NMa: verhoogde aandacht voor marktwerking op het water
30-09-2008
De concurrentie in het binnenlands goederenvervoer over water krijgt
verhoogde aandacht van de Nederlandse Mededingingsautoriteit ( NMa)
naar aanleiding van de marktstudie die de NMa door onderzoeksbureau
ECORYS heeft laten uitvoeren, concrete tips en signalen uit de markt
en eigen onderzoek. De marktstudie geeft een algemeen beeld van de
marktwerking van het goederenvervoer over water en gaat specifiek in
op drie segmenten: het zand- en grindvervoer, tankvaart en het
containervervoer.
Zand- en grindvervoer
Binnen het marktsegment van het vervoer van zand en grind valt op dat
veel binnenvaartschippers zeggen onder de kostprijs te varen. Dit kan
duiden op felle prijsconcurrentie. Daar is op zich niets mis mee. De
NMa heeft wel verhoogde aandacht voor partijen die mogelijk
samenwerken om de prijsvorming in dit segment te beïnvloeden", stelt
René Jansen, lid van de Raad van Bestuur van de NMa. De NMa is daarom
geïnteresseerd in signalen vanuit de markt over mogelijke afspraken of
een verdeling van klanten en/of gebieden die een nadelig effect hebben
op de marktwerking in dit segment.
Tankvaart
De positie van met name kleine particuliere binnenvaartondernemingen
binnen de tankvaart is zwak ten opzichte van de overige, meest grote
partijen zoals oliemaatschappijen en chemieconcerns, zo wijst de
marktstudie uit. Toetreding tot en uittreding uit dit segment is
beperkt mogelijk voor binnenvaartschippers omdat investeringen in
schepen aanzienlijk zijn en de schepen vaak niet inzetbaar voor ander
binnenvaartvervoer zijn.
Containervaart
De containervaart, het derde segment dat de NMa heeft laten
onderzoeken, is het sterkst groeiende segment binnen het
goederenvervoer over water. Dit segment heeft een sterk
oligopolistisch karakter in de haven. De containeroverslag in de
zeehavens wordt door een beperkt aantal (internationale) stuwadoors
beheerst. Daardoor hebben marktpartijen die goederen vervoeren
beperkte overstap- en keuzemogelijkheden. De containerbinnenvaart
heeft zich sterk ontwikkeld in de afgelopen tien jaar. Het netwerk van
meer dan twintig inland terminals in Nederland is volop in beweging.
Inland terminals werken steeds meer op regionaal niveau samen en nemen
deel in andere inland terminals.
Verhoogde aandacht
De NMa is van mening dat er in het goederenvervoer over water een
verhoogd risico is op mededingingsrechtelijke beperkingen. De sector
is in specifieke deelmarkten sterk geconcentreerd en er komen
intensieve samenwerkingsverbanden voor tussen concurrenten. Daarnaast
heeft de NMa concrete tips en signalen uit de markt ontvangen over
mogelijke mededingingsbeperkende gedragingen. Bovenstaande factoren
benadrukken de noodzaak van het met verhoogde aandacht monitoren van
het gedrag van marktpartijen in deze sector. De NMa zal de komende
tijd actief onderzoek gaan doen naar mogelijke overtredingen van de
Mededingingswet in de sector van het goederenvervoer over water.
Vermoeden van een overtreding
De NMa nodigt bedrijven die een overtreding van de Mededingingswet
vermoeden, uit om dit (anoniem) te melden via www.nmanet.nl.
Voorbeelden van overtredingen zijn bijvoorbeeld prijsafstemming,
marktverdeling en het uitwisselen van concurrentiegevoelige
informatie. Dit kan het geval zijn als concurrenten onderling
afspraken maken over de prijs of over een verdeling van de klanten of
gebieden. Zulk gedrag is bijzonder schadelijk voor de Nederlandse
economie. Niet alleen wordt het andere ondernemingen hierdoor
onmogelijk gemaakt om een (nieuwe) markt te betreden, eerlijke
concurrentie is ook van belang omdat organisaties zo worden
gestimuleerd om zich in te zetten voor meer en betere producten en
diensten. Concurrentie leidt over het algemeen tot meer
keuze(vrijheid), hogere kwaliteit en lagere prijzen. Prijsadviezen
vanuit samenwerkingsverbanden of brancheverenigingen kunnen ook de
onderlinge concurrentie beperken aangezien ondernemingen zelfstandig
hun prijzen moeten vaststellen.
De marktstudie is vanaf vandaag op de website van de NMa te vinden
(www.nmanet.nl).
Onderzoeksrapport
Sectorstudie van zee- tot binnenhaven
Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa)