Ingezonden persbericht


-PERSBERICHT-

ISLAM IN ZORG EN WELZIJN
ACHTERGRONDEN BIJ DE CONFERENTIE

Donderdag 25 september 2008

De islamitische advocaat die niet op wil staan voor de rechter, beroept zich op zijn geloof. Maar in zijn interpretatie van de islam staat hij alleen: in de hele moslimwereld wordt opgestaan voor rechters. Job Cohen spreekt rechtstreeks de Marokkaanse gemeenschap aan om hun jongeren die hulpverleners bedreigen te corrigeren. Is het mogelijk om te beweren dat het aan hun achtergrond ligt, terwijl bekend is dat ook autochtone Nederlanders zich 'barbaars' (aldus Achmed Marcouch) opstellen naar hulpverleners?

Wat is islam, wat is cultuur en wat is het niet?

Islamitisch genezen?
In 2006 oogstte het plan voor een islamitisch ziekenhuis veel kritiek. Het ziekenhuis is er niet gekomen, maar andere initiatieven bestaan inmiddels wel. Zo wordt er interculturele psychiatrische hulp verleend. Als westerse methoden niet helpen, wordt er serieus naar de rol van geloof - meestal de islam - gekeken. Ook zijn in Nederland islamitische alternatieve genezers actief - moet dit ook vergoed worden door verzekeraars?

Ramadan
Deze maand is het ramadan. Er zijn islamitische diabeten die mee willen doen met de ramadan en die hun medicatie daarom anders innemen dan gebruikelijk. Daarmee brengen ze hun behandeling in gevaar, terwijl diabetespatiënten ernstig afgeraden wordt om te vasten. Maar de Koran stelt mensen met chronische ziektes vrij van deze verplichting. Wat weerhoudt islamitische diabetici er dan van om gebruik te maken van deze uitzondering? In Marokko staan de kranten op dit moment vol met het advies aan diabetici om niet te vasten tijdens ramadan.

Van inburgeren krijg je kanker
Suikerziekte komt onder Turken en Marokkanen vier tot zes keer zo vaak voor. Daarnaast is 55% van de Turkse en 51% van de Marokkaanse Nederlanders te dik. Allochtonen die goed Nederlands spreken en veel contact hebben met autochtonen hebben eenzelfde risico op overgewicht als autochtonen. Strengreligieuze opvattingen over de rol van de vrouw dragen bij aan een teruggetrokken leven in huis en vergroten het gebrek aan beweging. Maar aan de andere kant: van inburgeren krijg je kanker. Naarmate een persoon of familie langer in Nederland is, neemt het aantal gevallen van kanker toe.

Huwelijk tussen neef en nicht: wel of geen risico? In de afgelopen eeuwen kwamen huwelijken tussen neef en nicht in ons land regelmatig voor, maar nu is het not done. Onder Turkse en Marokkaanse Nederlanders is de kindersterfte twee keer zo hoog als bij autochtonen. Erfelijkheidsvoorlichting wordt in Marokko en Turkije wel gegeven, maar bereikt de Nederlandse moslims niet. Huwelijken tussen neef en nicht moeten ontmoedigd worden, maar uit de cijfers blijkt dat het ook wel weer meevalt. De kans op een ernstig ziek kind ligt bij neven en nichten maar een paar procent hoger dan bij 'normale' huwelijken. In gesloten gemeenschappen stijgt de kans wel aanzienlijk, tot ruim 10%.

Orgaandonatie
In Egypte wordt gekibbeld over of een moslim wel of geen orgaan aan een christen af mag staan. In Nederland gooide minister Hoogervorst in 2005 de knuppel in het hoenderhok door te stellen dat moslims wel organen willen ontvangen, maar niet willen doneren. De Nederlandse moslimgemeenschap reageerde terecht verontwaardigd: de Koran verbiedt orgaandonatie niet. Maar strengreligieuzen, ook christenen, houden vast aan de integriteit van het lichaam. Ook lang niet alle autochtone Nederlanders staan geregistreerd als donor.

Weigeren van artsen
De gevallen waarin behandeling door een arts wordt geweigerd omdat die van het andere geslacht is, zijn beroemd. Volgens de islam mag er geen lichamelijk contact zijn tussen mannen en vrouwen die niet familie van elkaar zijn, of met elkaar getrouwd zijn. Volgens anderen is dit een interpretatie en staat het niet zo in de Koran. Het overgrote deel van de gynaecologen in Turkije is man en daar levert deze kwestie dus geen problemen op.

Zo kan het ook
In 2002 zijn 163 gebaren toegevoegd aan de Nederlandse gebarentaal die islamitische begrippen aangeven. Het doveninstituut Effatha in Zoetermeer nam deze gebaren over uit de Marokkaanse gebarentaal, omdat 40% van hun leerlingen allochtoon is, waarvan een groot gedeelte moslim. Tot die tijd was het voor ouders moeilijk hun dove kinderen te leren over de islam. Om een goed alternatief voor maagdenvlieshersteloperaties te bieden, ontwikkelde het Universitair Medisch Centrum Utrecht een zetpil voor moslima's die als maagd het huwelijk in willen. Een half uur na het inbrengen scheidt de pil een rode vloeistaf af die lijkt op bloed.

Islam of iets anders?
De moslimwereld, zowel binnen als buiten Nederland, kent grote verschillen, variërend van uiterst liberale opvattingen tot strenge interpretaties. Ons verregaand geseculariseerde land kent inmiddels veel mensen met een islamitische achtergrond, zij horen bij onze samenleving. Het negeren van verschillen werkt uitsluiting in de hand. Problemen met integratie ontstaan door het niet erkennen of zelfs het minderwaardig achten van de culturele herkomst van de nieuwe Nederlander. Een bekende reactie hierop is dat de tweede en derde generatie immigranten op zoek gaat naar de eigen identiteit en zo terecht komt bij traditionele opvattingen over hun cultuur. Dit versterkt de positie van religie. Om de Nederlandse zorg en welzijn kwalitatief hoogwaardig en toegankelijk te houden voor de hele bevolking, moet rekening worden gehouden met deze verschillen. Maar: wat is daarbij islam, wat is cultuur en wat is het niet?

Update programma Islam in Zorg en Welzijn
ACB Kenniscentrum is blij met de deelname van Anne-Rose Abendanon aan het panel. Zij is voorzitter van de Stuurgroep Interculturalisatie bij zorginstelling Cordaan en programmacoördinator Ontmoetingscentrum Kraka-e-Sewa te Amsterdam.

Informatie
De door ACB Kenniscentrum georganiseerde conferentie Islam in Zorg en Welzijn, vindt plaats op donderdag 25 september 2008 van 13.30 tot 17.30 uur in Podium Mozaïek te Amsterdam. Voor het volledige programma zie www.acbkenniscentrum.nl.


- EINDE PERSBERICHT -

Noot voor de redactie (

Ingezonden persbericht