Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa)

NMa: ProRail dient termijnen na te komen

11-09-2008

NS Reizigers (NS) heeft bij de Nederlandse Mededingautoriteit (NMa) een klacht ingediend over diverse gedragingen van infrastructuurbeheerder ProRail waardoor zij zich benadeeld voelt. Op haar beurt heeft ProRail bij de NMa een klacht ingediend tegen NS.

NS beklaagt zich er over dat de infrastructuurbeheerder ProRail verschillende termijnen overschreden heeft die te maken hebben met de aanvraag en de verdeling van de capaciteit voor de jaardienstregeling voor het jaar 2008. ProRail is als beheerder van het spoor verantwoordelijk voor de verdeling van capaciteit. Bij die verdeling wordt vastgelegd welke vervoerder waar en wanneer mag rijden. De Nederlandse Mededingautoriteit (NMa) is van oordeel dat ProRail deze termijnen in het geval van capaciteitsverdeling in het kader van de jaardienst, die zij overigens zelf stelt in de Netverklaring, dient na te komen. Gebeurt dit niet, dan heeft dit nadelige gevolgen voor de bedrijfsprocessen van NS. Denk hierbij aan de planning van het spoorboekje, de communicatie naar klanten en reizigersorganisaties, maar ook aan de herplanning van roosters voor personeel en het herplannen van materieel. Dit concludeert de NMa na onderzoek van de klacht van NS.

Verdeelproces onderhoudsrooster
NS had tevens geklaagd over de wijze waarop ProRail de onderhoudswerkzaamheden op het spoor had ingepland gedurende de jaardienstregeling 2008. NS heeft een groot aantal bezwaren tegen de zogenaamde nachtgaten, de nachtelijke onderhoudsperiodes van 5,5 uur die overal op het spoor zijn ingepland. Tijdens deze periodes verricht ProRail het reguliere onderhoud aan het spoor. De NMa oordeelt dat ProRail, daar waar dit onderhoud botst met de aanvragen voor vervoer door NS, samen met deze spoorwegonderneming tot een maatwerkoplossing moet komen. Reeds eerder dit jaar deed de NMa soortgelijke uitspraken in geschillen tussen de spoorwegondernemingen Syntus, Arriva en Veolia enerzijds en ProRail anderzijds.

Geschillenregeling in de Netverklaring
Bovendien heeft de NMa bepaald dat ProRail bij de verdeling van capaciteit alle aanvragen voor capaciteit, zowel van spoorwegondernemingen als van ProRail zelf voor onderhoud, op gelijke wijze dient te behandelen. ProRail dient in de netverklaring daarom ook een geschillenregeling op te nemen voor het oplossen van conflicten tussen beheer en verkeeraanvragen. Dit voor het geval dat een spoorwegonderneming en ProRail het niet met elkaar eens kunnen worden tijdens de zogenaamde coördinatiefase over de verdeling van de capaciteit.

Op een aantal andere punten betreffende het verdelingsproces is NS in het ongelijk gesteld.

Klacht ProRail
Netbeheerder ProRail zelf heeft een klacht ingediend tegen NS over de zogenaamde aansprakelijkheidslimiet die beide ondernemingen in de Toegangsovereenkomst 2008 zijn overeengekomen. ProRail heeft de andere spoorwegondernemingen tot tweemaal toe in de gelegenheid gesteld om eveneens een aansprakelijkheidslimiet op te (laten) nemen. Met uitzondering van NS hebben alle spoorwegondernemingen hiervan afgezien. ProRail heeft de overeenkomst met de NS geaccepteerd met de aankondiging dat ze hierover een oordeel van de NMa zou vragen. ProRail meent namelijk dat zij discriminerend handelt ten opzichte van andere spoorwegondernemingen doordat er marktbreed geen overeenstemming bestaat over de beperking van de aansprakelijkheid. De NMa verklaart de klacht ongegrond omdat zolang alle spoorwegondernemingen in staat worden gesteld een vergelijkbare afspraak te maken, er geen sprake is van ongeoorloofde discriminatie van ProRail ten aanzien van deze spoorwegondernemingen.

Beide zaken zijn behandeld door de Vervoerkamer, het onderdeel van de NMa dat toezicht houdt op de vervoerssector op basis van de Spoorwegwet. Toezicht op capaciteitsverdeling in de spoorsector is één van de prioriteiten van de NMa voor dit jaar.