Buma/Stemra
Beschikking Europese Commissie over klacht RTL/Music Choice tegen
CISAC: Besluit van de EU geen belemmering voor vestiging van
monopolies op Europees niveau
16-7-2008
De Commissie moet nu volgende stap zetten en de
concurrentievervalsende handelingen van de drie grootste
muziekauteursrechtenorganisaties in Europa en de belangrijkste
muziekuitgevers aanpakken.
Brussel, 16 juli 2008 - Buma/Stemra ondersteunt het besluit van de
Europese Commissie dat is gericht op het wegnemen van de obstakels
voor een pan-Europees licentiesysteem voor de exploitatie van
muziekauteursrechten waarbij het inkomen van de muziekauteur en
uitgever gewaarborgd blijft door het toepassen van de tarieven in het
land van bestemming. Het besluit dat de Europese Commissie vandaag
heeft genomen in de zaak die RTL/Music Choice heeft aangespannen tegen
Cisac en 24 Europese muziekauteurs-rechtenorganisaties maakt een einde
aan jarenlange onzekerheid. Echter, Buma/Stemra waarschuwt voor het
gevaar van oneerlijke concurrentie, die door de uitspraak van de
Europese Commissie niet wordt voorkomen.
De verklaring van de Nederlandse muziekauteursrechtenorganisatie is
een reactie op de uitspraak van de Europese Commissie van vandaag om
de EU mededingingsregels toe te passen op de wederkerigheids
contracten die zijn overeengekomen tussen alle Europese
muziekauteursrechtenorganisaties. Buma/Stemra gelooft dat aanpassingen
in de bestaande wederkerigheids contracten onvermijdelijk zijn vanwege
de ontwikkeling van nieuwe technologie en distributiemethoden.
"Buma/Stemra ondersteunt het besluit om obstakels die de concurrentie
tussen incasso-organisaties belemmeren, uit de weg te ruimen - dat
wordt ook opgelegd door de EU-wetgeving. De beschikking naar
aanleiding van de klacht in de zaak RTL/Music Choice/CISAC is een
logische en voorspelbare aanpassing in de huidige spelregels die
gelden voor grensoverschrijdende licensering van muziekwerken", aldus
Cees van Rij, directeur Juridische Zaken en New Business Development
bij Buma/Stemra. "De Commissie heeft de onderlinge afspraken verboden
die muziekgebruikers zoals internationale omroeporganisaties,
mobiele-telefoonondernemingen en aanbieders van online muziek ertoe
verplichtten bij elke nationale muziekauteursrechtenorganisatie een
licentie aan te vragen voor elk land waar zij repertoire willen
exploiteren. Het besluit impliceert echter niet dat
muziekauteursrechtenorganisaties alle onderlinge
samenwerkingsverbanden moeten opzeggen. Bestaande regelingen tussen
afzonderlijke muziekauteursrechten-organisaties kunnen en zullen naar
alle waarschijnlijkheid worden voortbestaan. De beschikking in de
CISAC-zaak zal niet automatisch felle concurrentie tot gevolg hebben
ten koste van de inkomsten van rechthebbenden zoals sommige
commentatoren voorspellen."
CISAC beschikking biedt geen oplossing voor ontwikkeling nieuwe markt
De beschikking maakt een einde aan jaren onzekerheid, maar geeft geen
duidelijkheid omtrent een veel grotere dreiging voor een open en vrije
markt: de voornaamste muziekuitgevers ontrekken hun commercieel meest
succesvolle (in de praktijk het Anglo-Amerikaanse) repertoire aan het
netwerk van kleine en middelgrote muziekauteursrechtenorganisaties in
Europa voor online en mobiele exploitaties. In plaats daarvan beleggen
ze de exploitatie van deze `commercieel interessante' rechten
exclusief bij de grootste muziekauteursrechtenorganisaties in Europa,
in Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië. Hierdoor kunnen de
kleinere muziekauteursrechtenorganisaties niet mee concurreren bij het
licenseren van pan-Europese muziekgebruikers. Deze concentratie van de
markt is niet het onderwerp van de beschikking van vandaag maar is een
direct effect van de Aanbeveling betreffende het collectieve
grensoverschrijdende beheer van auteursrechten en naburige rechten ten
behoeve van rechtmatige onlinemuziekdiensten van oktober 2005 die
sterk is bekritiseerd door diverse Europese lidstaten, het Europese
Parlement, kleine en middelgrote muziekauteursrechten- organisaties en
omroep, internet -en telecombedrijven.
Gerealiseerd moet worden dat dit model waarbij grote muziekuitgevers
exclusief mandaten uitgeven voor de online en mobiele markt, zal
fungeren als een blauwdruk voor de uitbreiding naar radio en tv.
Online muziekgebruik vormt weliswaar nog steeds een relatief klein
percentage van de omzet, maar dit aandeel groeit snel. Wanneer men de
omzet uit radio en tv, waar met name gebruik gemaakt wordt van
commercieel (anglo-amerikaans) repertoire, daarbij optelt, zullen deze
aandelen digtaal en RTV muziekgebruik bij de meeste
muziekauteursrechten-organisaties stijgen naar 60 tot 70% van de
totale omzet. Het wegvallen van deze inkomsten bij de kleinere
muziekauteursrechtenorganisaties legt ze in feite volledig lam. De
kosten voor incasso van het lokale en het meer gespecialiseerde
repertoire worden onbetaalbaar en de bijdragen aan promotie van het
locale muziekrepertoire zal worden uitgehold, met als grote verliezer
de diversiteit van onze Europese muziekcultuur.
De oplossing
Op de middellange termijn is Buma/Stemra ervan overtuigd dat de
Europese instellingen de uitgangspunten op dit terrein dienen op te
pakken met een verstrekkende formele richtlijn met de volledige
uitgangspunten (zoals voorgesteld door het Europese Parlement in de
Lévai resolutie van maart 2007 met betrekking tot de aanbeveling van
oktober 2005):
* Behoud van het systeem van wederkerigheidsovereenkomsten tussen
nationale organisaties
* Beschikbaarstelling van het wereldrepertoire aan alle
muziekauteursrechtenorganisaties
* Preventie van exclusiviteitsovereenkomsten tussen de voornaamste
muziekuitgevers en een paar (grote)
muziekauteursrechtenorganisaties
* Introductie van concurrentie tussen
muziekauteursrechtenorganisaties op basis van kwaliteit en
efficiëntie van de diensten, dus niet op het vlak van de inkomsten
van de muziekauteurs
* De inning van royalties op basis van de vergoeding die geldt voor
het land waar het auteursrecht wordt geëxploiteerd (ook wel bekend
als het "bestemmingslandprincipe) om neerwaartse druk op de
inkomsten van auteurs te voorkomen
* Eén loket voor muziekgebruikers die een licentie voor het
wereldrepertoire willen afsluiten voor muziekgebruik in meerdere
territoria in Europa
Deze exclusiviteitsmandaten hebben geleid tot de oprichting op
Europees niveau van drie of vier concurrentievervalsende
muziekkolossen ten behoeve van de entertainmentdriehoek Los
Angeles-New York-London. De aanbeveling uit 2005 en de effecten
daarvan zijn zwaar bekritiseerd door 21 kleine en middelgrote
incasso-organisaties en het Europese Parlement omdat deze
concurrentievervalsend werkt en een rampzalige uitwerking heeft op de
culturele verscheidenheid in Europa. De antitrustbeschikking van
vandaag richt zich niet op deze verontrustende ontwikkeling, in feite
worden de inspanningen van de Commissie de concurrentie te bevorderen
al bij voorbaat ondergraven door de aanbeveling van 2005.
Buma/Stemra heeft een klacht ingediend bij de antitrustinstanties van
de Commissie ten aanzien van de concurrentievervalsende acties van
CELAS, een samenwerkingsverband opgericht door de
muziekauteursrechtenorganisaties in Duitsland en Groot-Brittannië voor
de exclusieve vertegenwoordiging van het internationale repertoire van
EMI Music Publishing bij online en mobiele exploitatie. Nu de
beschikking aangaande CISAC is vrijgegeven, kan de Commissie hopelijk
de klacht in behandeling nemen.