Waterschap Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden



* Verkiezingen 2008

Jaarverslag Oppervlaktewater 2007:

Ecologische kwaliteit oppervlaktewater licht verbeterd ondanks woekerende exoten en teveel voedingsstoffen voor planten

24 juli 2008 - De ecologische kwaliteit van het oppervlaktewater in het gebied van De Stichtse Rijnlanden is ten opzichte van voorgaande jaren licht verbeterd. Dat blijkt uit het Jaarverslag Oppervlaktewater 2007.

Opvallend is dat er ondanks de diversiteit in het beheergebied toch een gebrek aan variatie in plantensoorten is. Dit komt onder andere door de te hoge voedselrijkdom en de wijze van beheer. Een aantal probleemexoten, zoals de Grote waternavel en de Amerikaanse knobbelkreeft zijn in ons gebied moeilijk te beteugelen. Uit monitoring blijkt dat het beheer en onderhoud van de natuurvriendelijke oevers beter kan. De optimalisatie van de rioolwaterzuiveringsinstallaties in 2008 zal naar verwachting een bijdrage leveren aan het verminderen van de voedselrijkdom. Dankzij de grote hoeveelheid regen is er veel meer water afgevoerd dan normaal.

Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden is binnen haar beheergebied verantwoordelijk voor veilige dijken, schoon oppervlaktewater en droge voeten. Om inzicht te krijgen in de toestand van het oppervlaktewater worden metingen verricht. In 2006 zijn de monitoringsprogramma's van het waterschap ten behoeve van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) aangepast. In het Jaarverslag oppervlaktewater worden de fysisch chemische, biologische en waterkwantiteit monitoringsdata van het jaar 2007 gerapporteerd.

Waterkwaliteit: teveel voedingsstoffen werken negatief op een goede ecologie

Een groot knelpunt voor een goede ecologie zijn hoge gehalten stikstof- en vooral fosforhoudende verbindingen. Te veel van deze voedingsstoffen in het oppervlaktewater hebben een stimulerende werking op de groei van kroos en algen. Door te veel kroos of algen wordt de lichtinval beperkt waardoor ondergedoken waterplanten niet meer kunnen groeien. Een dikke afdekkende krooslaag beperkt ook de opname van zuurstof vanuit de lucht. Vooral in stilstaande wateren kan dit leiden tot zuurstofloze omstandigheden waardoor vissen en anderen organismen sterven. De te hoge concentraties voedingsstoffen in het gebied van het waterschap worden niet of nauwelijks veroorzaakt door de kwaliteit van het inlaatwater, maar hebben hun oorsprong in het gebied zelf. Effluentlozingen van rioolwaterzuiveringsinstallaties en uit- en afspoeling van meststoffen zijn de oorzaak van de te hoge concentraties stikstof- en fosforhoudende verbindingen in het water. De optimalisatie van de rioloolwaterzuiveringsinstallaties in 2008 zal naar verwachting een bijdrage leveren aan het verminderen van de voedselrijkdom.

Net als voorgaande jaren voldoet het zware metaal koper niet aan de norm en doen zich incidenteel lokaal problemen voor met een aantal bestrijdingsmiddelen.

Woekerende exoten moeilijk te beteugelen

De ecologie is gemiddeld gezien in 2007 iets beter dan in 2006. Een goede verklaring hiervoor ontbreekt. Wellicht heeft het warme voorjaar een positieve invloed gehad op een snellere ontwikkeling van planten en dieren. De vegetatie is nog steeds vrij arm aan soorten en bedekking. De voedselrijkdom en het beheer zorgen voor weinig onderscheid in plantengemeenschappen in een toch vrij divers beheergebied. Natuurvriendelijke oevers dragen positief bij aan de diversiteit, echter de huidige staat laat veel te wensen over en hier moet het beheer en onderhoud op aangepast worden. Het (massaal) voorkomen van een aantal exoten werkt negatief op het voorkomen van inheemse soorten. De probleemexoten moeten daarom bestreden worden.

Waterkwantiteit: meer dan 100 miljoen m3 afgevoerd

De betrouwbaarheid van de aanvoer- en afvoergegevens is sterk verbeterd (o.a. minder uitval van metingen). Er is aanzienlijk meer water afgevoerd dan voorgaande jaren (>100 miljoen m3). Dit komt doordat de zomer opvallend nat was, maar in april is er daar en tegen juist extreem weinig neerslag gevallen (0 mm). Door de hoge temperatuur in april was de verdamping gedurende het hele groeiseizoen hoog. Voor kwel en wegzijging wordt al jaren gebruik gemaakt van globale landelijke schattingen. Volgend jaar (2009) worden deze cijfers geactualiseerd met het nieuwe hydrologische modelinstrumentarium van het waterschap.

Meer informatie

Het jaarverslag oppervlaktewater 2007 is te downloaden via het Digitaal loket > Folders en brochures > Schoon water: Jaarverslag Oppervlaktewater 2007 (2,8 Mb) (pdf).
Een papieren versie is aan te vragen bij bureau communicatie, telefoon: (030) 634 59 49.