Rijksuniversiteit Groningen

Electron holography of nano particles

Datum: 05 september 2008

Promotie: K. Keimpema, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Electron holography of nano particles

Promotor(s): prof.dr. H.A. de Raedt

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Het proefschrift behandelt een aantal aspecten van de elektronen holografie. Dit is een techniek binnen de elektronen microscopie. Bij conventionele microscopie wordt tijdens het beeldvormingsproces slechts de intensiteit van de objectgolf vastgelegd, de fase informatie gaat verloren. Holografie heeft als doel deze fase vast te leggen zodat alle informatie uit de oorspronkelijke golf gemeten wordt. Bij het grote publiek is de techniek het meest bekend door de drie dimensionale hologrammen die bijvoorbeeld op veel creditcards te vinden is. De belangrijkste toepassing van elektronen holografie is het bestuderen van de elektrische en magnetische eigenschappen van materialen. De elektromagnetische potentiaal binnen het materiaal veroorzaakt een fase verschuiving binnen de elektronen bundel. Het meten van de faseverschuiving geeft dus rechtstreekse informatie over de elektrische en magnetische eigenschappen van het materiaal.

Tijdens het promotieonderzoek werden methoden ontwikkeld om voor een gegeven materiaal het bijbehorende hologram te simuleren. Deze methoden zijn daarna toegepast op een aantal veel voorkomende magnetische structuren. Dit is een voorbeeld van het directe probleem: gegeven een magnetisatie distributie bepaal het bijbehorende hologram. Veel belangrijker nog is het inverse probleem: gegeven een fase distributie wat is de magnetisatie distributie. In het proefschrift worden een aantal methoden geëvalueerd om dit probleem op te lossen. Tenslotte zijn er experimenten uitgevoerd op ferromagnetische films en kobalt clusters die met de in het promotieonderzoek ontwikkelde methoden werden geanalyseerd.

Aard Keimpema (Assen, 1978) studeerde natuur- en sterrenkunde in Groningen. Het onderzoek werd uitgevoerd bij het Zernike Institute for Advanced Materials. Keimpema gaat verder als wetenschappelijk programmeur bij JIVE, een instituut gevestigd bij van ASTRON.