Vereniging Nederlandse Gemeenten

VNG verwelkomt voorstellen aanpak geweld en vandalisme rond jaarwisseling

30.09.2008

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) verwelkomt het rapport Een prettige jaarwisseling van de commissie-De Graaf. De commissie heeft gekozen voor concrete, bruikbare maatregelen. Gemeenten kunnen die goed gebruiken, ze hebben behoefte aan informatie, praktijkvoorbeelden en praktische ondersteuning. VNG neemt net als de commissie-De Graaf krachtig stelling tegen geweld en agressie jegens hulpverleners en roept de Tweede en Eerste Kamer op om wetgeving die burgemeesters meer bevoegdheden geeft om (potentiële) raddraaiers aan te pakken, versneld te behandelen.

Het vandalisme en geweld rond de jaarwisseling heeft een niveau bereikt dat niet meer maatschappelijk acceptabel is: tientallen miljoenen euro schade aan scholen, straatmeubilair en particuliere eigendommen, honderden gewonden en zelfs enkele doden. Een extra zorgwekkend verschijnsel is het toenemend geweld tegen hulpverle-ners. In de samenleving is steeds meer draagvlak voor een strengere aanpak van de ongeregeldheden. Het rapport van de commissie-De Graaf komt daarom op een goed moment. Het is voor het openbaar bestuur een belangrijke impuls om actief en gestructureerd met de jaarwisseling aan de slag te gaan.

De VNG is het eens met de commissie dat gemeenten hier de regie moeten voeren. De problemen rond de jaarwisseling verschillen per gemeente en soms zelfs per dorpskern. Een goede aanpak vraagt een goede communicatie met betrokkenen, goede samenwerking met instanties en kennis van de lokale situatie. In veel gemeenten bleek bijvoorbeeld een dialoog met de jeugd en met hen een reeks van activiteiten organiseren rond de jaarwisseling zeer effectief. Ook proberen gemeenten zoveel mogelijk de schade op daders te verhalen. Het is duidelijk dat de gemeente het best in staat is om de regie rond de aanpak op zich te nemen. De burgemeester, die verantwoordelijk is voor het handhaven van de openbare orde, speelt hierin een belangrijke rol.

De afgelopen jaarwisseling was voor de VNG aanleiding om begin dit jaar een brede maatschappelijke discussie over het toenemend geweld tegen hulpverleners te beginnen. Inmiddels werkt de VNG nauw samen met het rijk en andere partijen om onze hulpverleners beter te ondersteunen. De aanbevelingen in het rapport van de commissie-De Graaf sluiten hier goed op aan. Gemeenten hebben al een Gemeentelijk Incidentregistratie-systeem en een arbocatalogus voor sectorspecifieke maatregelen. Verder zijn het vergroten van de pakkans en een lik-op-stukbeleid en met name het opleggen van een meldingsplicht of straatverbod aan daders voor de volgende jaarwisseling goede voorstellen. Gemeenten dringen hier al langer op aan.

Inmiddels heeft het Kabinet het wetsvoorstel Maatregelen voetbal-vandalisme en ernstige overlast naar de kamer gestuurd. Deze geeft burgemeesters meer mogelijkheden om aan overlastgevers dit soort maatregelen op te leggen. De VNG is positief over het wetsvoorstel en roept Tweede en Eerste Kamer op om dit wetsvoorstel versneld te behandelen, zodat gemeenten deze bevoegdheden op korte termijn kunnen gebruiken. De positie van de burgemeester bij het aanpakken van overlast moet vereenvoudigd én versterkt worden. Het moet voor de burgemeester eenvoudiger gemaakt worden om zijn bevoegdheden in te zetten.

De VNG steunt het advies van de commissie om de afsteektijden van vuurwerk niet te beperken. Uit een ledenraadpleging eerder dit jaar bleek dat gemeenten dit voorstel niet steunen. Illegaal zwaar vuurwerk veroorzaakt de meeste schade. De groep die dit gebruikt is niet gevoelig voor een beperking van de afsteektijden, terwijl de meerderheid van de goedwillende burgers die legaal vuurwerk afsteekt wel wordt getroffen. Het is bovendien niet te handhaven. De VNG is het met de commissie eens dat de handel in illegaal vuurwerk actiever moet worden bestreden. Het voorstel voor een milieubelasting op vuurwerk is een interessant idee. Nu betaalt iedereen voor het opruimen van vuurwerkrommel ook de mensen die niets afsteken. De milieubelasting gaat uit van het principe de vervuiler betaalt. De VNG roept daarom het kabinet op dit voorstel uit te werken.

Ondanks dat gemeenten nu meer informatie en aanbevelingen ter beschikking hebben voor een betere aanpak van de ongeregeldheden rond de jaarwisseling, is het voorkomen van ongeregeldheden een zaak van lange adem. Het gaat hierbij om het veranderen van een bepaalde heersende mentaliteit, een cultuurverandering en dat zal niet eenvoudig zijn om dit snel om te buigen. De VNG roept het rijk op om snel een centraal punt in te stellen of aan te wijzen waar de jaarwisseling structureel wordt gevolgd, waar goede praktijk-voorbeelden worden verzameld en waar andere nuttige informatie voor gemeenten beschikbaar is.

Den Haag, 30 september 2008