Ministerie van Algemene Zaken

Balkenende: Innovatieve financiering voor vrouwen en kinderen

Nieuwsbericht | 25-09-2008

In een artikel in The Lancet pleit minister-president Balkenende voor een extra internationale inspanning om het aantal sterfgevallen onder kinderen en in het kraambed te verminderen.

De minister-president heeft samen met zijn Noorse collega Jens Stoltenberg, president Jakaya Kikwete van Tanzania en voorzitter Robbert Zoelick van de Wereldbank een opinieartikel geschreven voor het medisch vakblad The Lancet. Het artikel is vandaag verschenen op de website van The Lancet.

Vandaag vindt in New York tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties een top plaats over de Millennium Ontwikkelingsdoelen (MDG's). Millenniumdoelen 4 en 5 zijn gericht op het verminderen van kindersterfte en het terugdringen van de moedersterfte.

Hieronder vindt u de (Nederlandse) tekst van het artikel:

Innovatieve financiering voor vrouwen en kinderen

De Verenigde Naties hebben in het jaar 2000 ambitieuze millenniumdoelen geformuleerd. Drie daarvan houden verband met gezondheid: ontwikkelingsdoel 4 betreft de gezondheid van kinderen, ontwikkelingsdoel 5 die van moeders en ontwikkelingsdoel 6 heeft betrekking op aids, malaria en tuberculose. Deze drie doelstellingen hangen nauw met elkaar samen.

Dankzij wereldwijde toezeggingen en financiële beloften voor infectieziekten en vaccinatie op een schaal die zijn weerga niet kent, wordt in diverse landen flink vooruitgang geboekt op doel 6. Dit blijkt met name uit de dalende sterftecijfers ten gevolge van hiv/aids, malaria, tuberculose en ziekten die met behulp van vaccins bestreden kunnen worden. Het Wereldfonds voor de bestrijding van hiv/aids, tuberculose en malaria, de GAVI en het Amerikaanse PEPFAR (President's Emergency Plan for AIDS Relief) vertegenwoordigen de nieuwe wegen om hulp te bieden en resultaten te boeken. En er worden allerlei innovatieve financieringsmechanismen ontwikkeld om op nieuwe manieren aanvullende bronnen aan te boren, te kanaliseren en aan te wenden.

Met de doelstellingen die de gezondheid van moeders, zuigelingen en kinderen betreffen -de millenniumdoelen 4 en 5- is het echter heel anders gesteld. Hier lopen de resultaten wereldwijd gezien sterk uiteen: in veel landen zijn het afgelopen decennium geweldige resultaten bereikt, maar in Sub-Sahara Afrika en Zuid-Azië voltrekt zich 95% van de moedersterfte. Momenteel vinden er pogingen plaats om in deze regio's het gemiddelde kindertal per vrouw te laten dalen en de zogeheten seksuele en reproductieve gezondheid te bevorderen. Meer keuzes en rechten voor vrouwen staan daarin onder andere centraal.

De wereld was doortastend aan het begin van dit millennium: behalve meer middelen vonden we dat ook innovatie en risicobereidheid geboden waren. Dat heeft gewerkt. Nu moeten we dezelfde mondiale inzet en bereidheid tot innovatie aan de dag leggen om de gezondheid van moeders en kinderen te verbeteren.

Desondanks sterven er nog altijd moeders aan dezelfde oorzaken die de Wereldgezondheidsorganisatie twintig jaar geleden heeft vastgesteld: bloedingen, infectie, bloedarmoede en obstructie bij de bevalling. Bevallen onder onveilige en onhygiënische omstandigheden leidt vaak tot een dubbele tragedie waarbij moeder en kind sterven. Dat kan voorkomen worden met behulp van prenatale zorg en een hygiënische omgeving met redelijke faciliteiten. We moeten de bestaande financiële, fysieke en culturele obstakels aanpakken en systemen ondersteunen zodat vrouwen kunnen rekenen op een veilige bevalling. Wat is daar voor nodig?

1. Gedurende de eerstkomende zeven jaar een relatief bescheiden extra bedrag uit binnenlandse en buitenlandse middelen ter hoogte van 2 tot 6 miljard dollar per jaar. Landen kunnen werkelijk vooruitgang boeken met millenniumdoel 5 en tegelijkertijd bijdragen aan millenniumdoel 4 als het aantal bevallingen dat plaatsvindt in betrouwbare gezondheidsvoorzieningen voor 2015 stijgt tot 95%. In de 51 armste prioriteitslanden bedragen de kosten van betrouwbare 2 miljard dollar in 2009, oplopend tot 6 miljard dollar in 2015. Hieronder valt ook de capaciteitsuitbreiding met 500.000 verloskundigen, verpleegkundigen en artsen die veilige bevallingen waarborgen.
2. Het extra geld kan lokaal leiderschap stimuleren en verborgen obstakels voor een hoogwaardige gezondheidszorg wegnemen. Voorwaarde daarvoor is dat het op nieuwe effectievere manieren wordt ingezet en innovatieve resultaatgebonden financiering ondersteund. Voorbeelden hiervan zijn:


* arme vrouwen financiële steun geven ter bestrijding van de verborgen kosten van de zorg. Denk aan vervoer naar de kliniek, voeding terwijl ze zich daar bevinden en geneesmiddelen of diensten waarvoor betaald moet worden.
* prestatiegebonden bonussen voor gezondheidswerkers in de publieke en private gezondheidszorg en gezondheidsvoorzieningen onder non-gouvernementele supervisie voor kwaliteitszorg aan de armen.

Innovatie bij de aanwending van middelen kan op korte termijn tot substantiële veranderingen leiden. In India heeft de financiële ondersteuning van zwangere vrouwen om in een kliniek te bevallen geleid tot een snelle en significante stijging van het aantal intramurale bevallingen. Het aantal steeg van 700.000 in 2005/06 tot meer dan 7 miljoen in 2007/08. In Gujarat hebben contracten met verloskundigen in amper twee jaar tijd geleid tot een flinke toename van het aantal veilige bevallingen in privé-kraamklinieken.

In Rwanda heeft de invoering van resultaatgebonden financiering geleid tot een betere toegang tot en verbetering van de gezondheidszorg. Bovendien is het aantal intramurale bevallingen gestegen van 39% tot 52% binnen drie jaar; de zuigelingensterfte is met 30% gedaald.

Regeringen en ontwikkelingspartners moeten ruimte maken voor innovatie; resultaat moet daarbij leidend zijn. Resultaatgebonden financiering maakt het mogelijk de factoren aan te pakken die betere prestaties van gedecentraliseerde gezondheidszorg in de weg staan.

Het afgelopen jaar is de steun voor de millenniumdoelen 4 en 5 sterk toegenomen. Zij stonden centraal tijdens de bijeenkomst van de G8 in het afgelopen voorjaar. Het International Health Partnership spant zich in voor een samenwerkingsverband tussen de belangrijkste betrokkenen. Mondiale financiering fungeert weliswaar als katalysator bij het bevorderen van innovatie en vooruitgang, maar er is meer nodig. Wij moeten daar de meest effectieve kanalen voor ontwikkelen en gebruiken om ter plekke resultaat te bereiken.

Laten we weer net zo doortastend zijn als aan het begin van dit millennium. Laten we met dezelfde gedrevenheid doorgaan met onze samenwerking en op internationale schaal maatregelen treffen voor innovatieve financiering ten behoeve van de millenniumdoelen 4 en 5.

Laten we ons ervoor inzetten dat er eind november een vergevorderd voorstel voor de zogeheten Doha-ronde van de Wereldhandelsorganisatie ligt dat volgend jaar afgerond kan worden. Alleen dan zullen zwangerschap en geboorte overal een bron van vreugde zijn en níet een reden om te vrezen voor het leven van zoveel moeders in de ontwikkelingslanden. Wij hebben de handschoen opgenomen om snel gunstige resultaten te kunnen boeken.

Elke 3 seconden sterft er een kind, elke minuut overlijdt er een moeder. We hebben dus geen tijd te verliezen.

Jan Peter Balkenende, minister-president van Nederland

Jakaya Kikwete, president van Tanzania

Jens Stoltenberg, minister-president van Noorwegen

Robert Zoellick is voorzitter van de Wereldbank