Antwoord op Kamervragen over het uitzetten van exotische eekhoorns in Amersfoort
29 juli 2008 - kamerstuk
Directie Natuur
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Saten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA 's-GRAVENHAGE
uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum
4 juni 2008 2070821880
DN. 2008/1991 29 juli 2008
onderwerp bijlagen
Kamervragen over het uitzetten van
exotische eekhoorns in Amersfoort
Geachte Voorzitter,
Hierbij beantwoord ik mede namens de minister van Justitie vragen van het lid Van Gent
(GroenLinks) over het uitzetten van exotische eekhoorns in Amersfoort.
1
Kent u het bericht `Exotische eekhoorns in Vathorst'?1
Ja.
2
Wat zijn de mogelijke risico's en gevolgen van het uitzetten van dergelijke exoten voor de
flora en fauna?
Als de Japanse witbuikeekhoorn zich in Nederland vestigt, is het mogelijk dat deze soort
concurreert met de inheemse rode eekhoorn. De Japanse witbuikeekhoorn eet namelijk
hetzelfde voedsel en bevindt zich in vergelijkbare habitats. Daarbij heerst er onder de
inheemse rode eekhoorn een pokkenvirus, waarvoor sommige uitheemse eekhoorn-
soorten, zoals de grijze eekhoorn, immuun zijn. Zo'n uitheemse soort kan echter wel
drager zijn en het virus zo verspreiden onder de inheemse eekhoorns. Een goed voorbeeld
van de gevolgen van deze concurrentieslag is het uitzetten van de grijze eekhoorn in het
Verenigd Koninkrijk in het begin van de twintigste eeuw. De grijze eekhoorn verspreidde
zich in hoog tempo door het hele land, waarbij de rode eekhoorn in grote gebieden
verdween en nu nog slechts in gebieden met overwegend naaldbossen voorkomt.
3 en 6
Is het uitzetten van exotische eekhoorns een strafbaar feit? Zo ja, wordt er tegen de
uitzetter van de eekhoorns vervolging ingesteld? Zo neen, waarom niet?
1 http://www.ad.nl/utrecht/amersfoort/2334848/Exotische_eekhoorns_in_Vathorst.html
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
29 juli 2008 DN. 2008/1991 2
Zijn er na het uitzetten van de eekhoorns pogingen ondernomen om ze te vangen ten
einde de mogelijke schadelijke gevolgen te voorkomen? Zo neen, waarom niet en bent u
van plan dit te gáán doen?
Ja. Op grond van artikel 14, eerste lid, van de Flora- en faunawet is het verboden om
dieren in de vrije natuur uit te zetten. Overtreding van dit verbod is strafbaar gesteld in
artikel 1a, onder 2 van de Wet op de Economische delicten. Ten aanzien van het uitzetten
van de exotische eekhoorns in de wijk Vathorst te Amersfoort loopt momenteel nog een
onderzoek door de politie. Verder heb ik de overtreder gelast de eekhoorns zo snel
mogelijk weer te vangen. Hiertoe heb ik gebruik gemaakt van mijn bevoegdheid bestuurs-
dwang toe te passen. De initiatiefnemer heeft hieraan gehoor gegeven. Op dit moment
heeft de overtreder vier eekhoorns gevangen, drie eekhoorns zijn overleden.
De betreffende persoon krijgt twee weken de tijd om de nog niet teruggevonden dieren te
vangen en over te dragen. Voor het vangen moet een gespecialiseerd bedrijf ingeschakeld
worden. Wanneer de dieren niet binnen deze periode gevangen worden dan zal ik de
overige dieren laten vangen, indien dat redelijkerwijs nog mogelijk is. De kosten zijn voor
rekening van degene die de dieren heeft uitgezet.
4
Is het waar dat er voor het uitzetten van de eekhoorns contact is geweest tussen de
gemeente Amersfoort en degene die verantwoordelijk is voor het uitzetten van de dieren?
Zo ja, heeft de gemeente Amersfoort hierop contact opgenomen met de Algemene
Inspectie Dienst (AID) om melding te maken van het mogelijke uitzetten van de exoten?
Zo neen, waarom niet?
Ja, er is voor het uitzetten van de eekhoorns contact geweest tussen de gemeente
Amersfoort en degene die verantwoordelijk is voor het uitzetten. Deze is er door de
gemeente op gewezen dat het uitzetten van exotische eekhoorns strafbaar is en
onwenselijk vanuit het aspect van biodiversiteit en dierenwelzijn. De gemeente heeft niet
vooraf contact opgenomen met de AID omdat ze na het gesprek de stellige indruk had dat
van het uitzetten van deze eekhoorns zou worden afgezien. Als zodanig kwam de actie
voor de gemeente Amersfoort als een verrassing.
5
Was de AID op de hoogte van de voorgenomen uitzetting? Zo ja, waarom is er niet
opgetreden?
Nee, de AID is, nadat de eekhoorns waren uitgezet, op de hoogte gebracht.
7 en 8
Komt het vaker voor dat bewoners op eigen houtje (exotische) dieren uitzetten in hun
leefomgeving?
Wat is de stand van zaken wat betreft de beleidslijn invasieve soorten?
Datum Kenmerk Paraaf: Vervolgblad
29 juli 2008 DN. 2008/1991 3
Helaas komt het vaker voor dat exoten door hun eigenaar worden uitgezet. Om het aantal
gevallen waarin dit gebeurt te voorkomen of in ieder geval aanzienlijk te verminderen,
besteed ik aandacht aan voorlichting op dit punt. Ook wordt in het geval de overtreding
wordt geconstateerd strafrechtelijk en/of bestuurlijk gehandhaafd.
Verder heb ik, zoals u bekend, mijn beleidsvoornemens ten aanzien van invasieve exoten
12 oktober jl. naar de Tweede Kamer gestuurd. De Plantenziektenkundige Dienst (PD)
voert nu al een aantal risicoanalyses uit en zal dit vanaf 1 januari 2009 meer structureel
gaan doen. Omdat er verschillende exotische eekhoorns voorkomen in de Nederlandse
natuur heeft de PD een aantal maanden geleden aan de Vereniging voor Zoogdieren
gevraagd wat de risico's zijn van exotische eekhoorns. Uit de conceptrisicoanalyse blijkt
dat de Japanse eekhoorn als één van de risicovollere soorten wordt gezien.
DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,
G. Verburg
---- --
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit