Kamerbrief inzake het verslag van de informele Raad Algemene Zaken en
Externe Betrekkingen (`Gymnich'), 5-6 september 2008
08-09-2008 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Graag bied ik u hierbij het verslag aan van de informele Raad Algemene
Zaken en Externe Betrekkingen (`Gymnich') van 5 en 6 september 2008.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Verslag van de informele Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen
(`Gymnich') van 5 en 6 september 2008
Transatlantische relaties
Voorzitter Kouchner leidde de discussie in met een algemene opmerking
over de context van de transatlantische relaties. Naast de aanstaande
presidentsverkiezingen in de VS zijn wereldwijde ontwikkelingen als
klimaatverandering, de verschuivende machtsverhoudingen tussen landen
en een schijnbare terugkeer naar conflictoplossing door middel geweld
in plaats van dialoog, factoren die mede de relaties met de VS als
strategische partner beïnvloeden.
Voorzitter Kouchner noemde drie elementen die cruciaal zijn in de
relaties tussen de VS en de EU: waarden, veiligheid en gezamenlijke
belangen. De ministers onderschreven de noodzaak om de relaties met de
VS te verdiepen in het licht van deze ontwikkelingen. Ik heb er op
gewezen dat de timing nu de juiste is. De VS is een strategische
partner voor Europa en Europa heeft de VS nodig om de huidige mondiale
uitdagingen het hoofd te kunnen bieden. Daartoe is het nodig dat de EU
als één spreekt en optreedt. De EU zal immers een sterker partnerschap
kunnen aangaan, wanneer het de VS gezamenlijk en eenduidig tegemoet
treedt. Dit werd door de overige ministers onderschreven.
In de verdere discussie werd door meerdere ministers gesteld dat een
aantal kwesties als prioritair beschouwd zou moeten worden, zoals
Afghanistan, Pakistan, het MOVP en de relaties met Rusland. De dialoog
met de nieuwe administratie zou in eerste aanleg daarop gericht kunnen
zijn. Daarbij zou moeten worden ingespeeld op nieuwe kansen, zoals in
het klimaat-dossier (post Kyoto).
De Voorzitter rondde vervolgens de discussie af en zei dat deze binnen
afzienbare tijd zal worden vervolgd.
Europese Veiligheidsstrategie
Hoge Vertegenwoordiger Solana presenteerde kort de lijnen waarlangs de
Europese Veiligheidsstrategie (EVS) zal worden geactualiseerd. Hij
stelde dat sinds de aanname van de EVS in 2002 de nadruk vooral had
gelegen op de strijd tegen terrorisme en non-proliferatie. Het is van
belang om de EVS nu ook te richten op andere ontwikkelingen die
invloed hebben op de veiligheid van Europa. Hij noemde in dit verband
met name klimaatverandering, energiezekerheid en migratie.
De ministers onderschreven de noodzaak om de EVS aan te passen aan de
ontwikkelingen. Voorzitter Kouchner verzocht daarop HV Solana de
actualisering van de EVS voort te zetten ter voorbereiding van
besluitvorming door de Europese Raad op 11 en12 december 2008.
Georgië / Rusland
De ministers bespraken de stand van zaken in de crisis tussen Georgië
en Rusland sinds de Europese Raad van 1 september jl. Zij steunden
allen de missie van de Voorzitter van de ER, president Sarkozy, Hoge
Vertegenwoordiger Solana en Commissievoorzitter Barroso naar Moskou op
8 september.
De ministers waren het er over eens dat voor de missie het verkrijgen
van zekerheid over terugtrekking van de troepen tot achter de lijnen
van voor de gevechten op 7 augustus prioriteit zou zijn.
Voorts werd onderstreept dat zo spoedig mogelijk internationale
waarnemers ter plaatse moeten kunnen zijn om de Russische troepen in
de zogeheten veiligheidszones te vervangen, conform het
zes-puntenakkoord. Deze waarnemersmissies van de EU en de OVSE zouden
nauw moeten samenwerken en een substantiële omvang moeten kennen. De
ministers spraken af dat de voorbereidingen van het Gezamenlijk
Optreden terzake met spoed worden afgerond - inclusief de bepaling van
de precieze omvang van de EVDB-missie -, ter finale besluitvorming bij
de Razeb op 15 september a.s.
De ministers spraken daarnaast kort over de aanstelling van een
Speciaal Vertegenwoordiger (SV) van de EU voor Georgië, waartoe de
Europese Raad op 1 september had besloten. Zij besloten om mede in het
licht van de uitkomsten van de gesprekken op 8 september bij de Razeb
op 15 september nader te spreken over precieze invulling van het
mandaat van de SV en over mogelijke kandidaten.
Ook zullen in het licht van de resultaten van de besprekingen op 8
september de EU-Rusland relaties nader worden besproken bij de Razeb.
Minister Steinmeier lichtte vervolgens zijn oproep toe tot een
internationaal onderzoek naar de gebeurtenissen in Georgië. Ikzelf en
andere ministers sloten zich hierbij aan: een internationaal onderzoek
zou waardevol kunnen zijn om de omstandigheden die tot de crisis
leidden beter te kunnen begrijpen en daarmee een bijdrage te leveren
aan een duurzame oplossing.
De Turkse minister Babacan was kort bij de bespreking over Georgië en
Rusland aanwezig. Hij noemde het recente initiatief voor een platform
voor samenwerking voor stabiliteit op de Kaukasus. Hij sprak de hoop
uit dat dit initiatief, dat door zowel Georgië als Rusland was
verwelkomd, eveneens zou kunnen bijdragen aan een duurzame oplossing
voor de regio. De ministers spraken hun steun uit voor het initiatief.
Mede in dit verband zou ik voor de goede orde aan uw Kamer willen
mededelen dat op 1 september jl. een Nederlandse functionaris zich
heeft gevoegd bij EU Speciaal Vertegenwoordiger voor de Kaukasus,
Semneby, ter versterking van zijn team.
Tot slot spraken de ministers kort over de voorziene donorconferentie
voor Georgië, waarbij zij onderstreepten dat deze binnen afzienbare
tijd gehouden moet worden om de door het conflict stagnerende
Georgische economische ontwikkeling te bevorderen.
MOVP
Aangezien het voorzitterschap uiteindelijk voor een volgende RAZEB een
uitgebreide bespreking voorzag over het MOVP werd tijdens het Gymnich
kort gesproken over het Midden-Oosten in aanwezigheid van de drie
kandidaat-lidstaten Turkije, Kroatië en de voormalig Joegoslavische
republiek Macedonië. Daarbij kwam met name de Top-ontmoeting tussen de
Franse president Sarkozy, de Turkse president Erdogan, de Syrische
president Assad en de Emir van Qatar, Sjeik Hamad bin Khalifa al
Thani, op 4 september jl. aan de orde. De Turkse minister Babacan en
de Franse Voorzitter Kouchner meldden dat deze besprekingen op 18 en
19 september vervolgd zullen worden. Minister Babacan noemde als
hoofdonderwerpen voor de vervolgbespreking: grenzen, veiligheid, water
en normalisatie van de Israëlisch-Syrische betrekkingen. Volgens
minister Babacan kan met enig optimisme uitgekeken worden naar die
besprekingen, omdat naar zijn indruk zowel Israël als Syrië van goede
wil was. Dit betekent niet dat succes gegarandeerd is, maar wel dat er
hoop is dat directe besprekingen tussen deze twee landen op termijn
zouden kunnen worden gerealiseerd.
India
De Italiaanse minister Frattini stelde tijdens het Gymnich de recente
geweldplegingen tegen christenen in de deelstaat Orissa (India) aan de
orde waarbij ook dodelijke slachtoffers te betreuren waren. Ik heb de
interventie van minister Frattini, die zijn ernstige zorgen uitsprak,
onderschreven. Daarbij heb ik gesteld dat de Indiase autoriteiten
adequaat hebben gereageerd door het geweld in Orissa te veroordelen en
schadeloosstelling voor slachtoffers beschikbaar te stellen.
Voorzitter Kouchner nam vervolgens goede nota van mijn suggestie om in
contacten met de Indiase autoriteiten te informeren naar de
maatregelen die deze treffen om herhaling te voorkomen en naar
eventuele mogelijkheden voor de EU om India daarbij te steunen.
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
Ministerie van Buitenlandse Zaken