April 2008 08.174.02 Meteoclausule Schiphol 2007
Uitvoering van de meteoclausule voor de handhaving
24-04-2008 08.174.02 pag. 0/13
Meteoclausule Schiphol 2007
Uitvoering van de meteoclausule voor de handhaving
In opdracht van:
De Inspectie Verkeer en Waterstaat
To70 B.V.
Postbus 43001
2504 AA Den Haag
tel. +31 (0)70 3922 322
fax +31 (0)70 3658 867
E-mail: info@to70.nl
Door:
Kjeld Vinkx
Den Haag, april 2008
24-04-2008 08.174.02 pag. 1/13
Inhoudsopgave
1 Inleiding.....................................................................................................................................................3
2 Achtergrond.............................................................................................................................................4
3 Vraagstelling en uitgangspunten......................................................................................................7
4 Werkwijze..................................................................................................................................................8
5 Resultaten...............................................................................................................................................10
6 Conclusies...............................................................................................................................................11
24-04-2008 08.174.02 pag. 2/13
1 Inleiding
In opdracht van de Inspectie Verkeer en Waterstaat heeft To70 voor het gebruiksjaar 2007 de
meteoclausule uitgewerkt. De aanleiding voor de opdracht is dat in enkele handhavingspunten
de geluidbelasting in het gebruiksjaar 2007 hoger was dan de grenswaarden in die punten.
In de regelgeving voor Schiphol zijn grenzen gesteld aan de jaarlijkse geluidbelasting van het
vliegverkeer. Onderdeel daarvan zijn de grenswaarden in handhavingspunten in de omgeving
van Schiphol. In het gebruiksjaar 2007 was de feitelijke geluidbelasting in enkele punten hoger
dan de grenswaarden voor die punten. In dat geval schrijft de regelgeving voor dat voor die
punten nieuwe waarden berekend worden op basis van de meteorologische omstandigheden
zoals die zich in het gebruiksjaar hebben voorgedaan. De berekende nieuwe waarden komen
dan in de plaats van de oorspronkelijke grenswaarden (met als uitzondering dat deze niet 1
dB(A) hoger mogen zijn dan de oorspronkelijke waarden). Het gebruik van nieuwe waarden in
het geval dat de geluidbelasting in een gebruiksjaar in een handhavingspunt hoger is dan de
oorspronkelijke grenswaarden, wordt ook de meteoclausule genoemd.
To70 heeft de meteoclausule voor de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) uitgewerkt. Het NLR
heeft daarbij een deel van de berekeningen uitgevoerd.
Leeswijzer
In hoofdstuk 2 is de achtergrond weergegeven. Hierbij is ingegaan op de voor dit onderzoek
relevante regelgeving voor Schiphol en op de handhaving voor gebruiksjaar 2007. Hoofdstuk 3
geeft de vraagstelling en de uitgangspunten voor het onderzoek. Hoofdstuk 4 beschrijft de
werkwijze die is toegepast bij de uitwerking van de meteoclausule. De resultaten zijn gegeven
in hoofdstuk 5. De conclusies op basis van deze uitkomsten staan beschreven in hoofdstuk 6.
24-04-2008 08.174.02 pag. 3/13
2 Achtergrond
2.1 Regelgeving Schiphol
De regelgeving voor Schiphol stelt grenzen aan de jaarlijkse geluidbelasting in punten in de
omgeving van de luchthaven. Hierbij zijn grenswaarden vastgesteld voor het gehele etmaal en
specifiek voor de nacht (periode van 23:00 tot 07.00). Deze grenswaarden zijn vastgelegd in het
Luchthavenverkeersbesluit (LVB). Jaarlijks toetst IVW of er aan deze grenswaarden is voldaan.
Onderstaande figuur geeft ter illustratie de ligging van de handhavingspunten voor het etmaal.
Figuur 1 De ligging van de handhavingspunten voor het etmaal.
Figuur 1
De verdeling van het vliegverkeer over de omgeving is in belangrijke mate afhankelijk van de
weersomstandigheden. Bij het vaststellen van de grenswaarden in de handhavingspunten is
een toeslag opgenomen, waardoor in een bepaalde mate rekening is gehouden met variaties in
het baangebruik door veel voorkomende afwijkingen van het gemiddelde weer. Hiermee is
beoogd dat overschrijding van de grenswaarden niet het gevolg is van dergelijke afwijkingen
van het gemiddelde weer.
Minder voorkomende maar grotere afwijkingen van het gemiddelde weer (de `buitengewone
weersomstandigheden') zijn niet in de meteotoeslag opgenomen. In het LVB is een voorziening
getroffen om dergelijke omstandigheden niet zonder meer voor de rekening van de sector te
24-04-2008 08.174.02 pag. 4/13
laten komen. De voorziening voor buitengewone weersomstandigheden is gegeven in artikel
4.2.1, vierde lid (voor het etmaal), en in artikel 4.2.2, vierde lid (voor de nacht). In het kort komt
deze voorziening er op neer dat voor deze punten nieuwe waarden berekend worden op basis
van de meteorologische omstandigheden uit het betreffende gebruiksjaar. De nieuwe waarden
komen dan in de plaats van de oorspronkelijke grenswaarden (mits dat deze niet 1 dB(A) hoger
mogen zijn dan de oorspronkelijke waarden).
2.2 Grenswaarden en wijze van handhaving voor gebruiksjaar 2007
Bij aanvang van het gebruiksjaar 2007 waren de grenswaarden van toepassing zoals die zijn
gegeven in het huidige LVB . In juli 2007 heeft de Minister van V&W besloten het huidige
LVB te wijzigen. Hiervoor is een ontwerp LVB opgesteld, met grenswaarden volgend uit de MER
`Verder werken aan de toekomst van Schiphol en de regio'. Hierop is besloten om voor het
gebruiksjaar 2007 als volgt te handhaven:
· Vanaf 1 november 2006 tot 13 juli 2007 handhaven op de grenswaarden van het vigerende
LVB, de `vigerende grenswaarden'.
· Voor de periode 13 juli tot en met 31 oktober 2007 handhaven op de grenswaarden van
het ontwerp LVB, gecorrigeerd naar de korte periode (gebroken gebruiksjaar) waarvoor de
grenswaarden van toepassing zijn, de `geactualiseerde grenswaarden'.
Dit is schematisch weergegeven in onderstaande figuur.
1/11/2006 13/07/2007 31/10/2007
geactualiseerde grenswaarden,
grenswaarden LVB uit 2004
gecorrigeerd voor korte periode
Figuur 2 Toepassing van grenswaarden voor de handhaving voor het gebruiksjaar 2007.
Figuur 2
Aanvullend heeft IVW bij de handhaving ook getoetst of de geluidbelasting voor het gehele
gebruiksjaar 2007 binnen de grenswaarden van het vigerende LVB zijn gebleven.
2.3 Uitkomsten handhaving gebruiksjaar 2007
Bij de handhaving voor het gebruiksjaar 2007 heeft IVW geconstateerd dat voor het gebroken
gebruiksjaar van 13/07/2007 tot en met 31/10/2007 de geluidbelasting in twee punten hoger
was dan de grenswaarden in dat punt. Dit betreft de handhavingspunten 30 Lden en 20 Lnight.
Daarnaast blijkt uit de toetsing van de geluidbelasting voor het gehele gebruiksjaar dat in drie
punten, 21 Lden, 22 Lden en 30 Lden, de geluidbelasting hoger was dan de grenswaarden van het
vigerende LVB. In alle gevallen is het verschil tussen de feitelijke belasting en de grenswaarde
groter dan de handhavingsmarge van 0,05 dB(A). Onderstaande figuren geven de uitkomsten
weer.
24-04-2008 08.174.02 pag. 5/13
Feitelijke geluidbelasting gebruiksjaar 2007 is:
Lager dan grenswaarden
Hoger dan geactualiseerde grenswaarden gebroken gebruiksjaar
Hoger dan grenswaarden vigerende LVB en hoger dan geactualiseerde grenswaarden voor het gebroken gebruiksjaar
Hoger dan grenswaarden vigerende LVB
Figuur 3 Uitkomsten handhaving gebruiksjaar 2007 (linker figuur geeft dit voor de handhavingspunten voor het etmaal, de
Figuur 3
rechter figuur geeft dit voor de handhavingspunten voor de nacht).
De `meteoclausule berekening' is nodig omdat de geluidbelasting in het gebruiksjaar 2007 in
verschillende handhavingspunten rondom Schiphol hoger was dan de grenswaarden die voor
de handhaving over het gebruiksjaar 2007 van toepassing zijn. Daarom treden artikel 4.2.1,
vierde lid, en artikel 4.2.2, vierde lid van het LVB in werking. Deze artikelen hebben de bijnaam
de `meteoclausule'. De IVW is verantwoordelijk voor de toepassing van de meteoclausule.
Hiervoor dienen voor die punten waar de geluidbelasting hoger was dan de grenswaarden
nieuwe waarden berekend te worden op basis van de meteorologische omstandigheden zoals
die zich in het gebruiksjaar hebben voorgedaan.
24-04-2008 08.174.02 pag. 6/13
3 Vraagstelling en uitgangspunten
3.1 Vraagstelling
De IVW heeft To70 gevraagd de nieuwe waarden in het kader van de toepassing van de
meteoclausule voor het gebruiksjaar 2007 te bepalen. De meteoclausule richt zich daarbij op
die punten waarvoor in het gebruiksjaar 2007 de geluidbelasting hoger was dan de
grenswaarden die voor de handhaving over het gebruiksjaar 2007 van toepassing zijn.
3.2 Uitgangspunten
De volgende uitgangspunten zijn gehanteerd bij de uitvoering van de meteoclausule:
· Schiphol heeft de benodigde meteorologische omstandigheden voor gebruiksjaar 2007
geleverd.
· De methodiek voor het uitvoeren van de `meteoclausule berekening' is voorgeschreven in
artikel 4.2.3, derde lid van het LVB. Dit lid verwijst naar hoofdstuk 9 van het `Voorschrift
voor de berekening van de Lden en Lnight geluidbelasting in dB(A) ten gevolge van
vliegverkeer van en naar de luchthaven Schiphol'. Deze procedure is toegepast voor het
bepalen van de nieuwe waarden volgens de meteoclausule.
· De inwerkingtreding van de grenswaarden uit het MER Korte Termijn valt niet samen met
het begin van het gebruiksjaar 2007. Daarom zijn de grenswaarden voor het gebruiksjaar
2007 verlaagd volgens de methode die is beschreven in artikel 5.2 van het LVB. Deze
methodiek is ook toegepast voor het bepalen van de nieuwe waarden voor het gebroken
gebruiksjaar.
· De nieuwe waarden zijn bepaald met dezelfde modellen als voor het bepalen van de
grenswaarden zijn toegepast.
· De IVW heeft voor gebruiksjaar 2007 informatie over de feitelijke geluidbelasting in
handhavingspunten aan To70 verstrekt.
24-04-2008 08.174.02 pag. 7/13
4 Werkwijze
4.1 Algemeen
De werkwijze om te komen tot de nieuwe waarden voor toepassing van de meteoclausule, kan
als volgt worden samengevat. Bereken de nieuwe waarden op basis van dezelfde aannamen en
modellen als dat zijn gehanteerd voor de berekening van de oorspronkelijke grenswaarden,
maar:
· vervang de meteorologische gegevens die gebruikt zijn voor bepaling van oorspronkelijke
grenswaarden door de meteorologische gegevens van het gebruiksjaar;
· zonder toepassing meteotoeslag.
De nieuwe waarden zijn daarbij gelimiteerd tot maximaal 1 dB(A) boven de oorspronkelijke
grenswaarden.
Voor het uitwerken van de meteoclausule voor het gebruiksjaar 2007 zijn enerzijds de
grenswaarden voor het gebroken gebruiksjaar van toepassing en anderzijds de grenswaarden
uit het vigerende LVB. Voor beide `sporen' dienen in enkele handhavingspunten de nieuwe
waarden bepaald te worden. De aannamen en modellen die gebruikt zijn voor de bepaling van
de oorspronkelijke sets grenswaarden zijn verschillend. De bepaling van de nieuwe waarden
vereist om die reden een verschillende aanpak voor de twee sporen. In beide gevallen dient
echter de bovengenoemde generieke werkwijze voor de bepaling van de nieuwe waarden te
worden gevolgd.
4.2 Nieuwe waarden voor het gebroken gebruiksjaar
De oorspronkelijke grenswaarden die van toepassing zijn voor het gebroken gebruiksjaar zijn
gebaseerd op de uitkomsten van het MER `Verder werken aan de toekomst van Schiphol en de
regio' (2007). De berekeningen voor dit MER, en daarmee de bepaling van de grenswaarden,
zijn uitgevoerd met het rekenmodel `DAISY'.
De `studie' met de gegevens en modelinstellingen op basis waarvan de berekening voor het
MER is uitgevoerd, is als uitgangspunt gehanteerd voor de uitwerking van de meteoclausule. In
deze studie zijn de meteorologische gegevens vervangen door gegevens voor het gebruiksjaar
2007. Vervolgens is de rekenprocedure op gelijke wijze uitgevoerd als voor het MER, met
uitzondering van de toepassing van de meteotoeslag. Tot slot is op de uitkomsten van de
berekening een correctie uitgevoerd om de waarden te corrigeren voor de lengte van het
gebroken gebruiksjaar.
De berekeningen zijn uitgevoerd door To70.
4.3 Nieuwe waarden voor het gehele gebruiksjaar 2007
De oorspronkelijke grenswaarden uit het vigerende LVB zijn totstandgekomen op basis van
uitkomsten van het MER `Wijziging Uitvoeringsbesluiten Schiphol' (2004). De uitwerking van de
24-04-2008 08.174.02 pag. 8/13
meteoclausule voor het gehele gebruiksjaar, is daarom gebaseerd op de aannamen en
modellen die in dat MER zijn gehanteerd.
De berekeningen zijn uitgevoerd door het NLR. De bijlage geeft een nadere toelichting op de
totstandkoming van de resultaten.
24-04-2008 08.174.02 pag. 9/13
5 Resultaten
5.1 Nieuwe waarden voor het gebroken gebruiksjaar
Voor de handhavingspunten waar de feitelijke geluidbelasting van het gebroken gebruiksjaar
hoger was dan de oorspronkelijke grenswaarden, zijn de nieuwe waarden vastgesteld. Deze zijn
hieronder weergegeven. De `oorspronkelijke grenswaarden' zijn in dit geval de grenswaarden
op basis van het ontwerp LVB, welke voor de handhaving voor het gebroken gebruiksjaar
gecorrigeerd zijn voor de kortere periode.
Handhavingspunt Feitelijke Oorspronkelijke Verschil Nieuwe Verschil
geluidbelasting grenswaarde waarde
30 Lden 54,47 dB(A) 53,59 dB(A) + 0,88 dB(A) 50,48 dB(A) + 3,99 dB(A)
20 Lnight 42,73 dB(A) 42,55 dB(A) + 0,18 dB(A) 40,46 dB(A) + 2,27 dB(A)
De nieuwe waarden vallen voor beide handhavingspunten lager uit dan de oorspronkelijke
grenswaarden. Op basis van deze uitkomsten blijkt dat de overschrijding in de twee punten
niet het gevolg is van buitengewone weersomstandigheden.
5.2 Nieuwe waarden voor het gehele gebruiksjaar 2007
Onderstaande tabel geeft de nieuwe waarden voor de handhavingspunten waar de feitelijke
geluidbelasting van het gehele gebruiksjaar hoger was dan de oorspronkelijke grenswaarden in
die punten. Hier zijn de oorspronkelijke waarden de grenswaarden uit het vigerende LVB
.
Handhavingspunt Feitelijke Oorspronkelijke Verschil Nieuwe Verschil
geluidbelasting grenswaarde waarde
21 Lden 56,07 dB(A) 55,81 dB(A) + 0,26 dB(A) 54,86 dB(A) + 1,21 dB(A)
22 Lden 56,15 dB(A) 55,71 dB(A) + 0,44 dB(A) 55,06 dB(A) + 1,09 dB(A)
30 Lden 57,56 dB(A) 56,87 dB(A) + 0,69 dB(A) 55,40 dB(A) + 2,16 dB(A)
Uit deze resultaten blijkt dat ook voor het gehele gebruiksjaar 2007 de nieuwe waarden voor de
betreffende punten lager zijn dan de oorspronkelijke grenswaarden. Op basis van deze
uitkomsten blijkt dat de overschrijding in de drie punten niet het gevolg is van buitengewone
weersomstandigheden.
24-04-2008 08.174.02 pag. 10/13
6 Conclusies
IVW heeft geconstateerd dat de feitelijke geluidbelasting in enkele handhavingspunten voor
het gebruiksjaar 2007 hoger was dan de grenswaarden in die punten. In dat geval schrijft de
regelgeving voor dat voor die punten nieuwe waarden berekend dienen te worden, die
duidelijk moeten maken of dit het gevolg is van de meteorologische omstandigheden die zich
in het betreffende gebruiksjaar hebben voorgedaan.
In verband met het besluit van de Minister van V&W om het huidige LVB te wijzigen (juli 2007),
geldt met betrekking tot het gebruiksjaar 2007:
· IVW handhaaft op basis van een gebroken gebruiksjaar. Hierbij blijken voor de periode van
13 juli tot en met 31 oktober 2007 in twee handhavingspunten de grenswaarden te zijn
overschreden.
· Aanvullend heeft IVW getoetst of de geluidbelasting voor het gehele gebruiksjaar 2007
binnen de grenswaarden van het vigerende LVB is gebleven. Daaruit blijkt dat in drie
handhavingspunten de grenswaarden zijn overschreden.
Op basis van de uitvoering van de meteoclausule blijkt dat de geconstateerde overschrijdingen
van de grenswaarden niet het gevolg zijn van buitengewone weersomstandigheden.
24-04-2008 08.174.02 pag. 11/13
24-04-2008 08.174.02 pag. 12/13
24-04-2008 08.174.02 pag. 13/13
24-04-2008 08.174.02 pag. 14/13
Ministerie van Verkeer en Waterstaat