Sociaal-Economische Raad

5 september 2008
SER-voorzitter Alexander Rinnooy Kan wil dat het Nederlandse onderwijs internationaler wordt en beter wordt beloond voor bewezen kwaliteit. Dat zegt hij vandaag bij de opening van het academisch jaar aan de Saxion Hogeschool in Deventer. Niet alleen aan universiteiten moet het aantal buitenlandse studenten omhoog, ook in het hbo zou dit goed zijn. Verder pleit hij ervoor om pasafgestudeerden - desnoods tijdelijk - in te zetten in het onderwijs om zo wat te doen aan het lerarentekort.

Rinnooy Kan vindt in de eerste plaats dat het aantal buitenlandse studenten dat promoveert aan een Nederlandse universiteit, omhoog moet. Nu zijn dat er naar schatting zo'n 2500. Net als het Innovatieplatform pleit hij ervoor dat er zo'n 1000 bijkomen. Daarnaast zou het ook goed zijn als het aantal buitenlanders in het hbo omhoog gaat. Rinnooy Kan denkt daarbij met name aan studenten uit ontwikkelingslanden die een tijdlang in Nederland zouden kunnen studeren om daarna hun kennis in de praktijk te brengen in hun land van herkomst. Belangrijk daarbij is dat gezocht wordt naar mogelijkheden om hen te stimuleren om na hun studie inderdaad terug te keren naar het land waar ze vandaan komen.

In zijn openingsrede aan de Saxion Hogeschool in Deventer (20.000 studenten) pleit Rinnooy Kan ook voor een aanvullende bekostigingsmethodiek voor het onderwijs die het geven van kwalitatief goede lessen bevordert. Nu verdeelt de overheid het geld vooral op basis van kwantitatieve gegevens, waarbij het aantal studenten dat een onderwijsinstelling aflevert belangrijker is dan de kwaliteit van het onderwijs.
Rinnooy Kan stelt voor om het onderwijs op een soortgelijke manier te financieren als het wetenschappelijk onderzoek. Daar heeft de overheid een deel van bekostiging ondergebracht bij NWO, die dat geld louter op basis van kwaliteit verdeelt onder de verschillende universiteiten en onderzoeksinstellingen. Op eenzelfde wijze zou een nieuw op te zetten organisatie volgens Rinnooy Kan een deel van het geld voor het onderwijs kunnen verdelen.
In zijn rede pleit Rinnooy Kan er ook voor om pasafgestudeerden in te zetten in het onderwijs, ter verlichting van het lerarentekort. Zij kunnen zo een wezenlijke bijdrage leveren aan de oplossing van een acuut maatschappelijk probleem. Tegelijkertijd doen ze nuttige ervaringen op die door latere werkgevers gewaardeerd zullen worden. In Engeland en de Verenigde Staten zijn hiermee goede ervaringen opgedaan.
Het is niet de eerste keer dat Rinnooy Kan zich met het lerarentekort bezighoudt. Vorig jaar rond deze tijd presenteerde een commissie onder zijn leiding een pakket aan maatregelen dat ervoor moet zorgen dat het beroep van leraar aantrekkelijker wordt.