Ernst & Young Advisory
Wassenaarseweg 80
2596 CZ DEN HAAG
Postbus 90636
2509 LP DEN HAAG
Tel.: 070-3286666
Fax: 070-3244003
VERTROUWELIJK/PERSOONLIJK
Ministerie van VROM
t.a.v. de heer ir. J. van der Vlist, Secretaris Generaal
Kamercode C.05.63
Postbus 20951
2500 EZ Den Haag
Den Haag, 1 september 2008
Betreft: feitenonderzoek
Geachte heer Van der Vlist,
Momenteel voeren wij in uw opdracht een feitenonderzoek uit naar de totstandkoming van een
advertentie in de Volkskrant van 21 juni 1986. Deze advertentie betrof een steunverklaring
aan het weekblad Bluf!. De tekst daarvan werd op 19 juni 1986 aangeboden aan de Officier
van Justitie en verscheen vervolgens in advertentievorm op eerdergenoemde datum in de
Volkskrant. Een kopie van de volledige tekst van de advertentie is voor de goede orde bij dit
schrijven gevoegd. Onder de advertentietekst werden namen afgedrukt van 178 personen en
instanties. Daaronder bevond zich de naam van de huidige minister van VROM, mevrouw
Jacqueline Cramer. In de advertentie werd haar naam als volgt vermeld: "Jaqueline Kramer
(voorz. Milieudefensie)".
Conform de door u verstrekte opdracht richt ons onderzoek zich op de mogelijke
beantwoording van de volgende twee vragen:
1. Op welke wijze kwam de betreffende advertentie tot stand?
2. Op welke wijze kwam de naamsvermelding "Jaqueline Kramer (voorz. Milieudefensie)"
in de advertentie tot stand?
Omtrent de voortgang van ons onderzoek berichten wij u als volgt:
Teneinde relevante informatie te vergaren hebben wij inmiddels een aanzienlijk aantal
interviews kunnen uitvoeren. De te interviewen personen selecteerden wij enerzijds uit
de lijst met namen zoals die in de betreffende advertentie is afgedrukt. Anderzijds
benaderden wij personen die in de periode rond de datum van publicatie actief en/of
werkzaam waren binnen de organisaties van Bluf! en de Vereniging Milieudefensie. Voor
wat betreft de laatste groep richtten wij ons meer specifiek op toenmalige leden van het
bestuur en een aantal betrokken medewerkers. Daarnaast hebben wij onderzoek
uitgevoerd naar relevante documenten zoals die aan werden getroffen in de archieven
van Bluf! en de Vereniging Milieudefensie. Deze beide archieven zijn in beheer bij het
Internationale Instituut voor Sociale Geschiedenis te Amsterdam.
Ernst & Young Security & Integrity Services B.V. is statutair gevestigd te Rotterdam en geregistreerd bij de Kamer van Koophandel Amsterdam onder
nummer 24281098. In relatie tot Ernst & Young Security & Integrity Services B.V. wordt de term partner gebruikt voor een bestuurder van Ernst &
Young Security & Integrity Services B.V.
Op onze werkzaamheden zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin een beperking van de aansprakelijkheid is opgenomen. Deze algemene
voorwaarden zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel Rotterdam en zijn in te zien op www.ey.nl.
---
Het op ordentelijke wijze afwikkelen van de zogenaamde `hoor- en wederhoor
procedure', zoals wij die bij het verslaan en vastleggen van interviews dienen te
hanteren, belet ons om u op dit moment al van afrondende rapportage te voorzien. De
tijd die ons tot heden ter beschikking stond was bovendien te kort voor het volledig
uitvoeren van ons onderzoek. Wel kunnen wij u inmiddels informeren over het beeld
zoals dat zich vooralsnog, naar onze mening, uit ons onderzoek aftekent. Dit beeld
omschrijven wij als volgt:
Vrijwel geen der geïnterviewden uit de groep, wier naam onder de advertentie werd
vermeld, kan zich nog een duidelijk beeld vormen van de omstandigheden rond de
totstandkoming van de advertentie. Bij het merendeel van hen bestond geen herinnering
meer aan de advertentie en evenmin of, en zo ja hoe, zij werden uitgenodigd om de
advertentie door middel van naamsvermelding te willen steunen.
De geïnterviewden die betrokkenheid hadden bij het voorbereiden van de advertentie en
de plaatsing daarvan, geven aan dat geen van hen destijds daarover mevrouw
Jacqueline Cramer heeft benaderd en om steun en/of toestemming heeft gevraagd.
In de bestudeerde documenten uit de archieven van Bluf! en de Vereniging
Milieudefensie, zoals die ons momenteel ter beschikking staan, is geen bevestiging te
vinden voor het feit dat mevrouw Jacqueline Cramer persoonlijk met een vraag voor
steun en/of toestemming zou zijn benaderd, dan wel haar toestemming zou hebben
gegeven.
Na afronding van onze werkzaamheden zullen wij u afrondend informeren omtrent de
bevindingen uit ons feitenonderzoek.
Hoogachtend,
Ernst & Young Advisory
A.J.N. de Jong
Partner
Bijlage: Kopie van de oorspronkelijke advertentie van het weekblad Bluf! in de Volkskrant
van 21 juni 1986.
---
Bijlage 1
Kopie van de oorspronkelijke advertentie van het weekblad Bluf! in de Volkskrant van 21 juni
1986.
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer