Sterke groei, verbetering & toenemende verschillen tussen ziekenhuizen
08/09/2008 08:33
Gupta Strategists
Gupta Strategists analyseert ziekenhuisprestatie over 2002-2007 en blikt vooruit op de ontwikkelingen in de komende 5 jaren
"Sterke groei, overal verbetering en toenemende verschillen tussen ziekenhuizen"
Ziekenhuisuitgaven waren in 2007 bijna EUR 4 miljard hoger dan vijf jaar geleden. In dit tempo groeien de ziekenhuisuitgaven tot boven EUR 20 miljard in 2012.
Ziekenhuizen hebben hun arbeidsproductiviteit tussen 2002-2007 verhoogd en een cumulatieve besparing van EUR 750 miljoenen gerealiseerd. Ondanks die efficiëntiewinst stijgen de kosten nog altijd hard, voornamelijk door inkoopkosten.
Door tussen 2002-2007 bijna EUR 1 miljard extra toe te voegen aan hun eigen vermogen zijn de financiële posities van ziekenhuizen flink verbeterd, ook al blijft het eigen vermogen nog steeds te laag.
Doordat ziekenhuizen zeer wisselend presteren, groeien de posities van ziekenhuizen uit elkaar. Een aantal topziekenhuizen groeit harder, werkt efficiënter en heeft een betere financiële positie dan alle anderen.
Gupta Strategists heeft de positie van Nederlandse ziekenhuizen geanalyseerd over de periode 2002-2007. Op basis van de prestatie uit het verleden en waargenomen trends in de zorg, doet Gupta Strategists voorspellingen voor de periode 2007-2012. De bevindingen staan in de studie "Brave New World". De belangrijkste conclusies zijn:
1) Ziekenhuisuitgaven zijn EUR 3,9 miljard hoger in 2007 dan in 2002.
52% van deze groei is te verklaren door het volume van extra geleverde zorg. 26% van de groei is een consequentie van de consumentprijsindex. Gupta Strategists verwacht dat de ziekenhuisuitgaven in 2012 boven EUR 20 miljard zullen zijn. Het adviesbureau schat voor 2012 een tekort in van EUR 1-2 miljard op basis van de huidige geprognosticeerde budgetten. Efficiëntiewinsten kunnen dit gat makkelijk dichten. In 2002-2007 hebben ziekenhuizen EUR 750 miljoen bespaard door efficiëntiewinst op arbeidsproductiviteit. Ondanks deze efficiëntiewinsten stegen de kosten in 2002-2007 steeds harder door. Het lijkt erop dat efficiëntiewinsten ook sneller uitgegeven worden aan meer en duurdere zorg en inefficiënties in inkoop.
2) Marktwerking lijkt niet tot hogere groei te leiden in 2007.
B-segment in 2007 was stabiel op 6% van de omzet. Groei van het B-segment waar marktwerking in zorg geïntroduceerd is sinds 2005, was zelfs iets lager dan totale groei in 2007. Marktwerking, gemeten als wisseling van ziekenhuisproductie in het B-segment, was 8%. In vergelijking: wisseling van de jaarlijkse totale productie is 2%.
3) Ziekenhuizen hebben hun arbeidsproductiviteit verbeterd.
Gupta Strategists schat in dat ziekenhuizen EUR 750 miljoen hebben bespaard tussen 2002-2007 door hogere arbeidsproductiviteit. Ondanks de besparing werden ziekenhuizen echter flink duurder. Hogere inkoopkosten waren de belangrijkste oorzaak van de kostentoename. In 2002-2007 groeiden inkoopkosten drie keer harder (26%) dan de arbeidskosten (8%). Door de sterke stijging van inkoopkosten blijven de behandelkosten toenemen tussen 2002-2007. Om de groei van totale kosten te kunnen ombuigen en toekomstige uitgaven te financieren door efficiëntiewinsten is een rigoureuze aanpak nodig en een veel hoger gevoel voor urgentie dan Gupta Strategists heeft kunnen waarnemen in 2002-2007.
4) Ziekenhuizen hebben hun financiële positie verbeterd.
Ziekenhuizen hebben bijna EUR 1 miljard toegevoegd aan hun vermogen. Het eigen vermogen groeide zelfs harder dan de omzet (stijging van 7,3% in 2002 naar 11,4% in 2007). Winstmarges van ziekenhuizen zijn sinds 2002 ook verbeterd. In 2007 boekt de sector een gemiddelde winstmarge van 1,4%, beter dan de marge van 0,9% in 2006 en ook beter dan de marge van 0,3% in 2002.
5) De verschillen in ziekenhuisprestatie nemen toe.
De verschillen in prestaties zijn groter geworden op alle gemeten gebieden van marktaandeel, behandelkosten en winstgevendheid. Aangezien de prestaties in de sector in het algemeen verbeterd zijn, hoeft een groter wordend prestatieverschil niet per se zorgwekkend te zijn op korte termijn. Nu de gemiddelde prestaties weer verbeteren, moet dit groeiende verschil eerder gezien worden als een stimulans voor verdere verbeteringen van de prestaties dan als een probleem.
6) Verschillende trends duiden erop dat we aan de vooravond van een grote
consolidatiegolf staan.
Gupta Strategists signaleert trends als toenemende complexiteit van medische procedures, de noodzaak om voldoende aantallen te behandelen, een positieve correlatie tussen volume en kwaliteit, consolidatie van verzekeraars, een groter wordende professionaliteit, een talentenoorlog, noodzakelijke schaalgrootte voor inkoop, strijd om het marktaandeel, de administratieve verplichtingen, etc. Op basis van deze gesignaleerde trends voorspelt het adviesbureau dat er in de komende vijf jaar een krachtige consolidatiegolf zal spoelen over de kust van de ziekenhuizen, die aanzienlijk grotere nationale ziekenhuisketens zal veroorzaken. Men moet dan ook niet verbaasd staan als de gemiddelde omvang van een ziekenhuisketen tot 400-500 miljoen euro zal groeien in 2012, terwijl de gemiddelde omvang in 2007 nog maar 150-200 miljoen bedroeg.
http://www.gupta-strategists.nl