Ook kartelondersteuners kunnen om clementie vragen
08-23 / 29-07-2008
Ook zakelijke dienstverleners die kartels ondersteunen, kunnen om
clementie vragen. Ze worden namelijk als deelnemer aan een kartel
aangemerkt. Dat blijkt uit een uitspraak van de Europese rechter in
eerste aanleg van 8 juli.
De clementieregeling is een belangrijk middel om kartels te
ontmaskeren. Op grond van deze regeling kan een karteldeelnemer
strafvermindering krijgen als hij het kartel meldt bij de NMa. De
karteldeelnemer die zich als eerste meldt, kan zelfs boetevrijstelling
krijgen.
In een kartel maken ondernemingen bijvoorbeeld afspraken over prijzen
of de onderlinge verdeling van de markt. Dat is verboden. Kartels
zorgen voor hogere prijzen, lagere kwaliteit en verminderen de prikkel
om te innoveren. Dat is slecht voor de consument.
Op 8 juli jongstleden wees de Europese rechter (het Gerecht van Eerste
Aanleg) een arrest in een kartelzaak van de Europese Commissie van
eind 2003. De Commissie veroordeelde toen vijf producenten van
organische peroxide wegens kartelvorming en legde hen boetes op van in
totaal zon 70 miljoen euro. AKZO ontliep als karteldeelnemer een boete
van 240 miljoen euro, omdat het bedrijf als eerste een
clementieverzoek had ingediend bij de Europese Commissie. AKZO maakte
gebruik van de Europese clementieregeling.
Bijzonder in deze zaak is dat de Commissie naast de producenten ook
een Zwitserse kartelondersteuner beboette. Deze ondernemer
ondersteunde het kartel jarenlang door onder meer belastende
documenten van de producenten te bewaren en de vluchten te boeken van
de karteldeelnemers wanneer zij heimelijk bijeen kwamen. Zo ontstonden
geen sporen bij de producenten. De Europese Commissie vond dat de
Zwitserse ondernemer ook een deelnemer aan het kartel was. Maar omdat
het de eerste keer was dat een kartelondersteuner werd beboet, legde
de Commissie een symbolische boete op van 1000 euro. De boete had
overigens aanzienlijk hoger kunnen uitpakken. Ze kan oplopen tot 10%
van de wereldwijde omzet van de onderneming. In het arrest van 8 juli
jongstleden heeft het Gerecht deze aanpak bekrachtigd.
Het komt overigens vaker voor dat zakelijke dienstverleners kartels
ondersteunen. De Commissie doet momenteel bijvoorbeeld onderzoek in
een wereldwijde kartelzaak in de markt voor olieslangen voor schepen.
Ook daarin leverde een zakelijke dienstverlener organisatorische
diensten aan het kartel. Deze ondernemer is in Groot-Brittannië voor
zijn diensten aan het kartel veroordeeld tot een celstraf.
De straffen in kartelzaken kunnen hoog zijn. De NMa kan naast de
ondernemingen ook de betrokken personen hoge boetes opleggen. De
deelnemers aan het kartel kunnen op grond van de clementieregeling
strafvermindering krijgen. Alleen de eerste melder kan
boetevrijstelling krijgen. Dit kan ook de kartelondersteuner zijn. Zie
voor meer informatie over de clementieregeling van de
NMa: http://www.nmanet.nl/nederlands/home/Bedrijven/Clementie/Biecht_u
w_kartel_op.asp
Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa)