FNV

visual

19-9-2008

FNV wil aanscherping bedrijvencode

De FNV blijft zeer kritisch over de code-Tabaksblat. De topsalarissen moeten eindelijk worden aangepakt en de positie van de raad van commissarissen heeft versterking nodig. Bovendien moeten bedrijven beter worden beschermd tegen aanvallen van activistische aandeelhouders.

Dat schrijft de vakcentrale deze week in een uitvoerig commentaar op het rapport van de Commissie Frijns over de evaluatie en actualisering van de zogeheten Nederlandse corporate governance code, beter bekend als de code-Tabaksblat voor goed ondernemingsbestuur.

In tegenstelling tot de Commissie Tabaksblat in 2003 hadden FNV en CNV nu wel een lid mogen voordragen voor de Commissie Frijns (voormalig vice-voorzitter van de FNV Kitty Roozemond). Toch levert de FNV stevig commentaar op de voorstellen voor aanpassing van de code. Hier een samenvatting daarvan; in de bijlage (zie link onderaan) staat de volledige tekst.

Activistisch aandeelhouderschap Al in de inleiding kraakt de FNV harde noten over de gevaren van activistisch aandeelhouderschap:

"Tegen de verschijnselen op de `market for corporate control' wordt in 2008 ook buiten de FNV anders aangekeken dan in 2003. Van de toen veronderstelde heilzame werking van deze markt zijn nog slechts weinigen onomwonden overtuigd; de schaduwzijden van activistisch aandeelhouderschap zijn duidelijk geworden; korte termijnrendement krijgt voorrang boven (...) het waardescheppende vermogen van de onderneming op lange termijn. Continuïteit en het belang van goede arbeidsverhoudingen daarvoor zijn in de ogen van aandeelhouders die voor korte termijn winst gaan, geen assets."

Door reuring koersen opdrijven "Integendeel, zij creëren of gaan mee in `events' met de opzet door reuring de koersen op te drijven en te cashen, zonder het nemen van enige verantwoordelijkheid voor de toekomst van de vennootschap en haar onderneming. De code moet deze werkelijkheid onderkennen en waar mogelijk pareren. Het lange termijn samenwerkingsverband dat de vennootschap vormt, verdient een betere borging in wetgeving en code."

Intimiderend gedrag "De FNV constateert de ontwikkeling van een praktijk van in sommige gevallen intimiderend gedrag zonder substantiële investering in het kapitaal, bijvoorbeeld door het gebruik van geleende aandelen, en met misbruik van absenteïsme in de algemene vergadering van aandeelhouders. Deze en dergelijke praktijken dienen te worden bestreden."

Topinkomens Onder het kopje `Bezoldiging bestuurders' schrijft de FNV dat met betrekking tot de zogeheten topinkomens zou moeten worden afgesproken dat deze in een redelijke verhouding dienen te staan ten opzichte van het bij de onderneming bestaande loongebouw. Daarover zou de onderneming jaarlijks verantwoording dienen af te leggen.

Pervers effect De FNV benadrukt dat haar standpunt voor dit commentaar niet zozeer gemotiveerd wordt door verontwaardiging, maar veeleer door zorg dat het beloningssysteem een "pervers effect kan sorteren op de oriëntatie van het ondernemingsbestuur."

"Als de in het vooruitzicht gestelde beloning voor de coöperatieve bestuurder op de effectenmarkt te gelde moet worden gemaakt, hetgeen bij variabele beloning in de vorm van aandelen en opties het geval is, zal de bestuurder de ratio van de effectenmarkt volgen. Deze markt neigt ertoe rendement op korte termijn over te waarderen boven het belang van waardeschepping op lange termijn. Hij reageert met koersstijgingen op kostenbesparing en afslanking van het personeelsbestand, terwijl waardeschepping op lange termijn investeringen vergt in onderzoek en ontwikkeling, in de kwaliteit en loyaliteit van het personeel, in goede arbeidsverhoudingen en in respectering van maatschappelijke waarden en belangen."

Corrumperende werking "Transactie-afhankelijke beloningen zoals gangbaar op de financiële markten dienen derhalve niet vanzelfsprekend te zijn voor de beloning van ondernemingsbestuurders. Het is gebleken dat deze vormen van beloning een corrumperende werking hebben waar de vennootschap en de door haar in stand gehouden onderneming niet bij is gebaat. Dit geldt met name in de situatie waarin sprake is van een overname van de vennootschap. Overnamebonussen acht de FNV dan ook ongewenst en zij pleit voor de opname in de code van een bepaling die regelt dat opties en aandelen in een zodanige periode voor een bepaalde tijd van twee jaren worden bevroren."

Kwaliteit centraal stellen "De FNV zou graag zien dat de code meer gericht zou zijn op het verband tussen individuele prestatie en beloning, waarbij goed presteren niet wordt afgeleid uit de ontwikkeling van de beurskoers, maar van bedrijfseconomische indices alsmede van het behalen van doelen betreffende duurzaamheid, maatschappelijk verantwoord ondernemen of consumententevredenheid. Ook kunnen (voorbeeldig) gedrag en verantwoordelijk leiderschap een rol spelen."

Grenzen stellen De FNV vindt dan ook dat de voorstellen van de commissie ten aanzien van de bezoldiging van bestuurders niet volstaan. De FNV herhaalt haar wens uit 2003 om het variabele deel van de bezoldiging van bestuurders te beperken tot maximaal de helft van de totale beloning.

Ontslagvergoeding Het commentaar noemt de voorgestelde vergoeding voor bestuurders bij ontslag in vergelijking tot de regelingen voor gewone werknemers "niet erg rechtvaardig". De FNV wil de ontslagvergoeding beperken tot één maandsalaris per jaar bestuurderschap met een maximum van één jaarsalaris. Als het ontslag verwijtbaar is moet er minder of helemaal niets worden uitgekeerd.

Raad van commissarissen De FNV wil de positie van de raad van commissarissen (rvc) als onafhankelijk toezichtorgaan in de vennootschap versterken. Dat geldt ook voor individuele leden leden van de raad.

Verder vindt de FNV dat de raad van commissarissen moet bevorderen dat de onderneming maatschappelijk verantwoord functioneert.

Vrouwen in hoge posities Onderzoek van de commissie heeft overduidelijk laten zien dat Nederland in vergelijking met het buitenland zowel in het bedrijfsleven als daarbuiten extreem laag scoort in de vertegenwoordiging van vrouwen in hoge posities.

"Dat is (...) vanuit het gezichtpunt van gelijke behandeling onaanvaardbaar, nu niet aannemelijk is dat deze achterstand te wijten zou zijn aan tekortschietende aanbod van vrouwen met passende opleiding, ervaring, ambitie en talent."

De FNV vindt dat de voorgestelde code ambitieuzer moet zijn door streefpercentages en termijnen te noemen.