Gezondheidsraad
Health Council of the Netherlands
Datum : 25 september 2008
Persbericht Investeren in synthetische biologie
past goed in onze kenniseconomie
Het versterken van het onderzoek in de synthetische biologie biedt goede kansen voor
de Nederlandse kenniseconomie. In de synthetische biologie worden biomoleculen,
cellen, weefsels en organismen aangepast, om ze vervolgens in te kunnen zetten voor
bijvoorbeeld de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen, of `derde generatie'
biobrandstoffen. Welke toepassingen uiteindelijk beschikbaar komen zal echter pas op
termijn duidelijk worden. Goed communiceren met burgers over de mogelijke baten en
risico's is in de tussentijd cruciaal, om feiten en fictie te kunnen onderscheiden. Dit
schrijven de Gezondheidsraad, de Raad voor Gezondheidsonderzoek (RGO) en de
Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) in een advies dat zij
vandaag aanbieden aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
De toepassing van synthetische biologie staat nog maar in de kinderschoenen. Op dit
moment wordt alleen gewerkt met biomoleculen en eencellige organismen, zoals
bacteriën en gisten. Op de langere termijn zou het onderzoek kunnen bijdragen aan tot
de verbeelding sprekende zaken als plantaardige productieplatforms voor energie,
nieuwe op biologie geïnspireerde materialen, verfijnde diagnostiek met behulp van
biosensoren, en systemen voor gecontroleerde afgifte van geneesmiddelen in het
lichaam. Dit soort ontwikkelingen zijn niet binnen vijf jaar te verwachten, en
bovendien sterk afhankelijk van bijvoorbeeld de maatschappelijke behoefte.
Nederlandse universiteiten beschikken al over expertise en infrastructuur op het gebied
van synthetische biologie, en ze zijn bezig deze nog verder uit te bouwen. Als de
overheid besluit extra te investeren, dan is het zaak aan te sluiten bij reeds bestaande,
en aan synthetische biologie nauw verwante, initiatieven, zoals het Netherlands
Genomics Initiative, NanoNed en het door NWO op te starten programma Systeem-
biologie. Een interdisciplinaire invalshoek is daarbij van groot belang, zowel in het
synthetisch biologisch onderzoek als in het daarvoor relevante Master-onderwijs.
Bezoekadres Postadres
Parnassusplein 5 Postbus 16052
2511 VX Den Haag 2500 BB Den Haag
Telefoon (070) 340 75 20 Telefax (070) 340 75 23
E-mail: info@gr.nl www.gr.nl
Gezondheidsraad
Health Council of the Netherlands
Pagina : 2
Persbericht Naast de investeringen in wetenschap en technologie pleiten de Gezondheidsraad, RGO
en KNAW er voor een substantieel deel van de investering in synthetische biologie te
besteden aan onderzoek naar en communicatie over ethische en maatschappelijke
aspecten. Uit ervaring weten we namelijk dat de maatschappelijke acceptatie van
nieuwe technologieën in belangrijke mate bepalend is voor het uiteindelijke succes
ervan. Juiste en evenwichtige informatievoorziening kan overmatige publieke bezorgd-
heid enerzijds en onrealistische verwachtingen anderzijds voorkómen. Daarnaast is de
beschikbaarheid van feitelijke informatie essentieel in het publieke debat, en voor het
vertrouwen dat burgers stellen in wetenschap en technologie.
In de signalering `Biologische machines? Het anticiperen op ontwikkelingen in de
synthetische biologie' gaat de COGEM in op hoe de overheid de samenleving kan
voorbereiden op een debat over synthetische biologie. De COGEM biedt deze
signalering vandaag aan aan de minister van VROM.
In de Commissie Synthetische Biologie hadden zitting:
· prof. dr. W.P.M. Hoekstra, emeritus hoogleraar Algemene microbiologie, Universiteit Utrecht, voorzitter
· prof. dr. C. Dekker, hoogleraar Moleculaire biofysica, Technische Universiteit Delft · prof. dr. R.A.M.
Fouchier, hoogleraar Virologie, Erasmus MC Rotterdam · prof. dr. M.A. Huynen, hoogleraar Bio-
informatica, UMC St. Radboud, Nijmegen · prof. dr. N.J. Leschot, hoogleraar Klinische genetica,
Academisch Medisch Centrum, Amsterdam · dr. R. van Olden, director Medical & Regulatory,
GlaxoSmithKline, Zeist · prof. dr. B. Oudega, hoogleraar Moleculaire microbiologie, Vrije Universiteit,
Amsterdam · prof. dr. B. Poolman, hoogleraar Biochemie, Rijksuniversiteit Groningen · ir. J.E. Hensing,
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Den Haag, adviseur · dr. J. Kuiper, KNAW,
Amsterdam, adviseur · prof. dr. F.W.A. Brom, hoogleraar Ethiek van de levenswetenschappen, Rathenau
Instituut, Den Haag / Wageningen Universiteit, waarnemer· ir. S.G. van Keulen, COGEM, Bilthoven,
waarnemer · ir. H. de Vriend, LIS Consult, Rijswijk, secretaris · dr. S.H.M. Litjens, Gezondheidsraad/
RGO, Den Haag, secretaris
De publicatie `Synthetische biologie: kansen creëren' (nr. 2008/19) is te downloaden
van www.gr.nl of www.knwa.nl (publicaties) en in een papieren versie op te vragen bij
het secretariaat van de Gezondheidsraad, fax (070)340 75 23, e-mail: order@gr.nl, of
bij de Afdeling Communicatie van de KNAW, tel (020)551 07 26. Nadere inhoudelijke
inlichtingen verstrekt mw. dr. S.H.M. Litjens, tel. (070)340 54 98, e-mail:
sandy.litjens@rgo.nl. De signalering van de COGEM is te downloaden van
www.cogem.net.
Bezoekadres Postadres
Parnassusplein 5 Postbus 16052
2511 VX Den Haag 2500 BB Den Haag
Telefoon (070) 340 75 20 Telefax (070) 340 75 23
E-mail: info@gr.nl www.gr.nl