rectificatie: EMBARGO Overheidsfinanciën naderen de gevarenzone
EMBARGO tot 15.15 uur
Rabobank twijfelt er aan of het begrotingsbeleid van het huidige kabinet voldoende solide is. Het robuuste EMU-saldo, dat gecorrigeerd is voor gasbaten, rente-uitgaven en de stand van de conjunctuur, verslechtert zowel dit als volgend jaar. Dat het voor het oog allemaal wel meevalt, heeft te maken met de forse greep die de regering doet uit de pot van de aardgasinkomsten, aldus de Rabo-economen naar aanleiding van de plannen die vandaag op Prinsjesdag zijn gepresenteerd.
Zelf beweert de overheid dat het saldo op de begroting lang niet in de buurt komt van het tekort van 2% van het BBP. Zij prijst zichzelf vanwege haar solide begrotingsbeleid. Maar in plaats van de gebruikelijke 40% vloeit dit jaar slechts 20% van de aardgasbaten in het Fonds Economische Structuurversterking (FES), waaruit structuurversterkende investeringen worden betaald. De rest van het geld geeft de overheid uit of gebruikt zij voor de aflossing van de overheidsschuld.
Embargo tot 15.15 uur
Kabinet verkoopt huid alvorens de beer te schieten
Achterliggende gedachte bij de vandaag gepresenteerde overheidskeuzes is dat de Nederlandse economie er nog altijd redelijk goed voorstaat en de huidige dip tijdelijk en beperkt in omvang zal zijn. Maar als de Nederlandse conjuncturele afzwakking langduriger blijkt dan nu voorzien, komt de overheid al snel in de problemen. Budgettair heeft het kabinet het kruit al verschoten. Vorig jaar is het vet immers al van de botten geschraapt. Veel valt er dus niet meer te halen. Ook worden incidenteel hoge aardgasbaten - die gekoppeld zijn aan de dure olie - ingezet om structurele uitgaven te financieren. Dit is ongewenst beleid, aldus de Rabo-economen, die ervoor pleiten de aardgasbaten volledig uit de begroting te houden.
Verhoogde arbeidsparticipatie toegejuicht
De onderzoekers zijn wel goed te spreken over de maatregelen om de arbeidsparticipatie te verhogen. De combinatie van langer doorwerken stimuleren en ouderen meer belasting te laten betalen (de houdbaarheidsbijdrage voor de AOW, ook wel de Bosbelasting) draagt bij aan twee kerndoelstellingen van het kabinet: méér participatie en houdbare overheidsfinanciën.
Moeite hebben de Rabo-economen daarentegen met de manier waarop het kabinet de koopkracht wil ondersteunen. De vormgeving ervan staat namelijk in dienst van de participatiedoelstelling: wie werkt, kan een ondersteuning tegemoet zien. Maar vanuit het oogpunt van de conjunctuur is het beter om de minima een steuntje in de rug te geven. Als zij een koopkrachtdaling doormaken, is dat rechtstreeks van invloed op de consumptie. Eerdere kabinetten hebben de koopkrachtontwikkeling van deze zwakkere groep volledig genegeerd. Deze fout zou de huidige regering nu niet moeten herhalen. De berekeningen van het CPB laten in tegenstelling tot die van het ministerie van SZW echter zien dat juist deze groep een slecht jaar krijgt. En dat is slecht nieuws voor onze economie, aldus de Rabobankonderzoekers.
Noot voor de redactie:
De Themaberichten met daarin de reacties van de Rabobankeconomen op de Miljoenennota kunt u downloaden op: www.rabobankgroep.nl/kennisbank
Noot voor de redactie,