Kamerbrief inzake beantwoording van het verzoek lid Pechtold met betrekking
tot het Electronic Sustem for Travel Authorization
03-09-2008 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Naar aanleiding van een bericht in de Financial Times `US gives more
details on new visa rules' (2 juni 2008) heeft de heer Pechtold
verzocht om een brief waarin wordt vermeld wat de Nederlandse regering
van de plannen vindt en hoe Europa in deze optrekt. Dit verzoek, met
kenmerk 208-302, werd gedaan tijdens het ordedebat op 3 juni 2008. In
dit schrijven beantwoord ik, mede namens de minister van Justitie en
de staatssecretaris van Economische Zaken, deze vragen.
Het Amerikaanse visumontheffingsprogramma (Visa Waiver Program - VWP)
geeft de staatsburgers van 27 deelnemende landen de mogelijkheid om de
Verenigde Staten als tijdelijke bezoekers binnen te reizen voor
zakelijke of toeristische doeleinden, zonder dat zij eerst een visum
bij een Amerikaanse diplomatieke vertegenwoordiging in eigen land
hoeven aan te vragen. De landen die aan het programma deelnemen worden
door het Department of Homeland Security (ministerie van Binnenlandse
Veiligheid), in overleg met de Secretary of State (minister van
Buitenlandse Zaken), aangewezen. De voorwaarden voor deelname aan het
visumontheffingsprogramma zijn in de Amerikaanse wetgeving vastgelegd.
De VS heeft in juli 2007 besloten tot aanpassing van de voorwaarden
voor deelname aan het VWP. Eén van de aanpassingen is het opzetten van
een Electronic System for Travel Authorization (ESTA). Op 3 juni jl.
presenteerde het Amerikaanse Department of Homeland Security (DHS) het
ESTA. Het systeem behelst een technische wijziging die het voor de VS
eenvoudiger maakt het visa-vrij reizen te verwerken. Onderdanen van de
landen die behoren tot het VWP kunnen in principe zonder visum naar de
VS reizen. Om te worden toegelaten, moeten zij tot nog toe een I-94
formulier inleveren, dat zij tijdens de vlucht naar de VS invullen.
Vanaf 1 augustus 2008 kunnen zij in plaats daarvan voor vertrek via
een website (https://esta.cbp.dhs.gov) het I-94 formulier digitaal
invullen. Daarop krijgen ze via deze website een reisautorisatie
(travel authorization), die een geldigheidsduur van twee jaar heeft.
Deze is gekoppeld aan de naam en het paspoortnummer van de reiziger.
Aan deze procedure zijn vooralsnog geen kosten verbonden. Reisbureaus
en luchtvaartmaatschappijen krijgen de mogelijkheid om de
reisautorisatie namens de reiziger aan te vragen.
Deze reisautorisatie wordt door DHS medegedeeld aan de
luchtvaartmaatschappij, die hierdoor weet of aan de passagier met
bestemming VS een instapkaart mag worden verstrekt. De reisautorisatie
is ook bekend bij de grenscontrole, waardoor de reiziger kan volstaan
met het overhandigen van het paspoort aan de controlerende ambtenaar.
In de meeste gevallen zal de reisautorisatie onmiddellijk worden
afgegeven. Niettemin wordt door DHS aangeraden om de aanvraag 72 uur
voor vertrek te doen, om er zeker van te zijn dat de toestemming op
tijd kan worden verleend. Daarnaast is het denkbaar dat ook iemand die
nog geen concrete plannen heeft om naar de VS te reizen, zich op
voorhand al van een reisautorisatie voorziet.
De periode na 1 augustus 2008 zal worden gebruikt om ervaring op te
doen met het nieuwe systeem. Geleidelijk aan zullen de I-94
formulieren verdwijnen. Het is de bedoeling dat ESTA met ingang van 11
januari 2009 verplicht wordt, waardoor er niet langer passagiers
zullen worden vervoerd die niet over een reisautorisatie beschikken.
De introductie van het ESTA wordt door de VS aan alle lidstaten van de
EU opgelegd. De VS is bevoegd om zulke maatregelen te nemen, daar het
immers gaat om de toelating tot het eigen grondgebied.
Nederland is voorstander van het zo snel mogelijk bewerkstelligen van
veilig visa-vrij reizen tussen alle EU lidstaten en de VS, met
inachtneming van het waarborgen van privacy. Nederland is van mening
dat het onwenselijk zou zijn als het ESTA een verkapt visumsysteem
wordt, of als er ten opzichte van het huidige I-94 formulier
uitbreiding van gevraagde gegevens plaatsvindt. Het voornemen van de
VS duidt er niet op dat hierin een wijziging plaatsvindt. Ten aanzien
van de gevraagde informatie, merkt Nederland op dat op het I-94
immigratie formulier (ook nu al) wordt gevraagd of een reiziger een
`communicable disease' (overdraagbare aandoening) heeft. Zo ja, dan
komt die persoon vooralsnog niet in aanmerking voor visumvrijstelling.
Nederland acht deze handelwijze discriminerend en stigmatiserend voor
mensen met HIV/AIDS. Nederland heeft deze kwestie reeds onder de
aandacht gebracht van de Europese Commissie, die dit heeft aangekaart
bij de VS. Voor meer informatie hierover verwijs ik u naar het
antwoord d.d. 8 april 2008 op uw Kamervragen van 28 februari jl. over
dit onderwerp.
Op 31 juli jl. heeft President Bush wijzigingen in de regelgeving
omtrent het inreisverbod voor HIV-positieven doorgeveord middels
ondertekening van `The President's Emergency Plan for AIDS Relief `
(PEPFAR). Door deze wijziging wordt het inreisverbod geschrapt.
Aangezien het hier niet om een wetswijziging gaat moet het
VS-ministerie van Volksgezondheid (DHHS) de regelgeving aanpassen
middels publicatie in het Federal Register, waarop door het publiek
commentaar kan worden geleverd. Na het consultatieproces worden de
`rules/regulations' vastgelegd en gepubliceerd als `final
rules/regulations' in het Federal Register. Op dit moment is nog niet
duidelijk wanneer het Ministerie van Volksgezondheid actie gaat
ondernemen. Mogelijkerwijs geschiedt zulks eerst na de
presidentsverkiezingen.
Tijdens de EU-VS ministeriële JBZ-Trojka van 13 maart jl. is met de VS
afgesproken dat de Europese Commissie op basis van een daartoe
strekkend mandaat namens de lidstaten zal onderhandelen met de VS over
de voorwaarden die de VS stellen voor toegang tot het gemoderniseerde
VWP, voor wat betreft de criteria die vallen onder de bevoegdheid van
de Europese Gemeenschap en/of de Europese Unie. De lidstaten zijn
bevoegd bilateraal te onderhandelen met de VS over de bevoegdheden die
behoren tot de nationale competentie. Dit is de zogenoemde twin track
benadering. Het ESTA valt binnen het onderhandelingsmandaat van de
Commissie. De onderhandelingen tussen de Commissie en de VS zijn eind
april jl. begonnen. De Commissie heeft voordat de onderhandelingen met
de VS over het EU-spoor begonnen met de VS afgesproken dat de
Gemeenschap de mogelijkheid behoudt vergelijkbare maatregelen voor de
VS in te voeren, conform het principe van reciprociteit.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
Ministerie van Buitenlandse Zaken