abcdefgh
de voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Binnenhof 4
2513 AA DEN HAAG
Contactpersoon Doorkiesnummer
Datum Bijlage(n)
29 september 2008 -
Ons kenmerk Uw kenmerk
VenW/DGMo-2008/2113 2070828060
Onderwerp
Kamervragen
Geachte voorzitter,
Hiermee beantwoord ik de vragen die het lid Cramer heeft gesteld over achterstanden
bij het spooronderhoud.
1. Hebt u kennisgenomen van het onderzoek dat het Economisch Instituut voor de
Bouwnijverheid (EIB) recent uitvoerde op verzoek van spooraannemers?
1. Van het EIB heb ik begrepen dat dit onderzoek niet heeft geresulteerd in een
rapport. Het bericht is gebaseerd op een korte notitie van het EIB. Die notitie heb ik
van het EIB ontvangen.
2. Is het waar dat ProRail dit jaar 90 miljoen euro minder besteedt aan groot
onderhoud dan was begroot? Zo ja, wat is hiervan de oorzaak?
2. Op basis van de kwartaalrapportages van ProRail herken ik de 90 mln niet. Dat
kan echter gevolg zijn van de gehanteerde definitie van groot onderhoud. In
onderstaande tabel is daarom voor het totale onderhoud het verschil weergegeven
tussen het voor 2008 geplande budget en de prognose voor 2008. Conclusie is dat in
2008 ProRail een verschil verwacht tussen planning en realisatie van de uitgaven voor
groot onderhoud van 39 mln. Voor het totale onderhoud inclusief vervangingen
gaat het om 109 mln.
Postadres Postbus 20901, 2500 EX Den Haag Telefoon 070 351 61 71
Bezoekadres Plesmanweg 1-6, 2597 JG Den Haag Fax 070 351 78 95
bereikbaar met tram 9 (station hs en cs) en bus 22 (station cs)
VenW/DGP-2008/2113
Tabel 1: budget en realisatiecijfers Q2 rapportage 2008 in mln
2008 2008 2008
budget prognose verschil
270 286 16 Klein onderhoud
63 61 -2 Onderhoud transfer
146 107 -39 Groot onderhoud
479 454 -25 Onderhoud totaal
197 184 -13 Bovenbouwvernieuwing
181 110 -71 Overig vervangingen
378 294 -84 Vervanging totaal
-109 Totaal onderhoud + vervanging
ProRail geeft aan het onderhoud zodanig uit te voeren, dat een veilige berijdbaarheid
wordt gerealiseerd en een beschikbaarheid conform doelstelling. Het klein onderhoud
wordt gerealiseerd conform planning. Het groot onderhoud en de vervangingen
worden projectmatig uitgevoerd. Deze projecten worden gerealiseerd binnen de
kritische planningsgrenzen (binnen 2 jaar), waarmee wordt voldaan aan de eisen
van veiligheid en beschikbaarheid. De onderhoudsprojecten worden niet altijd in het
geplande jaar uitgevoerd. Oorzaken hiervan zijn bijvoorbeeld een niet gelukte
aanbesteding of vorst. In zo goed als alle gevallen worden ze dan het volgende jaar
uitgevoerd. In een enkel geval is daardoor een intensivering nodig van het klein
onderhoud.
Groot onderhoud.
Uit de tabel blijkt dat er in 2008 voor groot onderhoud naar verwachting 39 miljoen
minder wordt besteed dan er budget is. Dit budget is echter de productieplanning plus
de cumulatieve overloop (achterstand) uit voorgaande jaren. Het verwachte
productieniveau van 107 mln ligt op hetzelfde niveau als voorgaande jaren. Zie
daarvoor tabel 2 bij het antwoord op vraag 4.
Vervangingen.
Hetzelfde geldt voor de post overige vervangingen. Het geplande bedrag van 110
mln staat, zoals te zien in tabel 2, in verhouding tot voorgaande jaren. Het verschil is
gevolg van een aantal oorzaken zoals gerealiseerde aanbestedingsresultaten
(efficiencytaakstelling), gewijzigde planning en het niet beschikbaar zijn van Trein Vrije
Perioden voor onderhoud (zie daarvoor ook mijn brief met kenmerk VenW/DGMo-
2008/1546).
---
VenW/DGP-2008/2113
3. Deelt u de mening dat er sprake is van `forse achterstanden bij het onderhoud van
het spoor'?
3. Nee. Ik wil die stelling op zijn minst nuanceren. De afgelopen jaren zijn juist forse
slagen gemaakt in het wegwerken van achterstanden bij het onderhoud. Hiervoor
heeft V&W extra geld beschikbaar gesteld in het Herstelplan Spoor. Uit de Mid Term
Review is gebleken dat het herstel van het spoor op schema ligt. ProRail heeft
bovendien de ambitie de prestaties van de Infrastructuur verder te verbeteren door
robuustere infrastructuur aan te leggen, aangescherpte inspecties uit te voeren,
verbeterde en prestatiegerichte contractering uit te rollen en door het stimuleren van
het toepassen van innovatieve technologie. Zie ook de ontwikkeling in de afgelopen
jaren van de KPI beschikbaarheid conform het Beheerplan 2008.
Dat neemt niet weg dat ik ProRail heb aangesproken op het feit dat de geplande
budgetten niet volledig worden gerealiseerd. ProRail heeft in 2007 een
verbeterprogramma gestart gericht op het verbeteren van de voortgang. Ik zal de
voortgang en de effecten daarvan via de kwartaalrapportages nauwlettend blijven
volgen.
4. Kunt u een overzicht geven van de in de markt uitgezette bestedingen en
daadwerkelijk uitgevoerde werken van ProRail aan klein onderhoud, groot onderhoud,
bovenbouw vernieuwing en overige onderhoudswerkzaamheden en vervangingen in
de afgelopen 4 jaar in verhouding tot de begrote budgetten? Wat gebeurt er met de
niet bestede budgetten?
4. Onderstaande tabel bevat de realisatiecijfers vanaf 2004 op de verschillende soorten
onderhoud inclusief de al in tabel 1 opgenomen verwachte realisatie 2008. Voor de
volledigheid bevat bijlage 1 nog de beheerplancijfers voor 2005-2007 (tabel 3).
Indien onderhoud niet volgens planning wordt gerealiseerd en doorschuift naar het
volgende jaar, blijft het budget voor ProRail beschikbaar (overloop van budget). De
overloop uit voorgaande jaren wordt in principe toegevoegd aan het beschikbare
jaarbudget. Het budget voor 2008 is dus inclusief het nog te realiseren budget uit
voorgaande jaren. Het is dus niet zo dat het verschil tussen beschikbare budget en het
gerealiseerde budget van jaar tot jaar wordt ingeleverd. Het geld blijft bij ProRail
beschikbaar voor de uit te voeren werkzaamheden. Wel heb ik bij de
subsidiebeschikking 2008 rekening gehouden met de ontstane overloop van
werkzaamheden door aanpassing van het tempo van uitbetaling van de subsidie aan
ProRail.
---
VenW/DGP-2008/2113
Tabel 2: vergelijking realisatiecijfers tot en met 2007 jaarcijfers en prognose 2008 (Q2)
2004 2005 2006 2007 2008 2008 2008
realisatie realisatie realisatie realisatie Budget prognose verschil
247 265 255 276 270 286 16Klein onderhoud
52 54 60 54 63 61 -2Onderhoud transfer
121 108 104 112 146 107 -39Groot onderhoud
420 427 419 442 479 454 -25Onderhoud totaal
162 220 200 187 197 184 -13BVB-vernieuwing
72 75 118 99 181 110 -71Overig vervanging
234 295 318 286 378 294 -84Vervanging totaal
5. Kunt u uiteenzetten hoe het gesteld is met de staat van het onderhoud van het
spoor in verhouding tot een paar jaar geleden? Gaat de staat van onderhoud van het
spoor als gevolg van de in het rapport van het EIB genoemde `forse achterstanden'
verder achteruit?
5. Zie het antwoord op vraag 3.
6. Deelt u de vrees van de spoorbouwers dat de reizigers met overlast te maken gaan
krijgen als gevolg van het uitstel van groot onderhoud? Zo ja, wat gaat u hiertegen
ondernemen?
6. Nee, het meeste onderhoud vindt plaats conform planning. ProRail heeft mij laten
weten de overlast als gevolg van onderhoud altijd zoveel mogelijk te beperken door
een goede balans te vinden tussen het plannen van tijd voor onderhoud en het zoveel
mogelijk ongehinderd laten rijden van treinen. Korte termijn onderhoud is gericht op
de beschikbaarheid en veiligheid van het spoor. Dit verloopt conform plan. Het plan
voor groot onderhoud/vervangingsinvesteringen is robuust en bevat de nodige
veiligheidsmarges; als een vervanging een jaar naar achteren gaat, ontstaat er niet
direct hinder en zijn er zeker geen veiligheidsrisico's. De kwaliteit van het spoor zal dus
zeker niet achteruit lopen door beperkt uitstel van groot onderhoud. Dat neemt niet
weg dat het belangrijk is om werkzaamheden zoveel mogelijk volgens planning te
realiseren. Zoals gezegd heb ik ProRail daarop aangesproken en heeft ProRail
inmiddels een verbeterprogramma gestart.
7. Is het waar dat bij het overleg inzake het kwantificeren en beschikbaar stellen van
capaciteit voor onderhoud, de (spoor)bouwers niet zijn betrokken? Zou het niet tot
optimalisatie van mogelijkheden kunnen leiden als alle bij het onderhoud betrokken
---
VenW/DGP-2008/2113
partijen deelnemen aan het overleg inzake de meest efficiënte werkwijze bij (groot)
onderhoud?
7. Op het spoorwegnet is op plaatsen sprake van schaarste in de capaciteit. Er vinden
diverse optimalisatieslagen plaats om te komen tot een verantwoorde en werkbare
verdeling en toewijzing van de capaciteit op het net. Tijdens de optimalisatieslagen,
waarin natuurlijk sprake is van verschillende belangen en zienswijzen, is er specifiek
aandacht voor onderhoud en de daarvoor noodzakelijke capaciteit. ProRail geeft aan
dat de (proces)aannemers intensief betrokken zijn bij dit proces om voldoende
capaciteit te krijgen voor onderhoud.
8. Bent u bereid een taakgroep in te stellen met als opdracht: terugdringing van
onnodig nacht- en weekendwerk, mede met het oog op het behoud van voldoende
vakmensen voor het spoorwerk?
8. Bij de verdeling van de schaarse spoorcapaciteit tussen vervoerders, maar zeker ook
tussen vervoerders en onderhoudsaannemers moet steeds een balans gevonden
worden. ProRail herkent de toenemende spanning tussen de beschikbaarheid van het
spoor en de maakbaarheid van het onderhoud door spooraannemers. De
spooraannemers krijgen het in deze arbeidsmarkt steeds moeilijker om de roosters
voor het nacht- en weekendwerk rond te krijgen en pleiten de spooraannemers ook
steeds vaker voor ook dagwerk aan het spoor. Het is aan ProRail deze problematiek
met vervoerders en spooraannemers te bespreken. Daarom zal ik ProRail de suggestie
van een taakgroep overbrengen.
9. Kunt u uiteenzetten op welke wijze innovaties, die beogen de beschikbaarheid van
het spoor te vergroten, worden gestimuleerd en ruimte krijgen om daadwerkelijk
toegepast te worden? Belemmert regelgeving daadwerkelijk een effectief toepassen
van innovatieve werkwijzen?
9. Innovaties staan hoog op de agenda bij ProRail. ProRail is bezig met het oprichten
van een "Innovation Board" waarbinnen nieuwe innovaties worden geïnitieerd en
getoetst op haalbaarheid. De laatste jaren zijn er veel innovaties gedaan in het
onderhoud aan het spoor ten behoeve van het verhogen van zowel de
arbeidsveiligheid als van de beschikbaarheid. Het gaat hierbij onder andere om de
introductie van videoschouwtreinen en de mobiele werkplaats. Zowel ProRail als de
betrokken spooraannemers hebben hier veel in geïnvesteerd. Mij zijn geen situaties
bekend waarin regelgeving een belemmering is voor het effectief toepassen van
innovatieve werkwijzen. Uiteraard is het wel zo dat ook bij toepassing van innovatieve
werkwijzen de veiligheid van de baanwerkers gewaarborgd moet zijn. Adequate
regelgeving is daarvoor onontbeerlijk.
---
VenW/DGP-2008/2113
10. Is het waar dat de mobiele werkplaats, welke door de minister officieel in gebruik
is gesteld, als gevolg van regelgeving in buitendienstgesteld spoor niet harder dan 40
km per uur mag rijden? Deelt u de mening dat dit de effectieve inzetmogelijkheden
onnodig beperkt?
10. Belangrijk is onderscheid te maken tussen het overbrengen van de mobiele
werkplaats en het gebruik van de mobiele werkplaats. Tijdens het overbrengen van de
werkplaats naar de werklocatie is de maximale snelheid 100 km/h. Die maximale
snelheid wordt bepaald door de beremming en loopeigenschappen van de mobiele
werkplaats. Tijdens het gebruik van de mobiele werkplaats is de maximale snelheid 40
km/h. Deze maximale snelheid is echter nodig om de veiligheid van baanwerkers te
borgen en levert geen onnodige beperking van de inzetmogelijkheden op.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
Camiel Eurlings
---
VenW/DGP-2008/2113
Bijlage 1.
Tabel 3: Beheerplancijfers 2005-2007
2005 2006 2007
planning planning Planning
233 252 238 Klein onderhoud
61 60 58 Onderhoud transfer
111 107 106 Groot onderhoud
224 234 181 BVB-vernieuwing
117 160 154 Overig vervanging
---
Ministerie van Verkeer en Waterstaat