Ministerie van Defensie


16-07-2008

Antwoord op Kamervragen over het aantal Nederlandse militairen in Uruzgan

Vraagsteller: Leden Peters (GroenLinks), Van Bommel en Poppe (beiden SP)

Beantwoording vragen van de leden Peters, Van Bommel en Poppe over het aantal Nederlandse militairen in Uruzgan

Bijgaand gaan u toe de antwoorden op de schriftelijke vragen van de leden Peters, Van Bommel en Poppe over het aantal Nederlandse militairen in Uruzgan (inhuur van particuliere beveiliging door de Nederlandse missie in Uruzgan en ambassade Kabul). Deze vragen werden ingezonden op 25 juni 2008, met kenmerk 2070823770.

DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN,

drs. M.J.M. Verhagen

DE MINISTER VAN DEFENSIE,

E. van Middelkoop

Vragen van de leden Peters (GroenLinks), Van Bommel en Poppe (beiden SP) aan de ministers van Buitenlandse Zaken en van Defensie over de antwoorden van de minister van Defensie over het aantal Nederlandse militairen in Uruzgan. (Ingezonden 25 juni 2008)

Vraag 1
In welke verhouding staat het salaris van leden van Afghan Security Guides (ASG) van ongeveer 200 USD per maand tot de salarissen van de Afghaanse politie en het Afghaanse leger? 1)

Het salaris van een reguliere politie agent (AUP) is recent opgehoogd van 70 USD naar 100 USD per maand. Deze ophoging is in de praktijk echter nog niet overal doorgevoerd. Het salaris van een reguliere Afghaanse soldaat (ANA) is 100 USD per maand.

Vraag 2
Uit welke stammen komen de ASG's en uit welke provincie? Uit welke stam en provincie komt hun commandant? Zijn de ASG's gelieerd aan stammen in Uruzgan? Zo ja, welke? Hoe schat u het risico in dat de inhuur van de ASG's bepaalde stammen bevoordeelt en daarmee de goed bestuursituatie in de regio verstoort?

De op Kamp Holland werkzame ASG's zijn voor het merendeel niet afkomstig uit Uruzgan zelf, maar uit een verscheidenheid aan provincies. Zij zijn niet gelieerd aan specifieke stammen in Uruzgan. Het inhuren van ASG's voor bewakingstaken brengt geen risico met zich mee van verstoring van de tribale verhoudingen in Uruzgan en evenmin van het Afghaanse bestuur in de regio.

Vraag 3
Wat is de duur van het contract dat u met de ASG's hebt gesloten? Wat is de reden dat de voorwaarden waaronder de ASG's worden ingehuurd, vastgelegd zijn per individueel lid? Betekent dat in de praktijk dat u met ongeveer 250 ASG's een arbeidscontract afsluit? Zo ja, zijn de contracten identiek en indien dat niet zo is, waarom niet?

Nederland sluit met de bewakers van ASG individuele arbeidscontracten. Beveiligers kunnen individueel worden aangesproken op het overtreden van de in het contract als verbindende voorwaarde vastgelegde richtlijnen en instructies. De verschillen in de arbeidscontracten van individuele bewakers liggen primair in de functieomschrijving, de verantwoordelijkheden en het salaris. De contracten hebben een looptijd van een jaar. De contracten worden automatisch be ëindigd bij het einde van de Nederlandse militaire bijdrage in Uruzgan.

Vraag 4
Waarom neemt u de particuliere militaire ondernemingen, die onder meer wachtlopen, niet op in de bepaling van de functionele sterkte en waarom wordt een extra wachtpeloton wel daarbij opgeteld? Bent u bereid de particuliere militaire ondernemingen die functies voor de Nederlandse krijgsmacht vervullen ook bij de functionele sterkte te rekenen? Zo neen, waarom niet?

De functionele sterkte betreft, per definitie, alleen het Nederlandse uitgezonden militaire personeel. Een wachtpeloton wordt dan ook tot de functionele sterkte gerekend. Lokaal ingehuurde werknemers voor ondersteunende taken zoals bewaking, maar bijvoorbeeld ook transport of constructie, worden daar niet toe

gerekend.

Vraag 5
Wat gebeurt er met deze ASG's na het vertrek van Nederland uit Uruzgan? Hoe schat u het risico u dat de ASG's dan voortgaan als illegale militie?

De contracten met de ingehuurde beveiligers worden beëindigd bij het einde van de Nederlandse militaire bijdrage in Uruzgan. Daarmee komt echter niet automatisch een einde aan de ISAF-presentie in Uruzgan en het is dan ook mogelijk dat de ASG-werknemers ook onder een nieuwe "lead nation" zullen worden ingehuurd voor beveiligingstaken.

Indien dit niet het geval is, zullen zij elders emplooi vinden, dan wel terugkeren naar de provincies waaruit zij afkomstig zijn. De ASG is geen homogene entiteit maar bestaat uit niet-lokale ingehuurde krachten uit verschillende delen van Afghanistan met weinig binding met Uruzgan. Het risico dat ASG-leden na het vertrek van Nederland voortgaan als illegale militie wordt dan ook als laag ingeschat.

Vraag 6
Klopt de waarneming tijdens het laatste troepenbezoek van de vaste commissie voor Defensie aan Kandahar en Uruzgan dat ook toeleveranciers bij de bevoorrading van Kamp Holland en andere ISAF-bases Afghaanse privé milities inhuren voor beveiliging van de konvooien? Worden hiervoor onder meer de troepen van krijgsheer Matiullah Khan, de neef van voormalige gouverneur Jan Mohammad Khan ingezet en heeft Nederland zich beijverd voor de verwijdering van Matiullah Khan als commandant van de High Way Police, omdat hij als stoorzender voor het bestuur en de stabiliteit van Uruzgan werd gezien. Betaalt Nederland nu (indirect) voor de troepen van Matiullah Khan? Zo ja, hoeveel?

Zoals eerder gesteld in antwoorden op de vragen van de vaste commissie voor Defensie naar aanleiding van de regeringsreactie op het AIV-advies over de inzet van civiele dienstverleners in operatie (Kamerstuk 31 200 X, nr. 132 ), wordt het brandstoftransport naar Uruzgan uitgevoerd door een lokale onderaannemer. Deze onderaannemer is in dienst van een civiele dienstverlener, die wordt ingehuurd door het NAVO Joint Forces Command Brunssum. De verantwoordelijkheid voor de inhuur van dit personeel ligt vooral bij de werkgever. ISAF onderhoudt veelvuldig contact met deze civiele dienstverlener, over alle relevante aspecten van het transport.

De Kandak Amniante Urugzan, ofwel Highway Police Uruzgan, van kolonel Matiullah Khan is verantwoordelijk voor de beveiliging van de route tussen Kandahar en Tarin Kowt. Deze eenheid valt niet onder de Provinciaal Gouverneur maar rechtstreeks onder de politiechef van de gehele zuidelijke regio. Daarnaast beschikt Mattiullah ook over manschappen die tegen betaling particuliere beveiligingstaken uitvoeren.

Er is geen formele relatie tussen de door de NAVO ingehuurde civiele dienstverlener en Matiullah Kahn. Gezien de verantwoordelijkheid van de KAU van Matiullah Khan voor de veiligheid van de route van Kandahar naar Uruzgan moge duidelijk zijn dat deze organisatie een rol speelt (direct of indirect) bij de beveiliging van de brandstoftransporten. Daar dit een normale taak van de KAU betreft, wordt deze hiervoor niet betaald door ISAF.

Het is niet juist dat Nederland zich heeft beijverd voor de verwijdering van Matiullah Khan als commandant van de Highway Police. Wel heeft Nederland in het verleden bezwaar gemaakt tegen een aanstelling van Mattiullah als provinciaal politiecommandant omdat dit de tribale balans in Uruzgan zou verstoren. In april 2008 is de politiebezetting over heel Afghanistan herzien. Daarbij is onduidelijkheid ontstaan over de positie van de Highway Police in Uruzgan. Nederland dringt er bij de Afghaanse autoriteiten op aan dat de status van de Highway Police op korte termijn wordt opgehelderd.

Vraag 7
Klopt het dat Matiullah Khan voor de beveiliging van konvooien voor ISAF vooral milities afkomstig uit één stam, de Popalzai-stam van president Karzai en Jan Mohammad Khan, inzet? Hoe reageren andere stammen uit Uruzgan daarop? Klopt het dat die bij het Provinciaal Reconstructie Team (PRT) geklaagd hebben dat de Popalzai-stam hiermee onevenredig wordt bevoordeeld en dat zij hebben aangeboden de konvooien voor lagere bedragen te beveiligen? Zo ja, wat is hiermee gedaan?

De KAU van Matiullah Khan bestaat inderdaad vooral uit Popolzai-stamleden, maar bevat ook een substantieel

deel niet-Popolzai-leden, zoals Barakzai, A chakzai en Tokhi. In een tribale samenleving is het gebruikelijk dat de veiligheid langs tribale lijnen wordt geregeld. Bij het PRT zijn geen klachten ingediend door andere stammen over de samenstelling van de KAU.

Vraag 8
Zijn de milities van Matiullah Khan legaal? Vallen zij onder Disbandment of Illegal Armed Groups (DIAG), het programma voor ontwapening van illegale milities?

De KAU is geen militie maar onderdeel van de Afghaanse veiligheidsstructuur en is als zodanig opgenomen in de loonlijst van het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken.

De KAU valt dan ook niet onder het DIAG-programma. De KAU is echter wel afkomstig uit een eenheid van de Afghan Military Forces (AMF) die het Disarmament Demobilisation Reintegration (DDR) programma heeft doorlopen en vervolgens is omgevormd tot Afghan Higway Police.

De Highway Police wordt gaandeweg geïntegreerd in de Afghan Uniformed Police (AUP). In de meeste provincies is dat proces voltooid, in Uruzgan nog niet. Zoals hierboven gesteld, is met de landelijke herziening van de politiebezetting onduidelijkheid ontstaan over de status van de KAU. Nederland dringt er bij de Afghaanse autoriteiten op aan dat deze onduidelijkheid spoedig wordt opgehelderd.

Vraag 9
Deelt u het oordeel, dat inzet en (indirecte) betaling van de troep en van Matiullah Khan een negatief effect hebben op het goed bestuur en de stabiliteit in het Zuiden? Zo neen, waarom niet?

De KAU is, momenteel meer dan enige andere politieorganisatie, in staat in een behoorlijke mate te zorgen voor de beveiliging van de route richting Kandahar en voor de fysieke veiligheid van konvooien die over die weg reizen. De (veilige) doorgang van personen en goederen van en naar Uruzgan is een essentië le voorwaarde voor de wederopbouw en economische ontwikkeling van de provincie Uruzgan.

Vraag 10
Waarom heeft u ter beveiliging van de Nederlandse ambassade in Kaboel particuliere beveiligers ingehuurd? Sinds wanneer is dat het geval? Gaat het hierbij om een Afghaanse onderneming of een buitenlands danwel Nederlands bedrijf?

Vraag 11
Wat is het verschil in het beveiligen van de diplomatieke compound te Kaboel en de beveiliging van de ambassade? Is het bedrijf dat eerstgenoemde werkzaamheden verricht een Afghaanse onderneming of een buitenlands danwel Nederlands bedrijf? Worden de leden van deze bedrijven op dezelfde wijze gecontracteerd als de leden van de ASG's? Indien neen, wat is het verschil?

Vraag 12
Kunt u aangeven of één van deze twee bedrijven FBG International Security is? Zo ja, welke? Indien neen, wat is de taak die FBG International Security voor Nederland uitvoert, daar de Zwitserse NGO 'Swiss Peace' hen in een rapport noemt? 2)

In verband met de bijzondere veiligheidssituatie te Kaboel, huurt Nederland in aanvulling op de beveiliging door het gastland al geruime tijd particuliere beveiliging in voor de Nederlandse ambassade. Het gaat hierbij om een Nederlands en een Afghaans bedrijf. Bij het beveiligen van de diplomatieke compound gaat het primair om objectbeveiliging. Bij de beveiliging van de ambassade gaat het ook om persoonsbeveiliging van de ambassadestaf. Ieder contract is optimaal aangepast aan het specifieke karakter van de opdracht, de desbetreffende taken en de daarbij horende omstandigheden. Geen van deze bedrijven is FBG International Security.

1) Aanhangsel Handelingen nr. 2727, vergaderjaar 2007-2008 2) Zie blz 72 van "Private Security Companies and Local Populations. An exploratory study of Afghanistan and Angola", Swiss Peace, november 2007. Zie
http://www.reliefweb.int/rw/RWFiles2007.nsf/FilesByRWDocUnidFilename/SIRU-78V8TD- full_report.pdf/$File/full_report.pdf


---- --