Gemeente Eijsden

Herindeling Eijsden-Margraten

De colleges van Eijsden en Margraten presenteerden op 29 september een voorstel aan gemeenteraden, met als titel 'Eijsden en Margraten, samen sterk op basis van overeenkomsten'. Een fusie tussen Eijsden en Margraten is een fusie op basis van overeenkomsten in identiteiten en speerpunten. Een zogenaamde overlappende fusie waarbij de gemeenten elkaar versterken op vergelijkbare onderwerpen en waarbij de aanwezige capaciteiten, ervaring en deskundigheid door de samenvoeging worden versterkt.

Deze en andere conclusies zijn neergelegd in het voorstel, dat de colleges van burgemeester en wethouders van Eijsden en Margraten heden naar beide gemeenteraden hebben gezonden. De gemeenteraden nemen op 22 oktober a.s. een definitief besluit over het in gang van zetten van de procedure die moet leiden tot een fusie van beide gemeenten per 1 januari 2011.

Aan de basis van het besluit ligt het rapport Van samenwerken naar samengaan van bureau Van Naem & Partners. Dit rapport lag ook aan de basis van de intentieverklaringen die de beide gemeenteraden op 21 mei hebben onderstreept. De raden gaven de beide colleges opdracht een herindelingsbesluit voor te bereiden en daarbij ook de burgers te consulteren.

Informatieavonden

In juni jl. heeft een vijftal avonden plaatsgevonden op verschillende locaties in de gemeenten. Burgers hebben de gelegenheid gekregen daar hun mening te ventileren over de voornemens. Van de gelegenheid is beperkt gebruik gemaakt, zoals ook beperkt gebruik is gemaakt van de mogelijkheid via de websites van de beide gemeenten te reageren of schriftelijk. Uit de ontvangen reacties zijn geen signalen naar voren gekomen, die het rechtvaardigen de ingeslagen weg, die moet leiden tot een fusie per 1 januari 2011 te verlaten.

Bij de beoordeling van de voorgenomen fusie hebben beide colleges ook zoals de criteria van het Rijk voor een fusie voorschrijven nadrukkelijk gekeken naar het beeld van de nieuwe gemeente. Hoe ziet de nieuwe gemeente er uit, wat heeft zij te bieden aan inwoners, bedrijven en instellingen, wat is de positie en betekenis voor de regio en voor (bestuurlijke) partners.

Kernen

De nieuwe gemeente omvat straks 14 historische kernen en die structuur moet behouden blijven. Voorzieningen moeten mits betaalbaar voor de burgers goed (gespreid) bereikbaar zijn. De kernen vormen gezamenlijk een eenheid, gebaseerd op een rooms-katholieke achtergrond, waarin samenhang en betrokkenheid tot uitdrukking komen in o.a. verenigingen, mantelzorg en vrijwilligerswerk. De gemeenschappelijke cultuur is overwegend traditioneel, agrarisch en gericht op de centrumstad Maastricht. Het behoud van de vele culturele waarden en monumenten onderstreept de eigen identiteit van de nieuwe gemeente.

Speerpunten

Op basis van identiteit, de behoefte om deze identiteit nadrukkelijk te onderstrepen en om de ontwikkelingen waarvoor gemeenten (inter)nationaal worden gesteld aan te kunnen, hebben Margraten en Eijsden voor de toekomst vier speerpunten van beleid, die op hoofdlijnen even belangrijk zijn: Kwaliteit van leven, Forensengemeente, Toerisme en Recreatie en
Dienstverlening/organisatie.

Kwaliteit van leven:

Investeren in een plezierige woonomgeving (veilig, schoon, groen en duurzaam). Een integrale kerngerichte benadering, waarbij ook de kwaliteit van de leefomgeving rond kernen en rond bedrijfs- en recreatieterreinen veel aandacht krijgt. De eigen verantwoording van de inwoners en de sociale betrokkenheid moeten daarbij (interactief) worden gestimuleerd.

De economische activiteit binnen de gemeentegrenzen is naar verhouding bescheiden in omvang, maar daarmee niet onbelangrijk. De lokale economie is niet alleen belangrijk voor de ondernemers maar ook voor de leefbaarheid in de dorpen. Agrarisch natuurbeheer is essentieel voor behoud en ontwikkeling van de hoge natuurlijke en landschappelijke waarde van het gebied. De toeristisch-recreatieve economie biedt de gemeente ontwikkelingskansen die ook nauw samenhangen met de ontwikkelingen binnen Stad en Heuvelland. Het behouden en versterken van de agrarische sector is een vraagstuk op Europese schaal.

Op het terrein van het sociale leven in de kernen staat de nieuwe gemeente voor behoud en versterking van de specifieke eigenschappen van de kernen en het bevorderen van het gemeenschapsgevoel door stimulering van verenigingen op allerlei gebied en van het vrijwilligerswerk. Het gemeenschapsgevoel komt vooral van de inwoners en verenigingen en de overheid heeft daarbij een ondersteunende rol.

De nieuwe gemeente ontwikkelt beleid om inwoners te motiveren hun verantwoordelijkheid te blijven nemen zowel in de professionele zorgverlening als de hulpverlening op vrijwillige basis.

Forensengemeente

De nieuwe gemeente is beperkt in de groei mogelijkheden. Deze worden behalve in het uitleggebied Poelveld in Eijsden (650 woningen) en de uitbreidingslocaties van Margraten alleen gevonden binnen of aansluitend aan de contouren van de dorpen. Na realisatie van deze plannen wordt om aantasting van het kostbare landschap te vermijden, alleen onder strikte kwalitatieve voorwaarden buiten de contouren gebouwd. De te verwachten toename van de zorgvraag wordt opgepakt bij de noodzakelijke vernieuwing en uitbreiding van ouderenhuisvesting en door levensloopbestendig bouwen.

Het behouden of krijgen van een evenwichtige bevolkingssamenstelling en daarmee het behoud van voorzieningen in de kernen is geen kleinigheid. Margraten en Eijsden spannen zich daarbij in om jongeren en jonge gezinnen aan zich te blijven binden door o.a. het verbinden van voorwaarden aan planontwikkeling en het bereikbaar houden van de woningvoorraad voor de verschillende doelgroepen. Het feit dat veel inwoners (dagelijks) voor allerlei activiteiten zijn aangewezen op Maastricht vraagt extra aandacht voor de mobiliteit.

Toerisme en recreatie

Op het gebied van toerisme en recreatie is er een groot potentieel, dat tot nu toe ten dele wordt benut. De verbinding van het Heuvelland met het waterrijke gebied van de Maas levert een unieke combinatie. Bedraagt het aantal overnachtingen dit jaar naar verwacht 240.000, voor de toekomst wil de nieuwe gemeente de ondernemers in de gelegenheid stellen dit aantal te vergroten door het voeren van een stimulerend beleid in combinatie met functionele voorwaarden. Samenwerking met andere gemeenten is noodzakelijk bij het ontwikkelen van aanvullende toeristisch-recreatieve producten.

Eijsden en Margraten zetten zich in om de structuur van natuur en landschap te behouden en te ontwikkelen gaan verrommeling tegen. Natuur en landschap zijn immers de belangrijkste dragers van de nieuwe gemeente wat o.a. blijkt uit de gezamenlijke aanpak van het bestemmingsplan buitengebied, de ontwikkeling van landschapsontwikkelingsplannen en dorpsontwikkelingsplannen.

Dienstverlening en bedrijfsvoering

De nieuwe gemeente stelt een optimale, laagdrempelige en integrale dienstverlening aan inwoners, bedrijven, instellingen en verenigingen voorop.Er wordt op basis van maatwerk ingezet op basisvoorzieningen per kern waarbij het uiteraard onmogelijk is alle voorzieningen in alle kernen te handhaven/realiseren. De loketfunctie (gemeentehuis en gemeentewerf) is afgestemd op de wensen van de gebruikers waarbij duidelijkheid, ruime openingstijden, bereikbaarheid en één loket (ook digitaal) voorop staan. De nieuwe gemeente wil de deelname van inwoners, bedrijven, instellingen en verenigingen per dorp bij het besturen van de gemeente bevorderen. Er wordt een visie ontwikkeld op burgerparticipatie bij de besluitvorming over specifieke zaken die de kernen betreffen.

Lokaal doen wat lokaal kan en regionaal doen wat regionaal moet. Dat is de grondhouding van de nieuwe gemeente met betrekking tot de samenwerking in de regio.

Een bestuurskrachtige gemeente vraagt om een professioneel bestuur en een daarop aansluitende organisatie die in kwaliteit en omvang is toegerust om de taken en ambities aan te kunnen. Eijsden en Margraten kennen bestuurlijk en organisatorisch korte lijnen en verantwoordelijkheden zijn duidelijk zichtbaar. De nieuwe organisatie is afgestemd op het dienstverleningsmodel, is sterk gericht op de externe omgeving en beschikt over zowel specialisten als voldoende generalisten.

Vervolgtraject

De gemeenteraden van Margraten en Eijsden zullen op 22 oktober in hun raadsvergaderingen een besluit nemen omtrent het herindelingsbesluit. Vervolgens komt het besluit ter inzage te liggen van 29 oktober tot 24 december. Belangstellenden kunnen hun reactie op het ontwerp kenbaar maken bij een van de twee colleges. In februari/maart 2009 zullen de beide gemeenteraden vervolgens een herindelingsadvies formuleren en insturen naar de provincie. Op haar beurt formuleert de provincie een herindelingsadvies en stuurt dit door naar de minister, waarna het wetgevingstraject begint. Beoogde fusiedatum is 1 januari 2011. Te downloaden:

* Herindelingsontwerp, voorstel.pdf

* Herindelingsontwerp.pdf

* Herindelingsontwerp, bijlage 1.pdf

* Herindelingsontwerp, bijlage 2.pdf

* Herindelingsontwerp, bijlage 3.pdf

* Herindelingsontwerp, bijlage 4.pdf