke waarborg.

Zowel Amnesty International als het Europees Comité inzake de preventie van folteringen en onmenselijke of vernederende behandelingen of bestraffingen (CPT) hebben aangedrongen om de detentieboten zo spoedig mogelijk te sluiten. Amnesty International is teleurgesteld over de mededeling van de staatssecretaris dat de Kalmar in Dordrecht tot 2011 operationeel zal blijven. Zeker gezien het feit dat er op andere locaties nog plaatsen beschikbaar zijn, ziet Amnesty International geen reden om personen nog langer op de Kalmar te detineren.

Op een tal van andere aanbevelingen van Amnesty International, bijvoorbeeld over verbetering van de klachtenprocedures en verbetering van het verzamelen van betrouwbare cijfermatige gegevens over alle aspecten van vreemdelingendetentie heeft de staatssecretaris terughoudend gereageerd. Amnesty International zal er de bij staatssecretaris Albayrak en de Tweede Kamer op aan blijven dringen dat alle aanbevelingen worden opgevolgd.