Artsen zonder Grenzen


Teams bestrijden hepatitis E in noorden van Uganda

31/07/2008 13:40 -- Noordelijk Uganda heeft sinds november 2007 te kampen met een uitbraak van hepatitis E, een infectieziekte die wordt overgebracht via besmet water. Vooral zwangere vrouwen lopen risico. 10 tot 20 procent van hen sterft na besmetting. Er is geen vaccin of behandeling.

Geweld
Door de uitbraak is de situatie van de ontheemden in de kampen van noordelijk Uganda nog moeilijker geworden. In de afgelopen 20 jaar zijn de mensen massaal hun dorpen ontvlucht voor het geweld van de Lord's Resistance Army (Verzetsleger van de Heer), dat van 1986 tot 2006 het noorden terroriseerde. Alleen al in het district Kitgum leven 300.000 mensen in kampen.

© Julie Rémy Nauwelijks sanitair
`De kampen zijn een soort sloppenwijken op het platteland', zegt water-en-sanitatiedeskundige Matt Arnold van Artsen zonder Grenzen, die zes weken in Kitgum werkte. `Sommige kampen hebben nauwelijks sanitaire voorzieningen en overal liggen menselijke en dierlijke uitwerpselen. Het verbaasde me niet dat de ziekte uitbrak.'

Latrines
`Toen ik aankwam waren er in Madi Opei, één van de grootste kampen, al allerlei maatregelen genomen om de ziekte in te dammen. Onze teams hadden latrines gebouwd en waterkranen neergezet waar mensen hun handen konden wassen. Ook waren er teams bezig patiënten op te sporen en de bevolking voor te lichten over de ziekte en wat je ertegen kan doen.'

Inschatting
`Het doel van mijn bezoek was vooral een snelle inschatting te maken van de situatie in andere kampen. Het bleek dat er op papier wel veel geregeld was, maar dat in de praktijk mensen hun verantwoordelijkheid niet bleken te nemen.'

Toezicht
`Alle betrokken organisaties en de bevolking zijn veel te lang nalatig geweest. Er was te weinig toezicht op de bestaande programma's voor water en hygiëne. Toen de veiligheid verbeterde, schakelden de meeste hulporganisaties over op ontwikkelingsprogramma's. Daardoor kwam er veel minder aandacht voor wat er in de kampen gebeurde. Helaas is het probleem nu zo groot geworden dat het niet helemaal meer onder controle te krijgen is.'

Maatregelen
`Het lijkt er bovendien op dat deze uitbraak niet op de gewone manier verloopt. Meestal krijgen mensen de ziekte via besmet drinkwater, maar in dit geval lijkt het wel alsof de mensen elkaar direct besmetten. Dan zijn er andere maatregelen nodig om de uitbraak in te dammen. Er is niet zoveel bekend over hepatitis E. De maatregelen hadden grootschaliger en beter gecoördineerd moeten zijn. We hebben zelf de fout gemaakt ons in het begin alleen te richten op het behandelen van de zieken.'

Zwangere vrouwen
`Ook bij deze uitbraak zijn zwangere vrouwen het meest kwetsbaar. Halverwege mei overleed twee procent van de patiënten, maar onder zwangere vrouwen was dat percentage 20.'

Beginstadium
`In Madi Opei lijkt het er nu wel op dat de uitbraak over het hoogtepunt is. Het is niet helemaal te zeggen wat het effect is geweest van de acties die we hebben ondernomen, maar het is wel zeker dat ons werk andere epidemieën zal voorkomen. Cholera kan ook makkelijk toeslaan als de omstandigheden blijven zoals ze nu zijn. In andere regio's is de uitbraak nog in het beginstadium. Voorlopig zal de ziekte zich hier nog wel even verspreiden.'

Artsen zonder Grenzen in Uganda

Al 11.800 ernstig ondervoede kinderen behandeld in Zuid-Ethiopië --