Gemeente Lelystad

Monumenten toegevoegde waarde voor identiteit Lelystad

Om archeologische waarden in de bodem te behouden heeft de raad van Lelystad het beleidsdocument Archeologische Monumentenzorg in Lelystad vastgesteld.

Hierin is geregeld op welke locaties de bodem moet worden onderzocht voordat bodemverstorende activiteiten plaatsvinden. De raad heeft ook besloten dat de geschiedenis van het Lelystads grondgebied zichtbaar moet worden voor de burger.

Archeologische resten

Archeologische resten die bij opgravingen blootgelegd worden, kunnen - samen met het historische verhaal dat daarmee verbonden is - een belangrijke toegevoegde waarde vormen voor de ruimtelijke kwaliteit en de ontwikkeling van de identiteit van Lelystad.

Op locaties die zich daartoe lenen kan het verleden tot leven worden gewekt. Zo kan bij vindplaatsen van scheepswrakken door middel van informatieborden de geschiedenis van dat schip worden verteld. Een goed voorbeeld daarvan is het wrak van De Zeehond dat onder een overkapping in het Natuurpark wordt tentoongesteld. De Zeehond maakt ook onderdeel uit van lesprogramma's voor basisscholen.

Zichtbaar maken van bodemvondsten

Het is ook mogelijk bodemvondsten terug te laten komen in de bouwstijl van woningen en gebouwen. Er kunnen kunstobjecten op een vindplaats worden geplaatst. Dit kunnen speelplaatsen zijn die in de vorm van de vondst worden vormgegeven, maar ook beelden van bijvoorbeeld een gevonden klokbeker of houten kano. Ook kan bij de vindplaats van prehistorische nederzettingen door middel van een informatiebord worden verteld hoe het leven in die tijd was en wat er is opgegraven.

Veel archeologische vondsten worden tentoongesteld in verschillende musea. Zo is het beurtschip, dat in 1983 aan de Gordiaandreef is gevonden, te bezichtigen in een buitenvitrine bij het RACM in Lelystad. De Ventjager (een scheepswrak) en vondsten van de Swifterbantcultuur worden tentoongesteld bij museum Nieuw Land .

Verborgen geschiedenis

Flevoland wordt ook wel Nieuw land genoemd. Hiermee wordt voorbijgegaan aan de geschiedenis die in de bodem van Flevoland verborgen ligt. Daar bevinden zich schatten uit de prehistorie, de middeleeuwen en de Nieuwe Tijd. De Lelystedeling is dus niet de eerste mens die op deze bodem woont en werkt. Het stroomgebied van de IJssel en de Vecht liep tijdens de prehistorie ten noorden van Lelystad.

In het Rivierduingebied, zo genoemd vanwege de oude rivierduinen die daar zijn aangetroffen, leefden kleine groepen mensen van de jacht en van akkerbouw. Bij opgravingen zijn naast menselijke skeletresten onder andere vuurstenen gereedschappen, haardplaatsen en een akker aangetroffen. Veel van deze vondsten worden in museum Nieuw Land tentoongesteld.

Scheepswrakken

In de middeleeuwen is het toenmalige Almere, en daaropvolgend de Zuiderzee, druk bevaren door allerlei schepen. Tijdens zwaar weer zijn veel van die schepen vergaan. Als gevolg van de drooglegging van Flevoland zijn verschillende scheepswrakken letterlijk boven water gekomen. Het merendeel van deze schepen is opgegraven; een aantal daarvan is geborgen en heeft een laatste ligplaats gekregen in verschillende musea.

Van de wrakken die nu nog in de bodem liggen is een aantal schepen toegedekt, zodat ze later kunnen worden opgegraven en er nader onderzoek naar kan worden gedaan. Deze vindplaatsen kunt u herkennen aan terpen in het landschap, veelal op akkers. Aan de randen van de akkers zijn herkenningspunten geplaatst, een paal met een klein rood schip erop.

Bij het Nieuw Land Erfgoedcentrum (Oostvaardersdijk 01-13 te Lelystad) zijn fietskaarten te koop waarop een route langs de vindplaatsen is uitgezet.

Ter inzage

Het beleidsdocument Archeologische Monumentenzorg in Lelystad ligt ter inzage bij het Infocentrum in het Stadhuis van Lelystad.
---