Gemeenten aan de slag; rijk moet wel doorpakken
16/09/2008 15:15
VNG
EMBARGO TOT 16 september, 15.15 uur!!!
De gemeenten in Nederland gaan graag aan de slag met de vele plannen die het kabinet vandaag presenteert, maar willen wel de ruimte hebben om ze lokaal goed te kunnen uitvoeren. De échte wethouders van Nederland werken lokaal en dicht bij de mensen; zij moeten niet door het rijk worden beperkt en gecontroleerd, maar gesteund. Dat is de eerste reactie van de VNG op de Rijksbegroting. Aanpakken van de jeugdproblematiek, verhogen van de arbeidsparticipatie, leveren van zorg op maat en een stedenbeleid met perspectief zijn de ambities waar gemeenten mee aan de slag willen gaan. Het rijk moet gemeenten hierin steunen.
Samenhangende aanpak jeugdproblematiek
In de Miljoenennota mist de VNG een krachtige aanpak van de jeugdproblematiek. Gemeenten moeten meer instrumenten en voldoende financiële middelen in handen krijgen om met scholen, kinderopvang, peuterspeelzalen, jeugdgezondheidszorg en jeugdzorg een effectieve lokale infrastructuur op te zetten voor kinderen en jongeren die extra ondersteuning en/of zorg nodig hebben. De VNG roept de regering op het rijksbeleid te ontkokeren, taken van de provinciale jeugdzorg naar gemeenten over te hevelen en scholen en kinderopvanginstellingen te verplichten mee te werken aan lokaal beleid op dit punt. Voor de jongeren van 18 tot 27 jaar die aanspraak maken op zorg moet ook de zorgketen worden gekoppeld aan het jongerenloket werk en inkomen. De succesvolle aanpak van gemeenten bij het bestrijden van jeugdwerkloosheid kan dan worden doorgetrokken naar groepen die nu via een jongerenloket werk en inkomen uit beeld blijven, zodat je voor jongeren ook kunt werken vanuit de 1 loket gedachte.
Arbeidsmarktbeleid hoort integraal bij gemeenten
De VNG juicht het toe dat werknemers en werkgevers een akkoord hebben gesloten over het ontslagrecht, maar wijst erop dat de partijen nu ook een verdere bijdrage moeten gaan leveren aan het verwezenlijken van de arbeidsparticipatiedoelstellingen. De commissie Bakker heeft erkend dat gemeenten integraal verantwoordelijk moeten zijn voor het terugleiden van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt naar diezelfde arbeidsmarkt. Daarvoor is het noodzakelijk dat gemeenten de ter beschikking staande middelen op lokaal niveau naar eigen inzicht kunnen inzetten en worden beloond voor behaalde resultaten. De oplopende werkloosheidscijfers vragen om een aanpak op maat. Die kan alleen op gemeentelijk niveau worden gerealiseerd. Daarom willen gemeenten de inactiviteit op de arbeidsmarkt kunnen bestrijden zonder bij hun aanpak afhankelijk te zijn van allerlei verschillende regels in verband met de uitkering van betrokkene. De VNG pleit ervoor daar geleidelijk naar toe te werken. De eerste stap moet bestaan uit een zodanige inrichting van de gefuseerde UWV/CWI organisatie dat middelen voor het bevorderen van werkgelegenheid en het bestrijden van inactiviteit lokaal als één budget kunnen worden ingezet. De VNG is gecharmeerd van het idee om de samenwerking in de regio te bevorderen door bindende afspraken te maken tussen de verschillende spelers, zoals UWV/CWI, MKB en onderwijsinstellingen.
Onvoldoende voorbereidingstijd voor nieuwe Wmo-taken
Uitbreiding van de gemeentelijke verantwoordelijkheid voor de begeleiding van mensen met beperkingen is een goede zaak. Maar de problemen van mensen die hun oude AWBZ-voorzieningen verliezen mogen niet zomaar over de schutting naar de gemeenten worden gegooid. Het is op dit moment nog volstrekt onduidelijk welke mensen getroffen zullen worden door de voorgestelde bezuinigingen van euro 800 miljoen en wie van hen door gemeenten moeten worden ondersteund. Deze onduidelijkheid moet eerst zijn opgelost voordat deze taken worden overgedragen naar gemeenten. Gemeenten moeten de tijd krijgen om zich zorgvuldig op deze nieuwe hulpvragers voor te bereiden. De drie maanden die het kabinet daar nu voor over lijkt te hebben zijn absoluut onvoldoende.
Geen perspectief voor grotestedenbeleid (GSB) en wijkenaanpak
Ronduit zorgelijk is de bezuiniging die met ingang van 2010 ingeboekt staat voor het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (het budget gaat maar liefst terug van euro 929 miljoen naar euro 370 miljoen), de economische pijler van het GSB (per 2010 is er geen budget meer) en de bekostiging van de woningbouwproductie (BLS), die per 2010 teruggaat van euro 136 miljoen naar euro 63 miljoen.
De afgelopen jaren hebben gemeenten samen met het Rijk veel gerealiseerd met het (grote)stedenbeleid, maar de opgave blijft onveranderlijk groot. Nu bezuinigen op stedelijke vernieuwing en woningbouw leidt ertoe dat ook andere investeerders afhaken en dat gedane investeringen weggegooid geld zijn. De VNG vindt dat er geen sprake kan zijn van een bezuiniging, maar is van mening dat er ruim een half miljard euro bij moet. VROM en EZ moeten zich inspannen voor behoud van het GSB, inclusief de economische peiler, zodat alle gemeenten kunnen blijven werken aan een leefomgeving die schoon, heel en veilig is.
Den Haag, 16 september 2008
Vereniging Nederlandse Gemeenten