Brussel, 17 juli 2008
Consumenten: de EU neemt strenge maatregelen tegen afzetterij met beltonen
Europees commissaris voor Consumenten, mevrouw Meglena Kuneva, heeft vandaag
de resultaten bekendgemaakt van een onderzoek van websites in de hele EU die
mobieletelefoondiensten zoals beltonen en wallpapers
(bureaubladachtergronden) aanbieden. Meer dan 500 websites in de 27
lidstaten, Noorwegen en IJsland werden onderzocht en 80% van de
gecontroleerde sites moest verder worden onderzocht op vermoedelijke
inbreuken op de EU-consumentenregels. Veel websites waren op kinderen en
jongeren gericht. Een paar van de vastgestelde problemen: onduidelijke
prijsinformatie met onvolledige prijzen en prijzen excl. taksen, en
consumenten die zich er niet van bewust zijn dat zij zich ergens op
abonneren. Heel wat websites vermelden de verplichte contactgegevens van de
handelaar slechts gedeeltelijk. Andere problemen houden verband met
misleidende informatie: essentiële informatie is verborgen in de heel kleine
lettertjes, is moeilijk te vinden op een website, of het woord "gratis"
wordt gebruikt om consumenten met contracten op lange termijn te binden. De
ernst van de inbreuken varieert. In Europa zijn er meer dan 495 miljoen
mobiele telefoons in omloop. Volgens de schattingen maakten in 2007 beltonen
alleen al 29% van de totale Europese markt voor mobiele inhoud uit (dat is
ongeveer 10% meer dan in 2006). De waarde van de Europese verkoop van
beltonen in 2007 wordt op 691 miljoen euro geschat. Zeven landen (Noorwegen,
Finland, Zweden, Letland, IJsland, Roemenië en Griekenland) publiceren de
namen van de websites waarvan zij hebben vastgesteld dat deze
onregelmatigheden vertonen (MEMO/08/516).
"Deze maatregel op het niveau van de EU is een rechtstreekse reactie
op de honderden klachten van consumenten bij nationale instanties.
Veel te veel mensen worden het slachtoffer van dure verrassingen door
mysterieuze kosten, vergoedingen en beltoonabonnementen waarvan zij
het bestaan pas ontdekken wanneer zij hun mobieletelefoonrekening te
zien krijgen. In heel Europa zullen handhavingsmaatregelen worden
getroffen om elk van die handelaars op te sporen. Maar vooral tieners
en kinderen moeten de duidelijke boodschap meekrijgen: wees op jullie
hoede! Lees vooral de kleine lettertjes! Er zijn ook veel eerlijke
handelaars, maar om veilig te spelen wanneer je deze diensten koopt,
moet je telkens weer de kleine lettertjes lezen om er zeker van te
zijn dat je je niet abonneert op iets wat je niet wilt."
De bezemactie
De "bezemactie" is een nieuwe soort onderzoeks- en
handhavingsmaatregel in de EU. De lidstaten voeren tegelijkertijd
gecoördineerde controles van webpagina's uit om inbreuken op de
consumentenwetgeving in een bepaalde sector op te sporen.
Zij nemen contact op met operatoren bij wie zij onregelmatigheden
vermoeden en vragen hen hun standpunt uiteen te zetten en/of de
situatie recht te zetten.
De "bezemactie" voor mobiele diensten vond plaats tussen 2 en 6 juni.
Handhavingsinstanties in heel Europa onderzochten websites die mobiele
diensten aanbieden op vermoedelijke inbreuken op de
EU-consumentenwetgeving - de richtlijn betreffende oneerlijke
handelspraktijken (Richtlijn 2005/29/EG); de richtlijn betreffende
verkoop op afstand (Richtlijn 1997/7/EG) en de richtlijn inzake
elektronische handel (Richtlijn 2000/31/EG).
Resultaten
De "bezemactie" was gericht op 3 soorten praktijken in de sector
mobiele diensten die de rechten van de consument aantasten
(onduidelijke informatie over de prijs van het aanbod, gebrekkige
informatie over de handelaar en misleidende reclame).
* 80% van de gecontroleerde websites wordt verder onderzocht. In
totaal werden 558 websites gecontroleerd; daarvan moeten 466
websites verder worden onderzocht. In 76 gevallen is mogelijk
grensoverschrijdende samenwerking tussen verschillende nationale
instanties nodig: het zijn gevallen voor het Consumer Protection
Co-operation Network (CPC). Zie (MEMO/08/516) voor de verdeling
per land.
* 50% van de gecontroleerde websites was op kinderen gericht (279
van de 558 websites). Deze websites maakten gebruik van personages
uit kindertekenfilms of bekende tv-figuren of vereisten ouderlijke
toestemming. Ook bij deze sites werden evenveel onregelmatigheden
(80%) vastgesteld.
* Veel websites vertoonden diverse onregelmatigheden. De cijfers
zijn als volgt (zie MEMO/08/516 voor meer details):
* Bijna 50% van alle gecontroleerde sites vertoonde een
onregelmatigheid wat de informatie over de prijs van het aanbod
betrof (268 websites van de 558). Op veel websites zijn de prijzen
en de ermee verband houdende kosten en vergoedingen niet duidelijk
of helemaal niet vermeld - tot de consument zijn telefoonrekening
ontvangt. De prijzen omvatten niet alle taksen en in het geval van
een abonnement wordt het woord "abonnement" niet duidelijk vermeld
of is het niet duidelijk hoe lang het abonnement loopt.
* Op meer dan 70% van alle gecontroleerde websites werd niet alle
informatie vermeld die nodig is om contact op te nemen met de
handelaar - de naam van de handelaar, het geografische adres of de
contactgegevens waren onvolledig (399 van de 558 websites). Dat
druist in tegen de EU-wetgeving: volgens de richtlijn inzake
elektronische handel (Richtlijn 2000/31/EG) moeten de
contactgegevens van de dienstverlener en een e-mailadres worden
vermeld.
* Meer dan 60% van de gecontroleerde websites presenteerde de
informatie op een misleidende manier (344 van de 558 websites).
Informatie over het contract is beschikbaar op de site, maar is
verborgen in de kleine lettertjes of is moeilijk te vinden.
Goederen en diensten worden als "gratis" geadverteerd, maar de
consument wordt misleid en constateert later dat er kosten zijn of
dat hij door een contract gebonden is.
Wat gebeurt hierna?
De nationale instanties zullen contact opnemen met de ondernemingen en
hen verzoeken de vastgestelde problemen toe te lichten of te
corrigeren. Doen zij dat niet, dan kunnen gerechtelijke stappen worden
ondernomen die tot boetes of tot sluiting van de website kunnen
leiden.
Voor grensoverschrijdende gevallen zullen de nationale instanties
samenwerken met collega's van andere instanties in de EU. De
instanties wordt verzocht tijdens het eerste semester van 2009 verslag
uit te brengen over de geboekte vooruitgang.
European Union