NVLF
PERSBERICHT
Logopedie vergroot verstaanbaarheid bij de ziekte van Parkinson
Woerden, 22 september 2008 Parkinsonpatiënten kunnen verstaanbaar leren spreken als
ze met intensieve logopedie worden behandeld. Hun spraak verbetert merkbaar door
wekelijks drie keer volgens de nieuwe logopedische richtlijn te oefenen. "Bij ruim 37.000
patiënten met milde of matig ernstige problemen zijn hun stemklachten juist heel goed te
behandelen. Luider spreken, zonder je stem te forceren is het belangrijkste wat een
parkinsonpatiënt moet leren om beter verstaanbaar te zijn. Daar is gespecialiseerde
logopedische zorg voor nodig", zegt Marjolein Coppens van de beroepsvereniging van
logopedisten NVLF.
Nederland telt op dit moment naar schatting 50.000 mensen met de ziekte van Parkinson. Met de
toenemende vergrijzing verdubbelt hun aantal in de komende 20 jaar. Driekwart van hen krijgt
problemen met het verstaanbaar spreken. Uit onderzoek blijkt dat nog weinig parkinsonpatiënten
naar een logopedist worden verwezen of pas als de klachten ernstig zijn. Beginnende
spreekklachten kunnen tijdens het verloop van de ziekte problemen geven als ze niet worden
behandeld. Een patiënt die nog actief werkt kan van zijn lichte verstaanbaarheidklachten
afgeholpen worden. Omdat dit onvoldoende bekend is bij logopedisten, artsen en patiënten, heeft
de NVLF door het Parkinson Centrum Nijmegen (ParC) de richtlijn Logopedie bij de ziekte van
Parkinson laten ontwikkelen.
Verbetering van de verstaanbaarheid
De behandeling van de verstaanbaarheid, de grootste vernieuwing, is heel specifiek voor de
ziekte van Parkinson. Drs Hanneke Kalf, logopedist en wetenschappelijk onderzoeker afdeling
Revalidatie en Parkinson Centrum Nijmegen: "Er is voldoende wetenschappelijk bewijs gevonden
om te onderbouwen dat de specifieke aanpak volgens de richtlijn de enige manier is om
parkinsonpatiënten weer tot verstaanbaar spreken te krijgen." De spreekklachten bestaan uit
zachter gaan praten, met een hese stem en binnensmonds. Soms merkt de patiënt zelf als eerste
dat het spreken verandert. Meestal zijn het de mensen in zijn omgeving die beginnen met "Praat
eens wat harder, ik versta je niet."
Een patiënt oefent dan drie keer in de week met een ervaren logopedist, doet elke dag thuis
oefeningen en houdt dat minstens vier weken vol. Een behandelintensiteit van drie keer per week
is niet gebruikelijk in logopedische praktijken. Ook het inschakelen van de partner of iemand
anders met wie de patiënt kan oefenen als co-therapeut of coach is niet zo gangbaar, maar in de
behandeling van parkinsonpatiënten erg belangrijk.
Andere logopedische stoornissen bij de ziekte van Parkinson
Naast problemen met het spreken zijn ook het moeite hebben met slikken en het verliezen van
speeksel veel voorkomende logopedische stoornissen bij de ziekte van Parkinson.
Slikproblemen, zoals snel verslikken of moeite met het kauwen en wegslikken van vast voedsel
treden vaak pas later op. Ook speekselverlies (kwijlen) is een probleem dat meer voorkomt bij de
ernstige vorm van de ziekte. Voor de klachten over slikken en beheersing van speeksel zijn nog
geen specifieke behandeltechnieken of wetenschappelijk bewijs beschikbaar. Maar veel
bestaande behandelingen zijn volgens de werkgroep ook geschikt voor parkinsonpatiënten. Milde
klachten, zoals verslikken in de koffie, kunnen vaak al in één behandeling opgelost worden.
---
Richtlijn Logopedie bij Parkinson
In een reactie op het verschijnen van de Richtlijn laat de Parkinson-patiëntenvereniging weten dat
de richtlijn van groot belang is. "Wetenschappelijk bewijs en ervaring van deskundigen over
bovenstaande logopedische stoornissen zijn bijeen gebracht in een heldere richtlijn voor de
behandeling van parkinsonpatiënten met logopedische klachten. Voor het eerst is alle bewijs
verzameld dat aantoont dat logopedie een aanmerkelijke verbetering kan geven aan de kwaliteit
van leven van de patiënt, mede dankzij speciaal voor deze patiënten ontwikkelde methoden".
Parkinsonpatiënten moeten de intensieve begeleiding wel kunnen opbrengen. Daarom adviseert
de richtlijn ook over de beste logopedische behandeling voor wie minder vaak kan oefenen.
Marjolein Coppens: "Door deze richtlijn krijgen neurologen, huisartsen en revalidatieartsen die
parkinsonpatiënten verwijzen meer vertrouwen in de logopedist als deskundige en efficiënte
behandelaar."
Tegelijkertijd met de logopedische richtlijn is de richtlijn Ergotherapie bij Parkinson uitgebracht.
Op het NVLF-congres over neurologie, 31 oktober, wordt de logopedische richtlijn officieel
gepresenteerd.
Noot voor de redactie (